کد سایت
fa82983
کد بایگانی
100847
نمایه
ضمّه اشباع شده
طبقه بندی موضوعی
صرف و نحو
خلاصه پرسش
چرا در مواردی نظیر «أورثتموها»، «کرهتموهن» و ... در انتهای بسیاری افعال موجود در قرآن و میان دو ضمیر منصوبی متصل به آن، یک «واو» اضافه وجود دارد؟
پرسش
در قرآن در سورههای اعراف و زخرف فعل مجهول «اورثتم» همراه با ضمیر «ها» به صورت «اورثتموها» با یک واو اضافه نوشته شده، لطفاً علّت آنرا توضیح دهید.
پاسخ اجمالی
افعالی که فاعل، نائب فاعل و یا مفعول به آنها ضمیر متصل بارز «کُم» و «تُم» بوده و بعد از آن نیز یک ضمیر منصوبی قرار گیرد، حرکت «میم» انتهای فعل که در حالت عادی ساکن است، ابتدا به ضمّه تغییر یافته، سپس اشباع شده و به صورت «واو» در کتابت این کلمه ظاهر میشود؛ به عنوان مثال فعل «کَرِهتُم» که ضمیر فاعلی آن «تم» است، وقتی به آن ضمیر مفعولی «هنّ» متصل شود، به صورت «کرهتموهنّ»[1] نوشته و خوانده میشود.[2] از این نوع موارد در قرآن به وفور دیده میشود که هم شامل افعال معلوم و هم مجهول میگردد افعالی همچون: «فَأَسْقَیْناکُمُوهُ»،[3] «أُورِثْتُمُوها»،[4] «قَتَلْتُمُوهُ»،[5] «أَثْخَنْتُمُوهُمْ»[6] و... .