خودارضایی که از آن به استمنا یاد می‌شود از گناهان کبیره و حرام است[1] و مجازات سنگینی دارد.
بهترین راه رهایی از استمنا و خودارضایی، ازدواج شرعی(دائم یا موقت) با شرایط خاص آن که در رساله‌های عملیه بیان شده است، می‌باشد. اگر ازدواج ممکن نباشد با ورزش کردن و روزه گرفتن و پر کردن اوقات فراغت باید با این عمل مبارزه کرد تا افراد و جامعه از ضررهای جسمی و روحی و روانی آن در امان بمانند.
داشتن ارتباط جنسی با غیر همسر(همسر دائم یا موقت) به هر شکلی که باشد، نیز حرام است، اگرچه خود این گناه به جهت مصادیق مختلفی که دارد، دارای درجات و مجازات متفاوتی است، اما این‌که در بین گناهان یکی زشت و دیگری زشت‌تر است، مجوز نمی‌شود که انسان بتواند گناه درجه پائین‌تر را مرتکب شود.
[1]. «این گناه در روایات همسنگ با زنا شمرده شده است». شیخ حر عاملی، وسائلالشیعة، ج 20، ص 352، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق.
خودارضایی که از آن در متون دینی به استمنا تعبیر شده، عبارت است از: این‌که انسان با خودش کاری کند که از او منی خارج شود(جنب شود). این کار ممکن است با لمس کردن بدن خود، نگاه کردن به منظره‌های شهوت آلود (عکس، فیلم و ...)، یا مطالعه کتاب‌ها و مطالب شهوت‌انگیز(داستان، رمان و ...)، یا گوش دادن به مطالب شهوت‌انگیز (نوار، تلفن و ...) و یا فکر و خیال در امور شهوانی به قصد بیرون آمدن منی، صورت گیرد که در هر صورت حرام است و از گناهان کبیره محسوب می‌شود.
بهترین راه برای خلاصی کامل از استمنا و خودارضایی، ازدواج شرعی(دائم یا موقت) با شرایط خاص آن که در رساله‌های عملیه بیان شده است، می‌باشد. در صورتی که ازدواج ممکن نباشد، می‌توان از نکاتی که در ذیل می‌آید با توکل بر خدا بهره جست:
- برای ترک خودارضایی تصمیم جدی داشته باشید.
- از مشاهده انواع عکس و فیلم‌های شهوت‌انگیز به شدت پرهیز کنید.
- در انتخاب دوست دقت نمایید و افرادی را برگزینید که مشوق شما در این‌کار نباشند. هم‌چنین از دوستی‌های نامشروع با جنس مخالف جدا خودداری کنید.
- از خیال‌پردازی دوری کنید و سعی کنید همیشه مشغول به کارهای مفید باشید.(مطالعه کتاب‌های غیر شهوت‌انگیز، ورزش سنگین و...) و به یاد داشته باشید بی‌کاری مسئله‌ای است که اگر از آن دوری نکنید ممکن است شما را به هر چیزی وادارد.
- در صورت امکان سعی کنید در جایی تنها نباشید.
- روزه گرفتن برای کنترل خواسته‌های نفسانی و تقویت اراده شما بسیار مفید است .
اگر قادر به روزه گرفتن نیستید، سعی کنید پرخوری نکنید و یا حداقل به هنگام خواب شکم شما بیش از حد معمول پر نباشد.
7 . از خوردن غذاهایی که باعث تحریکات جنسی می‌شود، نظیر موز، شکلات، انجیر، خرما، پیاز، فلفل، تخم مرغ، گوشت قرمز، غذاهای پرچرب و... پرهیز کنید.
- همیشه مثانه خود را خالی نگه دارید.
- شب‌ها قبل از خواب مطالعه کنید و هم‌چنین هرگز به رو نخوابید.
داشتن ارتباط جنسی با غیر همسر(همسر دائم یا موقت) به هر شکلی که باشد حرام است، اگرچه خود این گناه به جهت مصادیق مختلفی که دارد، دارای درجات و هم‌چنین مجازات[1] متفاوتی است. مثلا گناه زنا شدیدتر از گناه بوسیدن نامحرم است. اما این‌که در بین گناهان یکی زشت و دیگری زشت‌تر است، مجوز نمی‌شود که انسان بتواند گناه درجه پایین‌تر را مرتکب شود.
[1]. در بعضی از صورت‌ها موجب حد شرعی و در بعضی از صورت‌های دیگر موجب تعزیر می‌گردد.