کد سایت
fa28428
کد بایگانی
34175
نمایه
چرایی اهمیت حدیث ثقلین
طبقه بندی موضوعی
حدیث دوات و قلم,امامت در سنت,محبت و اطاعت امامان
خلاصه پرسش
چرا حدیث ثقلین دارای اهمیت و مفهوم گسترده است؟
پرسش
چرا حدیث ثقلین دارای اهمیت و مفهوم گستردهای میباشد؟
پاسخ اجمالی
«حدیث ثقلین»؛ از احادیث بسیار مهمّى است که در موضوع ولایت و امامت، اگر بینظیر نباشد، بسیار کم نظیر است. این حدیث از جهات مختلفی دارای اهمیت است که در ضمن نکاتی به آن اشاره میشود:
یک. از نظر دلالت بسیار قوى و روشن میباشد و از نظر سند روایت متواترى است که در منابع شیعه و سنّى به صورت گسترده مطرح شده است. و از مجموع مصادر و منابع این روایت استفاده میشود که پیامبر اسلام(ص) نه یک بار بلکه بارها این حدیث را فرمودهاند.[1]
دو. به وسیله حدیث ثقلین ثابت میشود که «اولو الامر» در قرآن کریم،[2] ائمّه اطهار(ع) هستند،[3] که بر مردم واجب است که از آنها اطاعت و پیروی کنند، و اطاعت از آنها سعادت دنیا و آخرت را به دنبال دارد.
سه. پیامبر اکرم(ص)، عامل رستگارى و سعادت امت اسلامى را در این حدیث شریف، اطاعت و تمسک به قرآن کریم و اهلبیت عصمت و طهارت(ع) معرفى نمودهاند. حدیث ثقلین، در واقع منشور رستگارى امت اسلامى است که بدون شک چنین رستگارى و سعادتى در گرو عمل به دستورات آنها و پیروى از آن دو امانت سنگین میباشد.[4] اما متأسفانه گروهی از امت اسلامى پس از پیامبر اسلام(ص) بین آن دو امانت بزرگ جدایى انداختند؛ به طورى که عدهاى از مسلمانان به دنبال قرآن رفته و اهل بیت(ع) را کنار گذاشتند و عده دیگر نیز اهل بیت(ع) را گرفته و قرآن را رها کردند و تنها گروهى به سفارش پیامبر اکرم(ص) عمل نموده و از قرآن و اهل بیت(ع) اطاعت نمودند که بدون شک دسته اول و دوم در گمراهی بوده و رستگار نیستند و تنها گروه رستگار و سعادتمند، دسته سوم است که هم از قرآن و هم از اهل بیت(ع) اطاعت میکنند.
چهار. با توجه به محتواى حدیث شریف ثقلین نتیجه میگیریم که؛ بین قرآن کریم و اهل بیت(ع) هیچگونه اختلاف و تعارضى وجود ندارد؛ چون از نظر عقل و منطق، معرّفى دو چیز متعارض با یکدیگر در کنار هم، قابل قبول نبوده و کار شایستهاى نیست. و اگر احیاناً بین قرآن کریم و سخنان اهل بیت(ع) تعارضى مشاهده شود، این تعارض یا از آن راویان حدیث است و یا ما قادر به درک معناى حقیقى آنها نیستیم. خود اهل بیت(ع) به طور کلى هیچگاه بر خلاف قرآن کریم سخنى نمیگویند و بلکه آنها مفسّران حقیقى قرآن کریم هستند. و اصولاً خود آنها دستور دادهاند که هر چیز ـ سخن، عمل و تقریر ـ مخالف با قرآن کریم را کنار بگذاریم و به چنین مطالبى اعتنا نکنیم.
یک. از نظر دلالت بسیار قوى و روشن میباشد و از نظر سند روایت متواترى است که در منابع شیعه و سنّى به صورت گسترده مطرح شده است. و از مجموع مصادر و منابع این روایت استفاده میشود که پیامبر اسلام(ص) نه یک بار بلکه بارها این حدیث را فرمودهاند.[1]
دو. به وسیله حدیث ثقلین ثابت میشود که «اولو الامر» در قرآن کریم،[2] ائمّه اطهار(ع) هستند،[3] که بر مردم واجب است که از آنها اطاعت و پیروی کنند، و اطاعت از آنها سعادت دنیا و آخرت را به دنبال دارد.
سه. پیامبر اکرم(ص)، عامل رستگارى و سعادت امت اسلامى را در این حدیث شریف، اطاعت و تمسک به قرآن کریم و اهلبیت عصمت و طهارت(ع) معرفى نمودهاند. حدیث ثقلین، در واقع منشور رستگارى امت اسلامى است که بدون شک چنین رستگارى و سعادتى در گرو عمل به دستورات آنها و پیروى از آن دو امانت سنگین میباشد.[4] اما متأسفانه گروهی از امت اسلامى پس از پیامبر اسلام(ص) بین آن دو امانت بزرگ جدایى انداختند؛ به طورى که عدهاى از مسلمانان به دنبال قرآن رفته و اهل بیت(ع) را کنار گذاشتند و عده دیگر نیز اهل بیت(ع) را گرفته و قرآن را رها کردند و تنها گروهى به سفارش پیامبر اکرم(ص) عمل نموده و از قرآن و اهل بیت(ع) اطاعت نمودند که بدون شک دسته اول و دوم در گمراهی بوده و رستگار نیستند و تنها گروه رستگار و سعادتمند، دسته سوم است که هم از قرآن و هم از اهل بیت(ع) اطاعت میکنند.
چهار. با توجه به محتواى حدیث شریف ثقلین نتیجه میگیریم که؛ بین قرآن کریم و اهل بیت(ع) هیچگونه اختلاف و تعارضى وجود ندارد؛ چون از نظر عقل و منطق، معرّفى دو چیز متعارض با یکدیگر در کنار هم، قابل قبول نبوده و کار شایستهاى نیست. و اگر احیاناً بین قرآن کریم و سخنان اهل بیت(ع) تعارضى مشاهده شود، این تعارض یا از آن راویان حدیث است و یا ما قادر به درک معناى حقیقى آنها نیستیم. خود اهل بیت(ع) به طور کلى هیچگاه بر خلاف قرآن کریم سخنى نمیگویند و بلکه آنها مفسّران حقیقى قرآن کریم هستند. و اصولاً خود آنها دستور دادهاند که هر چیز ـ سخن، عمل و تقریر ـ مخالف با قرآن کریم را کنار بگذاریم و به چنین مطالبى اعتنا نکنیم.
[1]. ر.ک: «دلایل اعتقاد به امامت و امامان»، سؤال 321؛ «الفاظ حدیث ثقلین در منابع اهل سنت و شیعه»، سؤال 17344.
[2]. نساء، 59: «یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ»؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید! اطاعت کنید خدا را! و اطاعت کنید پیامبر خدا و اولو الأمر [اوصیاى پیامبر] را!