کد سایت
fa18404
کد بایگانی
15167
نمایه
خرید و فروش پول
طبقه بندی موضوعی
خرید و فروش
خلاصه پرسش
خرید و فروش پول و ارز چه حکمی دارد؟
پرسش
حکم خرید و فروش دلار به مدت چیست؟ یعنی فروش مدت دار، به قیمت بیشتر، آیا این مسئله جزو مسائل اختلافی است؟
پاسخ اجمالی
مبادله پول، دو صورت دارد:
1. معاوضه دو اسکناس از یک واحد پولی، مانند تومان به تومان؛
مراجع تقلید در این‌باره می‌گویند، چنین معاوضه‌ای وجه شرعی ندارد و دریافت زیادی در حکم ربا و حرام است، ولی اگر خرید و فروش در آن، غرض عقلائى داشته باشد ]مثل خرید و فروش اسکناس نو[، اشکال ندارد.[1]
2. معاوضه دو اسکناس از دو واحد پولی (خرید و فروش ارز)، مانند دُلار به تومان؛
این کار در قالب خرید و فروش جایز است، حتی اگر بصورت نسیه و با اخذ مقداری بیشتر باشد،[2] مگر اینکه بر خلاف قوانین مربوطه باشد.
البته برخی فقها[3] خرید و فروش ارز به شکل نسیه(مدت‌دار) را جایز ندانسته و عده‌ای در این‌باره می‌گویند: چنین معامله‌ای، در صورتى بى اشکال است که اخذ زیادی به حساب مدت نسیه نباشد؛ پس اگر این کار با تبانى قبلى که مستلزم ربا خوارى است باشد، اشکال دارد.[4]
ضمائم:
پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[5]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
در مورد سؤال، اگر مخالفتی با قوانین مربوطه نداشته باشد، مانعی ندارد؛ بطور کلی خرید و فروش نسیه کالا و ارز به مبلغی بیشتر از قیمت نقدی آن اشکال ندارد و تفاوت نقد و نسیه ربا محسوب نمی‌شود.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
به صورت نقد جایز است، ولی مدت‌دار آن جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
فی نفسه مانعی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در صورتی که معامله نقد باشد مانعی ندارد.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
معامله یک ارز با ارز دیگر مثل معامله ریال در ازای دلار به قیمت کمتر یا بیشتر از ارزش بازار آن ارز، چه به صورت نقد و چه نسیه جایز است.
لینک به سایت استفتائات
1. معاوضه دو اسکناس از یک واحد پولی، مانند تومان به تومان؛
مراجع تقلید در این‌باره می‌گویند، چنین معاوضه‌ای وجه شرعی ندارد و دریافت زیادی در حکم ربا و حرام است، ولی اگر خرید و فروش در آن، غرض عقلائى داشته باشد ]مثل خرید و فروش اسکناس نو[، اشکال ندارد.[1]
2. معاوضه دو اسکناس از دو واحد پولی (خرید و فروش ارز)، مانند دُلار به تومان؛
این کار در قالب خرید و فروش جایز است، حتی اگر بصورت نسیه و با اخذ مقداری بیشتر باشد،[2] مگر اینکه بر خلاف قوانین مربوطه باشد.
البته برخی فقها[3] خرید و فروش ارز به شکل نسیه(مدت‌دار) را جایز ندانسته و عده‌ای در این‌باره می‌گویند: چنین معامله‌ای، در صورتى بى اشکال است که اخذ زیادی به حساب مدت نسیه نباشد؛ پس اگر این کار با تبانى قبلى که مستلزم ربا خوارى است باشد، اشکال دارد.[4]
ضمائم:
پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[5]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
در مورد سؤال، اگر مخالفتی با قوانین مربوطه نداشته باشد، مانعی ندارد؛ بطور کلی خرید و فروش نسیه کالا و ارز به مبلغی بیشتر از قیمت نقدی آن اشکال ندارد و تفاوت نقد و نسیه ربا محسوب نمی‌شود.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
به صورت نقد جایز است، ولی مدت‌دار آن جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
فی نفسه مانعی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در صورتی که معامله نقد باشد مانعی ندارد.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
معامله یک ارز با ارز دیگر مثل معامله ریال در ازای دلار به قیمت کمتر یا بیشتر از ارزش بازار آن ارز، چه به صورت نقد و چه نسیه جایز است.
لینک به سایت استفتائات
[1]. ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 2، ص 278، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق؛ صافى گلپایگانى، لطف الله، جامع الأحکام، ج1، ص 313، انتشارات حضرت معصوم(س)، قم، چهارم، 1417 ه ق.
[2]. ر.ک: خمینى، توضیح المسائل (محشّٰى - امام خمینى)، ج2، ص 213؛ بهجت محمد تقى، استفتاءات، ج3، ص 200، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، اول، 1428 ه ق؛ صافى گلپایگانى، لطف الله، جامع الأحکام، ج1، ص 315، س 1094.
[3]. آیت الله شبیری زنجانی.
[4]. آیات عظام امام خمینی و خامنه‌ای نوری همدانی؛ ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّٰى - امام خمینى)، ج 2، ص 789، م 2845 و ص 840 (پاورقی)؛ ر.ک: نمایه 15543.
[5]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.