درهم و دینار از جمله ارزهای رایج زمان پیامبر و ائمه (ع) بوده که در امور شرعی و حقوقی نیز به کار می رفته و امروزه هم در برخی از این امور استفاده می شود.
دینار، سکه ای از جنس طلا و درهم از نقره بوده، لذا با دانستن وزن طلا و نقره ای که در درهم و دینار به کار می رفته، به قیمت این دو سکه در امروز پی خواهیم برد. دینار شرعی تقریباً 24/4 گرم و بنابر نظر برخی دیگر، تقریباً 46/4 گرم است.[1] و هر درهم نیز برابر است با نیم مثقال نقره، که قیمت آن برابر با قیمت روز مشخص می شود.[2]
با توجه به نوسانات قیمت این دو فلز گرانبها، می توان قیمت روز این مقدار از طلا و نقره را به دلار آمریکایی محاسبه کرد.
اما یکی از اموری که به عنوان دیه در قتل خطائی باید پرداخت شود درهم و دینار است که چند صورت دارد:
1. اگر مقتول، مرد و مسلمان و آزاد باشد، باید هزار مثقال شرعى طلا، که هر مثقال 18 نخود طلاى سکّه دار است، پرداخت شود.[3] و یا ده هزار درهم که هر درهمى 6/ 12 نخود نقره سکّه دار است.[4]
2. اگر مقتول، زن و مسلمان و آزاد باشد، دیه او نصف مقدار ذکر شده در بالا است.[5]
این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد.
[1]. امام خمینى، توضیح المسائل ( محشّى)، محقق و مصحح، بنى هاشمى خمینى، سید محمد حسین، ج 2، ص 129، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ هشتم، 1424ق؛ برگرفته از نمایه: «مقدار دینار شرعی»، سؤال 2204 (سایت: 2756).
[2]. مکارم شیرازى، ناصر، کتاب النکاح، ج 6، ص 19، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب (ع)، قم، 1424 ق.
[3]. توضیح المسائل ( محشّى)، ج 2، ص 824.
[4]. همان.
[5]. همان.