Abdestin bir takım şartları vardır ve onlardan her birine riayet etmeme durumunda abdest geçersizdir. Abdestin şartlarından birisi, bizzat insanın yüzünü ve ellerini yıkması ve de baş ve ayaklarını mesh etmesidir. Eğer bir başkası insana abdest aldıracak olursa veya yüz ve ellere su ulaştırmada ve baş ve ayakları mesh etmede kendisine yardım ederse, abdest geçersiz olur.[1] Bu şartta fakihlerin tabirlerinin farklı olduğu belirtilmelidir:
1. Bazıları abdest alan kimse tarafından abdest amellerinin direkt olarak yapılması tabirini kullanmış ve bir başkasının insana abdest aldırması durumunda ve örfi olarak abdest amellerini abdest alan şahsa isnat etmezlerse, abdestin geçersiz olacağını söylemiştir.[2]
2. Bazıları şöyle demiştir: Abdestin öncüllerinde yardımda bulunmak mekruhtur. Bundan dolayı, eğer bir şahıs insanın avucuna su dökerse ve insan o suyla abdest alırsa, abdest gereçsiz olmaz.[3]
3. Bazıları da abdest alan şahsın niyetini muteber bilmiş ve bu meseleye verdikleri cevapta şöyle demişlerdir:
Soru: Eğer bir şahıs ibrik veya benzeri bir şeyle abdest alması için bir başkasının eline su dökerse, onun abdesti doğru olur mu?
Cevap: Eğer suyu döken şahıs abdest alan şahsa abdest aldırma niyeti taşımıyorsa, abdest sakınca taşımaz.[4]
Belirtilen fetvaların bütününden şu netice alınabilir: Abdestte caiz olmayan şey, abdest fillerinin kendisine isnat edileceği şekilde bir başkasının yardımda bulunmasıdır. Ama hatta ele su dökmek de dâhil olmak üzere öncüllerde yardımda bulunurlarsa ve şahsın kendisi suyu yüzüne dökerse sakıncasızdır. Bu sorunun ayrıntılı cevabı yoktur.
[1] Humeyni, Seyid Ruhullah Musevi, Tevzihü’l-Mesail (Mahşi), c. 1, s. 174, Defter-i İntişaratr-ı İslamî, Kum, 1424 k.
[2] Hoyi, Seyid Ebu’l-Kasım, Minhacü’s-Salihin, c. 1, s. 38, Neşr-i Medinetü’l-İlim, Kum, 1410 k.
[3] Tevzihü’l-Mesail (Mahşi), c. 1, s. 174; Tebrizi, Cevad, İstiftaat-ı Cedid, c. 1, s. 45, Bi Ta, Kum.
[4] Fazıl Lenkerani, Muhammed, Camiu’l-Mesail, c. 1, s. 52, İntişarat-ı Emir Kalem, Bi Ta, Kum.