کد سایت
fa46666
کد بایگانی
57396
نمایه
چگونگی تحقق اسراف
طبقه بندی موضوعی
گوناگون
خلاصه پرسش
آیا ارتقای کیفیت وسائل زندگی – مانند وسیله نقلیه - و تبدیل و تعویض آنها برای راحتی و آسایش بیشتر، اسراف محسوب شده و حرام است؟
پرسش
اسراف چه زمانی اتفاق می‌افتد؟ آیا استفاده از مالی که از راه حلال بدست آمده، برای راحتی و آسایش بیشتر، اسراف محسوب شده و حرام است؟ مثلاً شخصی با یک ماشین پیکان نیازش برطرف می‌شود، ولی برای رفاه و امنیت بیشتر ماشینی دیگر که در توانش است بخرد. آیا این حرام است؟
پاسخ اجمالی
1. اسراف یعنی زیاده‌روی و تجاوز از حد طبیعی و عرفی در کارها، به طوری که عمل شخص عرفاً مصداق ولخرجی و بیهودگی پیدا کند.[1]
2. با توجه به اینکه یکی از اهداف انسان در زندگی، رسیدن به رفاه و آسایش خود و اطرافیانش است، نمی‌توان اقدامات وی در این زمینه را بیهوده فرض کرد.
بنابراین آنچه در سؤال ذکر شده، نه تنها اسراف نیست، بلکه به عنوان نمونه در مصداق وسیله نقلیه، گاه جهت حفظ امنیت خود و دیگران، لازم نیز می‌باشد، ضمن اینکه پیامبر اکرم (ص) نیز در نگاهی واقع‌بینانه، داشتن مرکبی مناسب را از جمله وسایل خوشبختی افراد بیان نموده‌اند.[2]
البته باید توجه داشت که وسیله نقلیه مناسب در زمانها و مکانهای مختلف متفاوت است، اما اجمالاً وسیله‌ای مناسب است که علاوه بر داشتن استانداردهای اولیه، استفاده از آن نیز در جامعه رواج داشته و عرفاً به عنوان وسیله‌ای برای فخر‌فروشی به شمار نیاید و اقدام فرد در تعویض وسیله نقلیه – و یا هر وسیله دیگری – از منظر عقل و نیز از نگاه عموم مردم، امری منطقی و توجیه‌پذیر به شمار آید.
2. با توجه به اینکه یکی از اهداف انسان در زندگی، رسیدن به رفاه و آسایش خود و اطرافیانش است، نمی‌توان اقدامات وی در این زمینه را بیهوده فرض کرد.
بنابراین آنچه در سؤال ذکر شده، نه تنها اسراف نیست، بلکه به عنوان نمونه در مصداق وسیله نقلیه، گاه جهت حفظ امنیت خود و دیگران، لازم نیز می‌باشد، ضمن اینکه پیامبر اکرم (ص) نیز در نگاهی واقع‌بینانه، داشتن مرکبی مناسب را از جمله وسایل خوشبختی افراد بیان نموده‌اند.[2]
البته باید توجه داشت که وسیله نقلیه مناسب در زمانها و مکانهای مختلف متفاوت است، اما اجمالاً وسیله‌ای مناسب است که علاوه بر داشتن استانداردهای اولیه، استفاده از آن نیز در جامعه رواج داشته و عرفاً به عنوان وسیله‌ای برای فخر‌فروشی به شمار نیاید و اقدام فرد در تعویض وسیله نقلیه – و یا هر وسیله دیگری – از منظر عقل و نیز از نگاه عموم مردم، امری منطقی و توجیه‌پذیر به شمار آید.
[1]. بر گرفته از نمایه 20163.
[2]. «إِنَّ مِنْ سَعَادَةِ الْمَرْءِ الْمُسْلِمِ: أَنْ یُشْبِهَهُ وَلَدُهُ، وَ الْمَرْأَةُ الْجَمْلَاءُ ذَاتُ دِینٍ، وَ الْمَرْکَبُ الْهَنِیءُ، وَ الْمَسْکَنُ الْوَاسِعُ»؛ حمیرى، عبد الله بن جعفر، قرب الإسناد، ص77، مؤسسة آل البیت علیهم السلام - قم، چاپ: اول، 1413 ق.