از نظر حکم فقهی نگاه به عورت غیر همسرحرام است مگر در جایی که برای معالجه چنین نگاهی ضرورت داشته باشد. در روایات مجازات متعددی از جمله: قرار گرفتن در گروه منافقین و مورد لعنت هفتاد هزار ملک واقع شدن، بیان شده است.
در پاسخ به این سؤال باید هم از جهت حکم فقهی و هم از نظر آثار و مجازات های این نگاه ها بحث شود :
الف: از نظر حکم فقهی:
آلت تناسلی و مخرج مدفوع (غائط ) اصطلاحاً "عورت" گفته می شود. حضرت امام در بیان مراد از عورت مرد فرموده اند: " عورت مرد که در نماز واجب است به پوشاند همان مقدارى است که نگاه کردن به آن حرام است، یعنى پشت و پیش او که عبارت از دبر و آلت رجولیت و بیضتین باشد، واجب است بپوشاند.[1]
از نظر اسلام نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم (به جز صورت به مقداری که واجب است در وضوء شسته شود و دستها تا مچ) حرام است حتی اگر به آلت تناسلی او نگاه نکند. همچنین نگاه به عورت دیگرى حرام است و فرقی نمی کند که زن به عورت زن یا مرد نگاه کند یا مرد به عورت مرد یا زن نگاه کند در هر صورت نگاه کردن حرام است و تنها دو مورد استثناء شده است:
1. زن و شوهر مىتوانند به تمام بدن یکدیگر نگاه کنند. حضرت امام ره در این زمینه فرموده اند: "نگاه کردن به عورت دیگرى حرام است، اگر چه از پشت شیشه یا در آیینه یا آب صاف و مانند اینها باشد و احتیاط واجب آن است که به عورت بچه ممیز هم نگاه نکنند ولى زن و شوهر مىتوانند به تمام بدن یکدیگر نگاه کنند.[2]
2. نگاه کردن پزشک به عورت فرد مریض برای معالجه. حضرت امام ره در این زمینه فرموده اند: " اگر انسان براى معالجه کسى ناچار شود که به عورت او نگاه کند بنا بر احتیاط واجب باید آیینه را در مقابل گذاشته و در آن نگاه کند ولى اگر چارهاى جز نگاه کردن به عورت نباشد اشکال ندارد. [3]
البته اگر مراد از باسن بالای ران و غیر موضع خروج مدفوع باشد زن می تواند به باسن زن دیگر بدون قصد شهوت نگاه کند و مرد نیز می تواند بدون قصد شهوت به باسن مرد دیگر نگاه کند. [4]
ب: از نظر آثار و مجازات های این نگاه ها
در روایات مجازات متعددی بیان شده است از جمله:
1. کسی که عمدا به عورت دیگری (غیر همسر خود)نگاه کند خداوند او را از منافقین قرار می دهد...."[5]
2. کسی که عمدا به عورت دیگری (غیر همسر خود) نگاه کند هفتاد هزار ملک او را لعن خواهند کرد و... "[6]
[1] نجاة العباد (للإمام الخمینی)، ص: 91 ، مسأله 3
[2] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج2، ص: 489، مسأله 2436
[3] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج2، ص: 491 مسأله 2442
[4] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج2، ص: 490 مسأله 2438: "مرد نباید با قصد لذّت به بدن مرد دیگر نگاه کند و نگاه کردن زن هم به بدن زن دیگر با قصد لذّت حرام است.
[5] صدوق،منلایحضرهالفقیه ج : 4 ص : 13:" ِ وَ قَالَ مَنْ نَظَرَ إِلَى عَوْرَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ أَوْ عَوْرَةِ غَیْرِ أَهْلِهِ مُتَعَمِّداً أَدْخَلَهُ اللَّهُ تَعَالَى مَعَ الْمُنَافِقِینَ الَّذِینَ کَانُوا یَبْحَثُونَ عَنْ ...انتتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،1413ه ق،چهارجلدی
[6] وسائلالشیعة ج : 1 ص : 299:"...وَ نَهَى أَنْ یَنْظُرَ الرَّجُلُ إِلَى عَوْرَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ وَ قَالَ مَنْ تَأَمَّلَ عَوْرَةَ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ لَعَنَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ وَ نَهَى الْمَرْأَةَ أَنْ تَنْظُرَ إِلَى عَوْرَةِ الْمَرْأَةِ وَ..."