از نظر اسلام، اختیار طلاق به دست مرد(شوهر) است.[1] بنابراین، زن نمیتواند خود را طلاق دهد و نپرداختن نفقه از جانب مرد، چنین اختیاری را به زن نمیدهد که خود را طلاق دهد، در نتیجه، مسئلۀ نگهداشتن عده و زمان شروع، مطرح نخواهد شد. البته زن میتواند به حاکم شرع[2] مراجعه کند و مسئلۀ خود - نفقه ندادن مرد، ترک کردن خانواده و ...- را مطرح و افزون بر تقاضای نفقه، تقاضای طلاق نماید تا حاکم شرع علاوه بر الزام شوهر به پرداخت نفقه، در صورت لزوم به صورت غیابی، طلاق شرعی را اجرا نماید.
به هر حال، در صورتی که شوهر، بدون عذر شرعی نفقه را ترک کند، حاکم شرع میتواند زن را طلاق دهد و عده هم پس از اجرای طلاق شروع میشود.
خوشبختانه، امروزه با وجود امکانات ارتباطی از قبیل تلفن، ایمیل، پست تصویری و... زنان مسلمان، در هر جای دنیا که باشند، میتوانند برای حل مشکلات خود اقدام نمایند.[3]
پاسخ دفاتر مراجع:
پاسخ دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):
در صورتی که شوهر بدون عذر شرعی نفقه را ترک کند، حاکم شرع میتواند او را شرعاً طلاق دهد. عده پس از اجرای صیغۀ طلاق شروع میشود.
پاسخ دفتر حضرت آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (ره):
خیر باید به دادگاه رجوع کند. عدّه از وقتی که شروع میشود که طلاق جاری شود.
پاسخ دفتر حضرت آیت الله العظمی بجهت (مدظله العالی):
خیر، نمیتواند و باید طلاق را از شوهر درخواست کند که اگر خواست شوهر طلاق دهد.
[1]. ر. ک: امام خمینی، تحریر الوسیله، کتاب الطلاق، ج 2، ص 290- 293، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، 1363ش، 1404ق.
[2]. مراد از حاکم شرع، فقیه جامع االشرایط است.
[3]. «الفاظ و شرایط طلاق»، 35394؛ «شرائط وجوب نفقه همسر»، 1030؛ «نفقه»، 6895.