کد سایت
fa9178
کد بایگانی
9187
نمایه
چگونگی مسح سر
طبقه بندی موضوعی
کیفیت وضو
خلاصه پرسش
آیا کشیدن مسح سر، باید از فرق سر و از بالا به پایین و با دست راست باشد؟
پرسش
آیا کشیدن مسح سر در وضو الزاماً باید از فرق سر به پایین باشد؟ به سمت خواب مو باشد یا از پایین به بالا یا کنار سر مسح کشیدن ایراد دارد؟ اگر مسح سر با دست چپ باشد چطور؟
پاسخ اجمالی
فتوای مراجع عظام تقلید، درباره اندازه مسح سر چنین است:
[وقتی سر را به چپ، راست، عقب و جلو تقسیم کنیم] یک قسمت از چهار قسمت سر، که مقابل پیشانى است جاى مسح مىباشد و هر جاى این قسمت را به هر اندازه مسح کند کافى است. اگر چه احتیاط مستحبّ آن است که از درازا به اندازه درازاى یک انگشت و از پهنا به اندازه پهناى سه انگشت بسته، مسح نماید.[1]
بنابراین از جهت اندازه مسح سر، به هر مقدار که باشد کافی است.
اما درباره بالا یا پایین کشیدن مسح سر، برخی از مراجع عظام تقلید بالا به پایین کشیدن مسح سر را لازم ندانسته و پایین به بالا را هم کافی می‌دانند[2] و برخی دیگر،به احتیاط واجب، مسح از بالا به پایین را لازم دانسته‌اند.[3]
همچنین درباره به قسمت سوم سؤال، بیشتر فقها می‌گویند انجام مسح سر، بنابر احتیاط واجب، باید با دست راست باشد. ولی برخی[4] آن را با دست چپ نیز صحیح می‌دانند. [5]
[وقتی سر را به چپ، راست، عقب و جلو تقسیم کنیم] یک قسمت از چهار قسمت سر، که مقابل پیشانى است جاى مسح مىباشد و هر جاى این قسمت را به هر اندازه مسح کند کافى است. اگر چه احتیاط مستحبّ آن است که از درازا به اندازه درازاى یک انگشت و از پهنا به اندازه پهناى سه انگشت بسته، مسح نماید.[1]
بنابراین از جهت اندازه مسح سر، به هر مقدار که باشد کافی است.
اما درباره بالا یا پایین کشیدن مسح سر، برخی از مراجع عظام تقلید بالا به پایین کشیدن مسح سر را لازم ندانسته و پایین به بالا را هم کافی می‌دانند[2] و برخی دیگر،به احتیاط واجب، مسح از بالا به پایین را لازم دانسته‌اند.[3]
همچنین درباره به قسمت سوم سؤال، بیشتر فقها می‌گویند انجام مسح سر، بنابر احتیاط واجب، باید با دست راست باشد. ولی برخی[4] آن را با دست چپ نیز صحیح می‌دانند. [5]
[1] . امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج1، ص 157، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق؛ اقتباس از پاسخ، 8911 (سایت: 8868).
[2] . امام خمینی: (بعد از شستن هر دو دست باید جلوى سر را با ترى آب وضو که در دست مانده مسح کند. و لازم نیست با دست راست باشد یا از بالا به پایین مسح نماید)؛ آیت الله خامنه‌ای: (کشیدن مسح سر از بالا به پایین لازم نیست)؛ آیت الله نوری: (لازم نیست که از بالا به پائین مسح نماید)؛ آیت الله سیستانی: (احتیاط مستحب آن است که مسح را از بالا به پایین انجام دهد)؛ آیت الله مکارم: بهتر این است که از بالا به پایین دست بکشد، ولى عکس آن یعنى از پایین به بالا نیز اشکال ندارد؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج1، ص 157 و ص 201، س 113.
[3] . آیت‌الله بهجت: (احتیاط واجب در مسح سر از بالا به پائین است)؛ آیت‌الله شبیری: (احتیاط آن است که مسح را از بالا به پایین انجام دهد)؛ آیت‌الله صافی: (احتیاط آن است که مسح از بالا به پایین باشد اگر چه أقوى جواز مسح از پایین به بالا است)؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج1، ص 156).
[4]. آیات عظام امام خمینی، فاضل لنکرانی، بهجت و سیستانی.
[5]. ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج1، ص 156 و ص 201، س 113.