Tüm taklidi mercilerin fetvasına göre eğer içinde oturacak eviniz varsa, arsa ve apartmanı da kendi maaşınızdan ve kendi işinizden kazandığınız parayla, sermaye etmek ve onun karından yararlanmak için satın almışsanız ona humus taalluk eder. Ama eğer içinde oturacak eviniz yok ve variyetinizin azlığı nedeniyle arsa ve apartmanı yatırım yapmak gayesiyle satın almış ve bu yolla para biriktirip daha sonra onları satıp ondan kazanacağın parayla kendiniz için içinde oturacağınız bir ev satın almayı düşünüyorsanız, Ayetullah Fazıl Lenkerani, Behcet, Zencani, Gulpaygani ve Safi taklit mercilerinin fetvası esasınca bu arsa ve apartmana humus düşmez. Ama diğer taklit mercilerin fetvasına göre yatırım için yapılan bu paraya bile humus düşmektedir.[1]
Aynı şekilde bebek giysi takımı almak için biriktirdiğiniz para; eğer bebek giysi takımı alma hayatınızın zaruri ihtiyaçlarından ve örf nezdinde bunu satın almak sizin uhdenizde ise tıpkı, Ayetullah Fazıl Lenkerani (r.a), Behcet (r.a) ve Zencani taklit mercilerinin fetvası esasınca humus düşmez, Ama diğer taklit mercilerinin fetvasına göre humus düşmektedir.[2]
Sonuç itibari ile siz vazifenizi kendi taklit mercinizin fetvasına göre belirleyerek ona amel ediniz. Elbette arsa ve apartmana humus düşmesi konusunda siz onları satıp paralarını aldığınızda onların humusunu ödeyebilirsiniz.
Hz. Ayetullah Mehdi Hadeviyi Tahrani’nin bu bağlamdaki görüşü şöyledir:
- Eğer bebek giysi takımını almanın para biriktirmekten başka yolu yoksa bebek giysi takımı almak için biriktirdiğiniz paraya humus düşmez.
- Arsanın satın alınmasının üzerinden bir yıl geçtiyse humusu verilmesi gerekmektedir.
- Eğer apartman sizin yararlanacağınız veya fiili ihtiyacınız ise humus düşmez, ama eğer böyle değilse humus düşer. Biriktirilen para sizin yıllık giderinizin fazlası olduğundan humus düşer.
İlgili Başlıklar:
Soru: 3311, (Site: 5888); Soru: 12984, (Site: 13049); Soru: 3577, (Site: 3818).
[1] Tevzihü’l-Mesail (el-Mahşi lil-İmami’l-Humeyni), c. 2, s. 24.
[2] Tevzihü’l-Mesail-i Meraci, c. 2, s. 79, soru 909.