«عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلى غَیْبِهِ أَحَداً، إِلاَّ مَنِ ارْتَضى مِنْ رَسُولٍ ...»؛[1] داناى غیب او است و هیچکس را بر اسرار غیبش آگاه نمیکند، مگر رسولانى که برگزیده باشد.
در مورد پرسش مطرح شده، باید گفت «ارتضی» به غیر از «راضیبودن»، معانی دیگری هم دارد؛ مانند «اختیارکردن» و «برگزیدن».[2] در این آیه نیز همین معنای اخیر مورد نظر است؛ یعنی خداوند رسولانی را برگزید و به آنها علم غیب داد.
به عبارت دیگر، خداى متعال هر پیامبرى از پیامبران را که بخواهد، به مقداری از غیب که مختص خود او است آگاه میکند. و این بدان معنا نیست که اگر برخی از پیامبران برگزیده را برای آشنایی با دانش غیب برگزید، از پیامبران دیگر راضی نیست؛ بلکه تمام پیامبرانی که از سوی خداوند مبعوث شدند، چه پیامبران اولوالعزم، و چه دیگر پیامبران، خداوند از همه آنان رضایت کامل دارد. در عین حال و بر اساس صریح قرآن و بنابر مصالحی، بعضی از آنها را بر گروهی دیگر برتری داده است: «تِلْکَ الرُّسُلُ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ کَلَّمَ اللَّهُ وَ رَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجاتٍ ...»؛[3] از این فرستادگان، برخى را بر برخی برترى دادیم، از میان آنان کسی هست که خدا با وى سخن میگفت، و درجات برخى (مانند پیامبران اولوالعزم) را افزایش داد.
در همین راستا در آیهای دیگر میخوانیم:
«وَ لَقَدْ فَضَّلْنا بَعْضَ النَّبِیِّینَ عَلى بَعْضٍ...»؛[4] و به یقین ما برخى از پیامبران را بر برخى دیگر برترى دادیم.
بر این اساس، از آیه مندرج در پرسش نمیتوان نتیجه گرفت که خداوند از برخی پیامبران راضی نیست.
[1]. جن، 26- 27.
[2]. ر. ک: مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 4، ص 151، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1360ش.
[3]. بقره، 253.
[4]. اسراء، 55.