با جست‌وجویی که در منابع تاریخی و روایی انجام گرفت، روز بخشیده شدن فدک به حضرت زهرا(س) توسط پیامبر اکرم(ص) یافت نشد. همان‌طور که زمان دقیق برخی از حوادث تاریخی دیگر از این نوع در تاریخ ثبت نشده است و این به معنای غیر مستند بودن و واقعیت نداشتن آنها نیست.
آنچه در منابع روایی آمده این است که؛ پس از نزول آیه‌ی شریفه‌ی «و حقّ نزدیکان را بپرداز، و (همچنین حق) مستمند و وامانده در راه را! و هرگز اسراف و تبذیر مکن»،[1] پیامبر اکرم(ص)، فدک را به حضرت زهرا(س) بخشید.[2]
همچنین در نقل دیگری از امام صادق(ع) آمده است که، «پیامبر اکرم(ص) پس از فتح فدک وارد مدینه پیش فاطمه(س) آمد و فرمود: دخترم! خدا فدک را به پدرت رد کرد، و آن را مخصوص به خود او گردانید که مسلمانان بر آن حقّى ندارند، و من به آن هر کارى که خواهم بکنم. مادرت خدیجه را بر من مهرى است، و پدرت فدک را در مقابل آن مهر براى تو قرار داد و من آن را به تو و به فرزندانت بخشیدم. سپس پیامبر(ص) پوستى را طلبید و على بن ابى طالب(ع) را خواست، و به او فرمود: براى فاطمه فدک را بنویس که من به او بخشیدم که بخششى باشد از رسول خدا. پیامبر(ص) بر آن على بن ابى طالب، غلام رسول خدا و امّ ایمن را شاهد گرفت، و فرمود: امّ ایمن زنى است از اهل بهشت».[3]
البته مشاهده می شود که با استفاده از برخی روایات[4]، تلاش شده تا روز مشخصی به عنوان تاریخ دقیق این واقعه، مشخص شود، اما روایات یاد شده، در ارتباط با موضوع ازدواج حضرت زهرا(س) بوده و ربطی به موضوع فدک ندارد.
برای آگاهی بیشتر درباره‌ی بحث تاریخی فدک و جریانات مربوط به آن نمایه‌های زیر را مطالعه کنید:
1. «برگرداندن فدک به فرزندان حضرت علی (ع) در زمان خلافت او»، سؤال 3425
2. «امام علی (ع) و فدک»، سؤال 5085
3. «زمان غصب فدک و آتش زدن خانۀ حضرت زهرا»، سؤال 7591
4. «هدیه بودن فدک، و شاهدان حضرت زهرا بر مالکیت فدک»، سؤال 24615
5. «استدلالات قرآنی فاطمه زهرا(س) برای اثبات مالکیت فدک»، سؤال 24738
[1]. «وَ آتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّهُ وَ الْمِسْکینَ وَ ابْنَ السَّبیلِ وَ لا تُبَذِّرْ تَبْذیراً»؛ اسراء، 26.
[2]. عیاشى، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، محقق و مصحح: رسولى محلاتى، هاشم، ج 2، ص 287، المطبعه العلمیه، تهران، چاپ اول، 1380ق؛ طبرى آملى کبیر، محمد بن جریر بن رستم، المسترشد فی امامه علی بن ابی طالب علیه السلام، محقق و مصحح: محمودى، احمد، ص 501 و 502، کوشانپور، قم، چاپ: اول، 1415 ق؛ فرات کوفى، ابوالقاسم فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفى، تحقیق: محمودی، محمد کاظم، ص 239 و 240، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى، تهران، چاپ اول، 1410ق.
[3]. قطب الدین راوندى، سعید بن هبه الله، الخرائج و الجرائح، ج 1، ص 112 و 113، مؤسسه امام مهدى عجل الله تعالى فرجه الشریف، قم، چاپ اول، 1409ق؛ مجلسى، محمد باقر، بحار الانوار، ج 29، ص 114 – 116، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
[4]. شیخ مفید، مسار الشیعه، ص 58، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، 1413ق: «و فی یوم النصف منه لخمسه اشهر من الهجره عقد رسول الله(ص) لامیر المؤمنین علی(ع) على ابنته فاطمه(ع) عقده النکاح و کان فیه الاشهاد له و لها الاملاک»؛ کفعمى، ابراهیم بن على، المصباح (جنه الامان الواقیه و جنه الایمان الباقیه)، ص 512، دار الرضی (زاهدی)، قم، چاپ دوم، 1405ق؛ بحار الانوار، ج 95، ص 188: «... و یوم الرابع عشر من ذی الحجه املاک الزهراء(ع)...».