تنها تراشیدن موهای صورت(ریش)[1] با تیغ یا با ماشینهای تهزن، به گونهای که دیگران بگویند که در صورت او ریش نیست، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.[2] البته تراشیدن قسمتی از ریش هم در حکم تراشیدن همهی ریش است.[3]
لذا تراشیدن موهای گونه و گلو و پشت گردن که به آن ریش گفته نمیشود و همچنین موهای زیر بغل و ...، با وسایل یاد شده، اشکال ندارد.
گفتنی است که اسلام به پاکیزگی توجه ویژهای کرده و به تراشیدن موهای زاید بدن، تأکید ورزیده است.
در ذیل توجه شما را به این توصیههای بهداشتی جلب میکنیم:
- تراشیدن موی سر و یا نگهداری آن، همراه با شستوشو و شانه، مستحب است.[4]
- تراشیدن موی شارب یا سبیل،[5] موی بینی[6] و موی زیر بغل،[7] مستحب است.
- تراشیدن موی میان دو پا و پشت زهار، نشانهی ایمان به ذات حق تعالی و قیامت است و از سنت رسول اسلام(ص) است.[8]
- تراشیدن موهای قسمتهای دیگر بدن، باعث پاکی و دیگر خاصیتهای جسمانی و روانی است و نگهداشتن آنها باعث ضررهای جسمانی و روانی است.[9] ، [10]
[1]. روییدن ریش در صورت مرد، پس از دعای آدم(ع) بود که عرض کرد: پروردگارا حسن و جمال مرا زیاد کن! که ذات حق تعالی خطاب کرد که ریش را زینت تو و فرزندانت، تا قیامت قرار دادم. در روایتی از رسول اسلام(ص) آمده است که ریشها را بلند بگذارید تا شبیه یهودیان و گبران نباشید. نک: محمدباقر مجلسی؛ حلیه المتقین، تحقیق و ویرایش واحد پژوهش انتشارات مسجد مقدس جمکران، باب پنجم، فصل چهارم و پنجم، ص 159 – 160، قم، انتشارات مسجد مقدس جمکران، چاپ دوم، 1388ش.
[2]. امام خمینی، استفتاءات، ج 2، (مکاسب محرمه)، ص 30، س 79، ص 31، س 81، ص 32، س 84.
[3]. آیا گذاشتن ریش پروفسورى کفایت میکند؟ همهی مراجع (به جز آیات عظام تبریزی و مکارم): خیر، کفایت نمیکند و حکم تراشیدن تمام آنرا دارد. امام خمینی، استفتاءات، ج 2، مکاسب محرمه، س 84؛ وحید خراسانی، منهاج الصالحین، ج 3، م 43؛ خامنهای، سید علی، اجوبة الاستفتاءات، س 1413؛ سیستانی سید علی، Sistani.org، ریش تراش، س 1 و 3؛ صافی گلپایگانی، جامع الاحکام، ج 2، س 1743؛ بهجت، محمد تقی، توضیح المسائل، متفرقه، س 4؛ نوری همدانی، استفتاءات، ج 1، س 492 و 493؛ فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ج 1، س 955 و 957.
آیات عظام تبریزی و مکارم: اگر چانه و اطراف آن (یک چهارم صورت) تراشیده نشود، به طوری که در وقت مواجهه صدق ریش کند، کفایت میکند. مکارم شیرازی، ناصر، استفتاءات، ج 2، س 751؛ تبریزی، جواد، استفتاءات، س 1087.
[4]. حلیة المتقین، باب پنجم، فصل سوم، ص 158.
[5]. در روایات وارد شده است: گرفتن شارب از سنت رسول اسلام(ص) است و شارب بلند جای شیطان است و گرفتن شارب باعث زیادی رزق، رفع غم و وسوسه و امان از خوره است و کسی که شارب نگیرد از ما نیست. حلیة المتقین، باب پنجم، فصل چهارم، ص 159.
[6]. کندن موی بینی باعث زیبایی صورت است. حلیة المتقین، باب پنجم، فصل هفتم، ص 163.
[7]. موی زیر بغل جای شیطان دانسته شده است. البته در بارهی طریقهی ازالهی آن آمده است: دارو کشیدن بهتر از تراشیدن و تراشیدن بهتر از کندن است. همان، فصل هفتم، ص 163.
[8]. تراشیدن آن، نشانهی ایمان و از سنت رسول خدا(ص) است، همان، فصل هشتم، ص 163.
[9]. تراشیدن موهای بدن باعث قوت و فربهی بدن و رفع دلگیری و پریشانی خاطر، باعث پاکی بدن و از اخلاق انبیاء است. همان، فصل نهم، ص 164.
[10]. «دلیل فقهی تراشیدن ریش»، 3313؛ «تراشیدن موهای صورت (ریش)»، 2905؛ «از بین بردن موهای بدن»، 3010.