به طور کلى مکلف پس از رسیدن سال خمسى تا خمس مالش را نداده، نمىتواند در آن تصرف کند، و اگر قبل از پرداخت خمس در آن تصرف کند، مقدار خمس آن‌را ضامن است، و چنانچه پرداخت خمس فعلاً به صورت یکجا برایش امکان ندارد، مى‌‌تواند به یکى از نمایندگان مجاز مرجع تقلید خویش در وجوه شرعیه مراجعه و پس از مصالحه یا دستگردان نمودن، به تدریج بپردازد.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای(مد ظله العالی):
به طور کلى مکلف پس از رسیدن سال خمسى تا خمس مالش را نداده، نمىتواند در آن تصرف کند، و اگر قبل از پرداخت خمس در آن تصرف کند، مقدار خمس آن‌را ضامن است، و چنانچه پرداخت خمس به صورت یکجا فعلاً امکان ندارد، مى‌‌تواند به یکى از نمایندگان مجاز مقام معظم رهبرى(دام ظله) در وجوه شرعیه مراجعه و پس از دستگردان نمودن به تدریج بپردازد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی(مد ظله العالی):
1. اگر پرداخت خمس به نحو نقد موجب شود که در سختی زیاد قرار بگیرید می‌توانید مبلغ و مدت بازپرداخت آن‌را معین کنید تا با دست گردان یا مصالحه از راه همین ایمیل آن‌را به ذمه گرفته و سپس به تدریج و بدون سهل انگاری پرداخت نمایید.
2. بعد از مصالحه می‌توانید استفاده کنید.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):
در صورتی که مبلغ دین است به او می‌بخشیم در غیر این صورت به ذمه بگیرد هر وقت توانایی داشت بپردازد و در حال حاضر می‌تواند در آنها تصرف کند.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی(مد ظله العالی):
خمسی که در ذمه این شخص آمده است با مجتهد یا وکیل دستگردان شود تا جواز تصرف در عین را داشته باشد و بعداً کم کم بپردازد.
[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی(مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.