کد سایت
fa89573
کد بایگانی
106303
نمایه
انسان؛ تجلی اسماء و صفات الهی
طبقه بندی موضوعی
انسان شناسی
خلاصه پرسش
مقصود از اینکه انسان از نعمت اسماء و صفات خداوند برخوردار است، چیست؟
پرسش
مقصود از اینکه انسان از نعمت اسامی خداوند برخوردار است و تجلی خدا است، چیست؟ و اثر آن در زندگی چیست؟
پاسخ اجمالی
اگر مقصود از پرسش این باشد که اسامی و صفات الهی در خارج از ذات الهی تحقق یافتهاند و انسان و یا هر موجود دیگری اسمی از اسمای الهی و صفتی از صفات او است؛ در این صورت، این سخن درست نیست و بر اساس ادله عقلی و نقلی، اسماء و صفات الهی که با ذات او متحد هستند، در خارج شریکی نداشته و او در تمامی اسماء و صفات حُسنایش یکتا و بی همتا میباشد.
اما اگر منظور این است که؛ خدای متعال بر اساس اسماء و صفات خویش موجودات را خلق نموده و هر موجودی به تناسب ظرفیت خویش بهرهمند از حقایق وجودیای است که خداوند به او هدیه نموده و در نتیجه آیه و نشانهای از آنچه خداوند مُعطی آن است میباشد؛ در این صورت، مطلبی است موافق با عقل و نقل؛ زیرا بر اساس ادله عقلی، معلول مرتبه نازله علت خویش بوده و آیه و نشانهای از ویژگیهای علت خود که مُعطی الوجود است به شمار میرود و بر اساس ادله نقلی،[1] نشانههای الهی در درون و بیرون انسان وجود دارد و خدای متعال با نشان دادن آنها، افرادی را به سوی رستگاری هدایت مینماید. برای نمونه؛ هنگامی که خداوند میفرماید: «کَما عَلَّمَکُمْ ما لَمْ تَکُونُوا تَعْلَمُونَ» (همانگونه که خداوند، چیزهایى را که نمیدانستید، به شما تعلیم داد)[2] و «فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها» (سپس فجور و تقوا (شرّ و خیرش) را به او الهام کرده است)[3] به این معنا است که انسان نیز دارای صفت علم است و این صفت او از اسماء الهی نشأت گرفته و خداوند متعال به او عطا نموده است؛ اما نه به صورت صفتی الهی بلکه به صورت محدود و وابسته به تعلیم و الهام از جانب او.
در نتیجه، انسان در درون خود دارای آیه و نشانهای از نشانههای الهی به نام «علم» است و با تفکّر و تدبّر در این نشانه و سایر نشانهها، به سوی خالق خویش که عطاکننده این نشانهها و ویژگیها است، هدایت و رهنمون میشود.
اما اگر منظور این است که؛ خدای متعال بر اساس اسماء و صفات خویش موجودات را خلق نموده و هر موجودی به تناسب ظرفیت خویش بهرهمند از حقایق وجودیای است که خداوند به او هدیه نموده و در نتیجه آیه و نشانهای از آنچه خداوند مُعطی آن است میباشد؛ در این صورت، مطلبی است موافق با عقل و نقل؛ زیرا بر اساس ادله عقلی، معلول مرتبه نازله علت خویش بوده و آیه و نشانهای از ویژگیهای علت خود که مُعطی الوجود است به شمار میرود و بر اساس ادله نقلی،[1] نشانههای الهی در درون و بیرون انسان وجود دارد و خدای متعال با نشان دادن آنها، افرادی را به سوی رستگاری هدایت مینماید. برای نمونه؛ هنگامی که خداوند میفرماید: «کَما عَلَّمَکُمْ ما لَمْ تَکُونُوا تَعْلَمُونَ» (همانگونه که خداوند، چیزهایى را که نمیدانستید، به شما تعلیم داد)[2] و «فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها» (سپس فجور و تقوا (شرّ و خیرش) را به او الهام کرده است)[3] به این معنا است که انسان نیز دارای صفت علم است و این صفت او از اسماء الهی نشأت گرفته و خداوند متعال به او عطا نموده است؛ اما نه به صورت صفتی الهی بلکه به صورت محدود و وابسته به تعلیم و الهام از جانب او.
در نتیجه، انسان در درون خود دارای آیه و نشانهای از نشانههای الهی به نام «علم» است و با تفکّر و تدبّر در این نشانه و سایر نشانهها، به سوی خالق خویش که عطاکننده این نشانهها و ویژگیها است، هدایت و رهنمون میشود.