اگر چه شیطان دشمن قسم خورده انسان است و تمام سعی او این است تا انسان ها را به سوی گناه و بدی ها بکشاند و از این طریق بین او و خدایش فاصله انداخته و باعث دوری بندگان از خدای مهربان و بخشنده شود. اما خداوند همه بندگان خویش، حتی گناه کاران را هم دوست دارد و خواهان هدایت و سعادت آنان است. بنابراین، هیچ گناه کاری در هیچ شرایطی هر چند گناهان او زیاد باشد، نباید از رحمت پروردگار مأیوس و ناامید باشد. همان گونه که خداوند، خود فرموده است: «اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردهاید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را مىآمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.
دعاهای ما که از معصومان و پیشوایان دینی به ما رسیده، نیز سرشار از عبارات و مضامینی است که توجه و عنایت خداوند مهربان را به گناه کاران پشیمان و تائب نشان می دهد.
اگر چه شیطان دشمن قسم خورده[1] انسان است و تمام سعی او این است تا انسان ها را به سوی گناه و بدی ها بکشاند و از این طریق بین او و خدایش فاصله انداخته و باعث دوری بندگان از خدای مهربان و بخشنده شود، اما خداوند همه بندگان خویش، حتی گناه کاران را هم دوست دارد و خواهان هدایت و سعادت آنان است. [2]ممکن است ارتکاب گناه و سرپیچی از دستورات الاهی مدتی بین بنده و خدا فاصله ایجاد کند، اما انسان می تواند با توبه واقعی و پشیمانی از کارهای بد خود، آثار بد گناهان را پاک سازد و به دامان مهر و محبت خداوند باز گردد، که خداوند نیز در این راه یار و مددکار انسان است و همواره در کنار او خواهد بود و او را تنها نخواهد گذاشت.
نکته ای را که توجه به آن ضروری است؛ این است که اگر گفتیم خداوند همه بندگان خویش، حتی گناه کاران را هم دوست دارد، این بدان معنا نیست که پس خداوند بدی ها و گناهان، در نتیجه و بدکاران و گناه کاران را به طور مطلق دوست دارد،[3] بلکه معنایش این است که خداوند مهربان از گناه کارانی که متوجه خطا و اشتباه خویش شده اند و از گناه و بدی پشیمان شده و به درگاه مهر و محبت خداوندی بازگشته اند، استقبال می کند، و آنان را مورد لطف و عنایت خویش قرار می دهد: "إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرینَ"؛[4] خداوند توبه کنندگان و پاکان را دوست می دارد.
بنابراین، هیچ گناه کاری در هیچ شرایطی هر چند گناهان او زیاد باشد، نباید از رحمت پروردگار مأیوس و ناامید باشد. همان گونه که خداوند، خود فرموده است: «اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردهاید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را مىآمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است».[5] چرا که یأس از رحمت خداوند، سوء ظن به او و بزرگ ترین گناه است؛ چون هر چه گناه انسان بزرگ باشد، باز رحمت الاهی بزرگ تر و وسیع تر است.
گفتنی است؛ همان گونه که می دانیم دعاهای ما که از معصومان و پیشوایان دینی به ما رسیده، سرشار از عبارات و مضامینی است که توجه و عنایت خداوند بخشنده و مهربان را به گناه کاران پشیمان و تائب نشان می دهد، که در این جا به عنوان نمونه به چند مورد اشاره می کنیم:
1. "... وَ إِنْ کُنْتَ لَا تُکْرِمُ إِلَّا أَهْلَ الْإِحْسَانِ فَکَیْفَ یَصْنَعُ الْمُسِیئُونَ وَ إِنْ کَانَ لَا یَفُوزُ یَوْمَ الْحَشْرِ إِلَّا الْمُتَّقُونَ فَبِمَنْ یَسْتَغِیثُ الْمُذْنِبُون ..."؛[6] ... بار خدایا، اگر قرار باشد که لطف و کرمت، فقط شامل خوبان شود، پس بدان به چه کسی پناه ببرند! و اگر در روز حشر و رستاخیز، فقط پرهیزکاران اهل نجات اند، پس گناه کاران به که روی آورند.
2. "إِلَهِی إِنْ کُنْتَ لَا تَرْحَمُ إِلَّا أَهْلَ طَاعَتِکَ فَإِلَى مَنْ یَفْزَعُ الْمُذْنِبُونَ وَ إِنْ کُنْتَ لَا تُکْرِمُ إِلَّا أَهْلَ وَفَائِکَ فَبِمَنْ یَسْتَغِیثُ الْمُسِیئُون ..."؛[7]
خدای من، اگر قرار باشد که فقط به مطیعان رحم کنی، پس گناه کاران به که روی آورند!؟ و اگر کرامت و لطف تو فقط شامل حال وفادارانت شود، پس بدان به که پناه ببرند.
نمایه های مرتبط:
توبه از گناه و محبوب خدا شدن، 3704 (سایت: 3955).
توبه از گناه و پذیرش عبادات، 5930 (سایت: 6133).
[1]. صاد، 82، "قالَ فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعینَ ...".
[2]. زمر، 53، "قُلْ یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ".
[3] "إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ مَنْ کانَ خَوَّاناً أَثیماً"؛ خداوند خیانت پیشگان گناه کار را دوست ندارد. نساء، 107.
[4] بقره، 222.
[5]. زمر، 53.
[6]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 91، ص 102، مؤسسه الوفاء، بیروت، 1409ق.
[7]. همان، ج 92، ص 439