در اهمیت و فضیلت ختم صلوات، همین بس که خداوند آنرا از کارهای همیشگی خود و فرشتگان قلمداد میفرماید: «ان الله و ملائکته یصلون علی النبی...»؛ و به مؤمنان نیز دستور میدهد که آنرا جزو برنامههای خویش قرار دهند: «... یا ایها الذین آمنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما».
اگر به اشتباه و از روی غفلت، آدمی مرتکب گناه و معصیت شد، نباید رحمت و مغفرت خدای متعال را نادیده بگیرد. خدای متعال توبهپذیر است و گناهان را میبخشد؛ همانگونه که خود فرمود: «بگو: اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردهاید! از رحمت خداوند ناامید نشوید که خدا تمام گناهان را میبخشد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است».
بنابراین، اگر کسی بعد از انجام کارهای نیک -مانند ختم صلوات- مرتکب گناه شد، نباید ناامید باشد؛ زیرا ناامیدی از رحمت خدا خود گناهی کبیره است. پس، باید فریب شیطان را نخورد و آنکار نیک را ادامه دهد؛ مانند اینکه اگر ختم صلواتی را آغاز کرده، آنرا ادامه دهد و ناامید نشود.
اهمیت صلوات
صلوات و درود بر محمّد و آل محمد فضیلت بسیار دارد. و در فضیلت آن همین بس که خداوند آنرا از کارهای همیشگی خود و فرشتگان اعلام میفرماید: «ان الله و ملائکته یصلون علی النبی...».[1] و به مؤمنان نیز دستور میدهد که آنرا جزء برنامههای خویش قرار دهند: «... یا ایها الذین آمنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما».[2]
از کارآمدی صلوات این است که در اجابت دعا نقش بسزایی دارد. به طوری که گفتهاند صلوات فرستادن بر محمد و آل او، در اول و آخر دعا باعث اجابت است.[3] و امامان(ع) فرمودند که در ترازوی خدا چیزی سنگینتر از صلوات بر محمد و آل محمد نیست.[4]، [5]
ختم صلوات و هدیه دادن آن به ائمه اطهار(ع) و شهیدان کربلا، از کارهای پسندیدهای است که آثار بسیار فراوانی برای انسان دارد.
اما در رابطه با انجام گناه باید گفت؛ اگر انسان به آثار کارهای نیک خود و زحمتهایی که در انجام آنها متحمل میشود، بیندیشد و آنرا با آفات گناهان و لذتهای زودگذر آن، مقایسه کند، به بیارزشی انجام گناه پی میبرد. چه بسا انسان، مدتی در انجام کارهای نیک و پسندیده تلاش و کوشش کرده، ولی با یک لحظه غفلت و فریب شیطان تمام آثار آن اعمال را از بین میببرد؛ لذا نباید با انجام گناه، کارنیک خود را(مانند ختم صلوات) باطل نمود و از آثار خوب آن محروم ماند.
به هر حال، اگر انسان به اشتباه و از روی غفلت، مرتکب گناه و معصیت شد، نباید رحمت و مغفرت خدای متعال را نادیده بگیرد؛ چرا که خدای متعال توبهپذیر است و گناهان را میبخشد؛ همانگونه طور که خود فرمود:
«بگو: اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردهاید! از رحمت خداوند ناامید نشوید که خدا تمام گناهان را میبخشد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است. و به درگاه پروردگارتان بازگردید و در برابر او تسلیم شوید، پیش از آنکه عذاب به سراغ شما آید، سپس از سوى هیچکس یارى نشوید!».[6]
این آیات از امید بخشترین آیات قرآن مجید نسبت به تمام گنهکاران است و راه بازگشت و توبه را توأم با امیدوارى به روى همه گنهکاران میگشاید. و درهاى غفران و رحمت به روى تمام بندگان بدون استثنا گشوده است، به شرط آنکه بعد از ارتکاب گناه به خود آیند، و تغییر مسیر دهند؛ رو به سوى درگاه خدا آورند؛ در برابر فرمانش تسلیم باشند و در عمل، صداقت خود را در این توبه و انابه نشان دهند.[7]
بنابراین، اگر کسی بعد از انجام کارهای نیک مانند ختم صلوات و... مرتکب گناه شد، نباید ناامید باشد؛ زیرا ناامیدی از رحمت خدا خود گناهی کبیره است. پس، باید آن کار نیک را ادامه داد، و نباید فریب شیطان را خورد.
[1]. احزاب، 56.
[2]. همان.
[3]. ملکی تبریزی، میرزا جوادآقا، ترجمه المراقبات، مترجم، محدث بندر ریکی، ابراهیم، ص 243، دارالاخلاق، سال 1376.
[4]. همان.
[5]. اقتباس از پاسخ سؤال 2601 (سایت: 2734).
[6]. زمر، 53-54: «قُلْ یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ . وَ أَنیبُوا إِلى رَبِّکُمْ وَ أَسْلِمُوا لَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَکُمُ الْعَذابُ ثُمَّ لا تُنْصَرُونَ».
[7]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 19، ص 499، 501، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.