کد سایت
fa84369
کد بایگانی
101928
نمایه
معیار غلو نسبت به مقام ائمه(ع)
طبقه بندی موضوعی
درایه الحدیث
خلاصه پرسش
آیا حدیث «نزلونا عن الربوبیه و قولوا فینا ما شئتم» نوعی غلوّ نیست؟
پرسش
آیا حدیث «نزلونا عن الربوبیه و قولوا فینا ما شئتم» صحیح است و مشمول غلوّ نمیباشد؟ یا بیانگر مقام بالاتر ائمه(ع) از انسانهای عادی است؟
پاسخ اجمالی
آراسته شدن به اخلاق خداوندی از توصیههایی است که در روایات نسبت به همه انسانها بیان شده است، و از آنان خواسته شده است تا خود را به اخلاق الهی آراسته سازند.[1] البته، شایان توجه است که خداوند صفاتی؛ مانند خالقیت، رازقیت و ... دارد که وجود چنین صفاتی در دیگران به معنای واقعیاش متحقق نمیشود. ائمه(ع) کسانی بودند که به اخلاق و صفات مجاز الهی در حد کمال، متخلق شدهاند.
عین آنچه در سؤال به عنوان روایت ذکر شده است، در منابع روایی و حدیثی پیدا نشد، اما مشابه آن در منابع روایی آمده است؛ چنانکه در روایاتی امام صادق(ع) فرمودند: «اجْعَلُونَا عَبِیداً مَخْلُوقِینَ وَ قُولُوا فِینَا مَا شِئْتُم»؛[2] (ما را مخلوق خداوند بدانید، و هر چه میخواهید ]از صفات نیکو [ برای ما بگویید)، ناظر به همین مطلب است که ائمه اطهار(ع) متخلق به اخلاق و صفات الهی شدهاند و در نهایت امکان به این صفات دست پیدا کردهاند، جز آنکه آنان بندگان خدا و مخلوق او هستند.
همانطور که میدانیم غلوّ در آن است که ائمه(ع) را در جایگاه خدایی و ربوبی نشانده و خلقت و ربوبیت را اصالتاً به آنان نسبت دهیم،[3] اگر در این ورطه نیفتیم، نسبت دادن دیگر صفات حسنه به آن بزرگواران هیچ محذوری ندارد.
عین آنچه در سؤال به عنوان روایت ذکر شده است، در منابع روایی و حدیثی پیدا نشد، اما مشابه آن در منابع روایی آمده است؛ چنانکه در روایاتی امام صادق(ع) فرمودند: «اجْعَلُونَا عَبِیداً مَخْلُوقِینَ وَ قُولُوا فِینَا مَا شِئْتُم»؛[2] (ما را مخلوق خداوند بدانید، و هر چه میخواهید ]از صفات نیکو [ برای ما بگویید)، ناظر به همین مطلب است که ائمه اطهار(ع) متخلق به اخلاق و صفات الهی شدهاند و در نهایت امکان به این صفات دست پیدا کردهاند، جز آنکه آنان بندگان خدا و مخلوق او هستند.
همانطور که میدانیم غلوّ در آن است که ائمه(ع) را در جایگاه خدایی و ربوبی نشانده و خلقت و ربوبیت را اصالتاً به آنان نسبت دهیم،[3] اگر در این ورطه نیفتیم، نسبت دادن دیگر صفات حسنه به آن بزرگواران هیچ محذوری ندارد.