توصیههایی که در کلام معصومان(ع) در مورد ازدواج موقت وجود دارد، از یکسو براى تأمین بهداشت روان و جلوگیرى از انحراف جامعه به راههاى غیر مشروع است. و از سوی دیگر - با توجه به بدعتی که در مورد ممنوعیت مطلق چنین ازدواجی بعد از پیامبر اسلام(ص) به وجود آمده بود-، برای آن است که به تدریج عمل به این حکم شرعی، رفتاری نامشروع ارزیابی نشود؛ لذا نباید آنرا تنها ابزار و بهانهای برای هوسبازى و شهوترانى ساخت، و از ازدواج دائم غافل بود؛ چرا که در بیشتر موارد با ازدواج دائم است که انسان دارای فرزندان صالح، و باعث امتداد نسل بشر خواهد شد، و سکون و آرامشی که قرآن به آن وعده داده، در محیط گرم خانوادهای دائمی بیشتر تحقق خواهد یافت: «وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَة»؛[1]
و از نشانههاى او این است که همسرانى از جنس خودتان براى شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد.
در همین راستا، در سفارشهای ائمه(ع) به برخی از یارانشان آمده است: «در مسئله ازدواج موقت بهتر است به اقامه سنت اکتفا شود، و آنقدر به آن پرداخته نشود که انسان از همسر دائمش غافل شود؛ زیرا این کار سبب میشود زنان به کفر و انکار کشیده شوند، و به دستور دهندگان به متعه و اهلبیت ناسزا گفته و نفرین کنند».[2]
در همین راستا باید گفت؛ افراط در چند همسری، و تغییر همسر دائم - با استفاده از ازدواج و طلاقهای پیاپی - هم به دلیل هوسرانی مورد پذیرش اسلام نیست: «تَزَوَّجُوا وَ لَا تُطَلِّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الذَّوَّاقِینَ وَ الذَّوَّاقَاتِ»؛[3] ازدواج کنید و طلاق ندهید که خداوند زن و مرد عیاش و لذتجو را دوست ندارد.
گفتنی است که ازدواج موقت، مانند ازدواج دائم شرایط و مقرراتى دارد که مانع برخى سوء استفادهها از این قانون مىشود.[4]
با توجه به آنچه که بیان شد، و با توجه به سؤال پرسشگر، باید گفت؛ اگر چه بر اساس قرآن، انسانهای باتقوا و پرهیزکار در پیشگاه خداوند دارای مقام بالایی هستند،[5] اما این دلیلی بر آن نیست که کسانی اگر امکان ازدواج دائم برای آنها میسر نیست، بهتر است با خواستههای طبیعی خود مبارزه کرده، و رهبانیت پیشه کنند، و از ازدواج موقت خودداری کنند؛ زیرا پرهیزکاری به معنای خودداری از حرام و اسراف است و برطرفکردن حداقل نیازهای طبیعی از راه مشروع، نه اسراف است و نه حرام.
[1]. روم، 21.
[2]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 5، ص 453، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. «کَتَبَ أَبُو الْحَسَنِ ع إِلَى بَعْضِ مَوَالِیهِ لَا تُلِحُّوا عَلَى الْمُتْعَةِ إِنَّمَا عَلَیْکُمْ إِقَامَةُ السُّنَّةِ فَلَا تَشْتَغِلُوا بِهَا عَنْ فُرُشِکُمْ وَ حَرَائِرِکُمْ فَیَکْفُرْنَ وَ یَتَبَرَّیْنَ وَ یَدْعِینَ عَلَى الْآمِرِ بِذَلِکَ وَ یَلْعَنُونَا». ر. ک: پاسخ 33354.
[3]. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، ص 197، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، 1412ق.
[4]. ر. ک: ( ازدواج موقت (متعه) و شرایط آن )، پاسخ 574.
[5]. حجرات، 13. «إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُم».