در آموزههای دینی وارد شده است که برخی افراد به دلیل گناهانی که انجام میدهند، روز قیامت مورد توجه خداوند قرار نمیگیرند:
قرآن در این زمینه میفرماید: «وَ لَا یکلِّمُهُمُ اللَّهُ وَ لَا ینظُرُ إِلَیهْمْ یوْمَ الْقِیامَةِ وَ لَا یزَکیهِمْ وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ»؛[1] و خداوند با آنها سخن نمیگوید و در قیامت به آنها نگاه نمیکند و آنها را (از گناه) پاک نمیسازد و عذاب دردناکی برای آنها است.
همچنین میفرماید: «... وَ لا یکلِّمُهُمُ اللَّهُ یوْمَ الْقِیامَةِ وَ لا یزَکیهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ»؛[2] خدا روز قیامت با ایشان سخن نخواهد گفت، و پاکشان نخواهد کرد، و عذابی دردناک خواهند داشت.
در مورد اینکه چه افرادی از مصادیق این آیات خواهند بود، روایات متعددی وجود دارد. به عنوان نمونه بر اساس روایتی، رسول خدا(ص) فرمود: «ثَلَاثَةٌ لا یکلِّمُهُمُ اللَّهُ یوْمَ الْقِیامَةِ وَ لا ینْظُرُ إِلَیهِمْ وَ لَا یزَکیهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ الْعَالِمُ الْمُبْتَغِی بِعِلْمِهِ حُطَامَ الدُّنْیا وَ مُسْتَحِلُّ الْمُحَرَّمَاتِ بِالشُّبُهَاتِ وَ الزَّانِی بِحَلِیلَةِ جَارِه»؛[3] سه گروه هستند که خدا روز قیامت با ایشان سخن نخواهد گفت، و پاکشان نخواهد کرد، و عذابی دردناک خواهند داشت: عالمی که از دانش خود برای رسیدن به منافع دنیا استفاده نماید؛ کسی که به کمک متشابهات چیزهای حرام را حلال نشان دهد و کسی که با زن همسایه خود زنا کند.
برای این روایت سندی بیان نشده است؛ اما محتوای آن بر اساس روایات دیگری که در این زمینه وارد شده است، قابل پذیرش است.[4]
[3]. ورام بن أبی فراس، مسعود بن عیسی، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورام، ج 2، ص 121، قم، مکتبة الفقیه، چاپ اول، 1410ق.
[4]. «کسب دانش برای خدا»، 109981؛ «معنای عبارت «گردن خود را پل عبور مردم قرار نده»، 8607.