مطهّرات به چیزهایى گفته مىشود که نجس را پاک مىکند و آنها عبارتند از:
1- آب، که برای آگاهی از شرایط آن می توانید به نمایه 1073 در همین سایت مراجعه نمایید.
2- زمین؛ با چند شرط، کف پا و ته کفش نجس را پاک مىکند. اول: آن که زمین پاک باشد. دوّم: آن که خشک باشد. سوم: آن که نجاست از ناحیۀ زمین حاصل شده باشد. چهارم: آن که عین نجاست به واسطۀ راه رفتن یا مالیدن پا به زمین برطرف شود. پنجم: آنکه زمین باید خاک یا سنگ یا آجر فرش و مانند اینها باشد و با راه رفتن روى فرش، حصیر، سبزه و آسفالت کف پا و ته کفش نجس، پاک نمىشود.[1] جهت آگاهی بیشتر به نمایه 13409 مراجعه نمایید.
3- آفتاب، که برای آگاهی از شرایط آن می توانید به نمایه 12030 مراجعه نمایید.
4- استحاله، که برای آگاهی از شرایط آن می توانید به نمایه 648 مراجعه نمایید.
5- انقلاب؛ هرگاه شراب به خودى خود یا به واسطۀ ریختن چیزى (مانند سرکه یا نمک) در آن مبدّل به سرکه گردد، پاک مىشود و آن را «انقلاب» گویند.
6- کم شدن دو سوم آب انگور؛ هرگاه آب انگور با آتش بجوشد نجس نیست، ولى خوردنش حرام است، امّا اگر آن قدر بجوشد که دو قسمت آن بخار شود و یک قسمت بماند، حلال مىشود و اگر خود به خود به جوش آید و مستکننده شود حرام و نجس است و تنها با سرکه شدن پاک و حلال مىشود.
7- انتقال؛ اگر خون بدن انسان یا حیوانى که خون جهنده دارد به بدن حیوانى که خون جهنده ندارد منتقل گردد و خون آن حیوان حساب شود پاک است و آن را «انتقال» گویند بنابراین، خون پشه که جزء بدن اوست پاک است، هر چند در اصل آن را از انسان گرفته، ولى خونى که زالو از انسان مىمکد پاک نیست، چون جزء بدن او محسوب نمىشود.
8- اسلام، اگر کافر شهادتین بگوید یعنى بگوید: «اشْهَدُ انْ لٰا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰه وَ اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّٰهِ» مسلمان مىشود و بعد از مسلمان شدن، بدن و آب دهان و بینى و عرق او پاک است.
9- تبعیّت؛ و آن عبارت است از اینکه چیزى به تبع چیز دیگرى پاک شود. مثلا هرگاه شراب، سرکه شود، ظرف آن هم تا پاک مىشود.
10- برطرف شدن عین نجاست؛ هرگاه بدن حیوان، نجس شود همین که عین نجاست برطرف شود، بدن حیوان پاک مىگردد، مثلًا اگر منقار پرنده خونآلود باشد یا حیوانى روى چیزهاى آلوده بنشیند، همین که خون و آلودگى برطرف شد، بدن حیوان پاک است.
11- استبراء حیوان نجاستخوار؛ هرگاه حیوانى به خوردن مدفوع انسان عادت کند بول و مدفوع آن نجس است و اگر بخواهند پاک شود، باید حیوان را غذاى پاک بدهند تا نام حیوان نجاستخوار از آن برداشته شود.
12- غایب شدن مسلمان؛ هرگاه بدن یا لباس مسلمان یا چیز دیگرى که در اختیار اوست نجس شود، سپس آن مسلمان غایب گردد، اگر انسان احتمال دهد که آن را آب کشیده، پاک است، به شرط اینکه از چیزهایى باشد که طهارت در آن شرط است، مانند لباسى که با آن نماز مىخواند و یا غذا و ظروف غذا. [2]
لازم به ذکر است، در کتب فقهی تقسیمی با عنوان مطهرات مادی و غیر مادی وجود ندارد، اما شاید بتوان از میان مطهراتی که ذکر آن گذشت، اسلام آوردن کافر را، به عنوان یک مطهر معنوی به شمار آورد. اما اگر مراد شما از مطهرات غیر مادی، چیز هایی است که موجب پاکی و صفای باطن و روح آدمی می گردد، برای آگاهی از آن می توانید به نمایه 3717 (عوامل تمدد و تقویت اعصاب و روان)، مراجعه نمایید.
در هر حال با توجه به ابهام سؤال، اگر پاسخ خود را دریافت ننموده اید، می توانید با توضیح بیشتر، مجددا با ما مکاتبه نمایید.
[1]. آیات عظام مکارم شیرازی و شبیری زنجانی: (...ولی با راه رفتن روی آسفالت پاک می شود)؛ ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج1، ص 114، م 183، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق.
[2]. ر.ک: همان ص 121 – 133.