کد سایت
fa83030
کد بایگانی
100923
نمایه
مخاطب در آیه 29 سوره فتح
طبقه بندی موضوعی
تفسیر
برچسب
محمد|دیدن|یاران|آیه 29 فتح
خلاصه پرسش
«تَراهم رکّعاً سجّداً». خداوند در آیه 29 سوره فتح خطاب به چه شخصی می‌گوید که تو محمد(ص) و یارانش را در حال رکوع و سجده می‌بینی؟
پرسش
سلام؛ فعل مضارع، به انجام دادن عملی در زمان حال و یا با استمرار تا زمان آینده اشاره می‌کند. حال سؤال این است که خداوند در آیه 29 سوره فتح به چه شخصی می‌گوید که محمد و یارانش را می‌بینی؟ آن شخص کیست که مخاطب خدا قرار گرفته و محمد و یارانش را می‌بیند؟
پاسخ اجمالی
ظاهراً مخاطب این خطاب، شخص خاصی مانند شخص پیامبر اسلام(ص) نیست؛ بلکه مخاطب آن عنوان عام است.
توضیح مطلب آنکه گاه خطاب‌هایی داریم که به فرد مشخصی اشاره نمی‌کند: «ای شنونده!»، «ای بیننده!»، «ای دانشجو!» و ....
این مطلب نیز در گفتگوها و سخنرانی‌ها متعارف است که گاهی برای مخاطب عمومی، افعال مفرد بیان می‌شود مثل اینکه سخنران با اینکه برای گروه و جمعی سخنرانی می‌کند، می‌گوید: تو باید بیدار باشی! با اینکه مخاطب او شخص خاص نیست.[1]
البته این امکان نیز وجود دارد که مخاطب این خطاب مانند بسیاری از دیگر خطابات خدا، در مرحله اول شخص رسول الله(ص) باشد و در مرحله بعد دیگران نیز مخاطب خدا باشند؛ یعنی در این آیه خدا ابتدا پیامبر(ص) را مورد خطاب قرار می‌دهد و می‌فرماید که تو خودت و یارانت را می‌بینی ... و این منافات ندارد که دیگران نیز آنان را در همین وضعیت ببینند.
توضیح مطلب آنکه گاه خطاب‌هایی داریم که به فرد مشخصی اشاره نمی‌کند: «ای شنونده!»، «ای بیننده!»، «ای دانشجو!» و ....
این مطلب نیز در گفتگوها و سخنرانی‌ها متعارف است که گاهی برای مخاطب عمومی، افعال مفرد بیان می‌شود مثل اینکه سخنران با اینکه برای گروه و جمعی سخنرانی می‌کند، می‌گوید: تو باید بیدار باشی! با اینکه مخاطب او شخص خاص نیست.[1]
البته این امکان نیز وجود دارد که مخاطب این خطاب مانند بسیاری از دیگر خطابات خدا، در مرحله اول شخص رسول الله(ص) باشد و در مرحله بعد دیگران نیز مخاطب خدا باشند؛ یعنی در این آیه خدا ابتدا پیامبر(ص) را مورد خطاب قرار می‌دهد و می‌فرماید که تو خودت و یارانت را می‌بینی ... و این منافات ندارد که دیگران نیز آنان را در همین وضعیت ببینند.
[1]. ر. ک: فخرالدین رازى، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج 28، ص 89، بیروت، دار احیاء التراث العربى، چاپ سوم، 1420ق.