با اینکه در برخی موارد، نگهداری پرندگان و برخی حیوانات دیگر در قفس، چندان کار اخلاقی به نظر نمیرسد اما اگر رفتار مناسبی با آنان شود، شاید زندگی در قفس برای برخی پرندگان و دیگر جانداران مناسبتر از فضای آزاد باشد؛ چرا که ممکن است بر اثر کمغذایی و دیگر شرایط محیطی و یا وجود شکارچیان، بعد از مدت زمان کوتاهی جان خود را از دست بدهد. به همین دلیل است که با وجود میل فطری حیوانات به آزادی، در برخی موارد، یک پرنده و یا حیوان دیگر پس از آزاد شدن از قفس، دوباره و با اختیار خود به آنجا برمیگردد. بر این اساس، اگر محیط آرامی برای حیوانات فراهم شده و برخورد مناسبی با آنان شود، نگهداری حیوانات در قفس، اشکالی ندارد.
روایتی نیز وجود دارد که -با چشم پوشی از ضعف سند آن- توصیه به عدم نگهداری نوع خاصی از پرندگان در قفس دارد و مفهومش آن است که نگهداری دیگر پرندگان ایرادی نخواهد داشت:
امام صادق(ع) وارد خانه فرزندش اسماعیل شد و دید که یک فاخته[1] در قفس، صدا میکند. امام فرمود: «پسرم! چرا این فاخته را نگهداری میکنی؟ مگر نمیدانی که این پرنده شوم است؟ آیا نمیدانی که چه میگوید؟» اسماعیل پاسخ منفی داد. امام فرمود: «او صاحبش را نفرین میکند و میگوید: شما را از دست بدهم»، پس او را از خانه خارج کردند.[2]
[1]. پرندهای است با نام کوکو (قُمری)، که کمی کوچکتر از کبوتر و خاکی رنگ بوده و دور گردنش طوقی سیاه دارد.(فرهنگ فارسی معین، واژه «فاخته»).
[2]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 6، 552، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.