Ətraflı axtarış
Baxanların
9161
İnternetə qoyma tarixi: 2011/09/11
Sualın xülasəsi
İslam nəzərindən təzim səcdəsi etmək olarmı?
Sual
Yusif (ə)- ın qardaşları ona səcdə etdikləri kimi, həzrət Məhəmməd (s)- in şəriətində Əhli- beyt (ə) məktəbinə əsasən təzim səcdəsi etməyə icazə verilibmi?
Qısa cavab

İslam və Əhli- beyt məktəbi nəzərindən səcdə ibadətin kamil və gözəl formasıdır ki, uca Allaha məxsusdur və Allahdan qeyrisinə qadağandır. Amma həzrət Yusifə edilən səcdə, ibadət səcdəsi deyildi, əksinə əslində Allaha ibadət idi. Biz Kəbəyə tərəf namaz qılıb və ona tərəf səcdə edirik, ama heç vaxt bu səcdə və namaz Kəbə evi üçün olmayıb, əksinə Kəbə evi yalnız ona diqqət etməklə Allaha ibadət etdiyimiz bir əlamətdir.

Ətreaflı cavab

İslam və Əhli- beyt məktəbi nəzərindən tövhid əsasların ən üstün və dəyərlisi və küfr və iman arasındakı sərhəddir. Tövhidin qarşı tərəfi Allaha olan şirkdir ki, Qurani- məcid ona böyük zülm[1] və bağışlanmaz günah[2] deyilmişdir.

Tövhidin dörd əsas qismi var ki, aşağıdakılardan ibarətdir:

  1. Zatda tövhid.

  2. Sifətlərdə tövhid.

  3. Fellərdə tövhid.

  4. İbadətdə tövhid.

İbadətdə tövhid; yəni yalnız Allaha ibadət etmək lazımdır və ondan qeyrisinin bəndəçiliyinə ləyaqəti yoxdur. Çünki ibadət o şəxs üçün olmalıdır ki, mütləq kamal və kamali- mütləqdir. O şəxsin ki, heç kəsə ehtiyaclı deyil və bütün nemətləri başığlayan və bütün varlıqları yaradandır. Bu sifətlər onun pak zatından başqasında cəm olmaz.

İbadətdən əsas hədəf, o mütləq kamalın yaxınlığına yol tapmaq və sonsuz varlıq və onun kamal və camal difətinin nurunun canın daxilində işıqlanmasıdır ki, onun nəticəsi hava- həvəslərdən uzaqlaşması və nəfsin saflaşmasına üz tutmaqdır.

Bu hədəf yalnız mütləq kamal olan Allaha ibadət etməklə mümkündür.[3]

İbadətin geniş bir mənası var. Əbd lüğətdə o insana deyilir ki, bütün vücudu ilə öz mövla və sahibinə tabedir. İradəsi onun iradəsinə tabe və istəyi onun istəyinə tabedir. Onun qarşısında malik bir şey deyil və onun itaətində heç vaxt süstlük etməz.

Başqa zözlə, bəndəçilik məbud qarşısında xuzunun ən son dərəcəsini izhar etməkdir.

Ona görə də, yalnız o şəxs məbud ola bilər ki, nemət və əzizləməyi son həddə edibdir. O Allahdan başqa heç bir şəxs deyil.

Buna əsasən, bəndəçilik bir insan təkamülünün son həddi, onun Allaha yaxınlığı və onun pak zatı qarşısında təslim olmağın son həddidir.[4]

İbadət Qurani- məciddə insanın və varlıq aləminin bütün məxluqlarının yaranmasının əsas səbəbi sayılmışdır. Quran bu barədə buyurur: "Bütün cin və insanları yalnız mənə ibadət etsinlər deyə yaratdım".[5]

Bu səbəbdən ibadət onun zatına məxsusdur. Allah varlıqlardan heç birinə ondan qeyrisinə ibadət etməyə icazə verməyibdir. Çünki, Allahdan qeyrisinə ibadət və pərəstiş etmək şirkin ən böyük mənasıdır. Şirk də böyük və zülm bağışlanmaz bir günahdır.

İbadətin ən kamil və gözəl formalarından biri, səcdədir.[6] Çümki, səcdə məbud qarşısında xuzu və xuzunu son dərəcə izhar etməkdir.

İslam nəzərindən Allaha səcdə ən mühüm ibadət ya ən mühüm ibadətlərdəndir. Necə ki, rəvayətlərdə gəlibdir, insan səcdə halında, digər hallardan Allaha daha yaxındır. Böyük rəhbərlərimizin xüsusilə Peyğəmbər (s) və Əhli- beyt (ə)- ın uzun səcdələri varları idi.[7]

Ona görə də, İslam əsasları nəzərindən səcdə Allahdan qeyrisinə olmaz. Bizim rəvayət kitablarımızda "ədəmu cəvazis- sucud liğeyrullah" adlı bir başlıq var və Peyğəmbər (s) və şiənin məsum İmamları (ə)- dan Allahdan qeyrisinə səcdənin haram olması barəsində rəvayətlər nəql olubdur.[8]

Həzrət Yusif (ə)- a səcdə.

Quranda Allahdan qeyrisinə edilən iki səcdədən danışılır. Biri mələklərin həzrət Adəm (ə)- a səcdəsi[9], digəri isə həzrət Yusif (ə)- ın ata- anası və qardaşlarının o həzrətə etdiyi səcdədir. Hər iki səcdə bir növdən olduğuna görə, burada yalnız həzrət Yusif (ə)- a edilən səcdənin iradına cavab veririk. Adəmə edilən səcdənin hökmü də məlum olacaq.

Quran buyurur: "Öz ata- anasını taxta oturtdu. Onların hamısı ona görə səcdəyə düşdülər. O dedi: Ata! Bu qabaqcadan gördüyüm yuxunun təbiridir."[10]

Bu barədə bir neçə ehtimal verilibdir:

  1. Təfsirçilərin bəzisi deyiblər: İki cür səcdəmiz var. Biri bəndəçilik və ibadət səcdəsidir ki, Allaha məxsusdur. Günəş, bütlər, ulduzlar və bunların qeyrisinin pərəstişi qarsındadır ki, müşriklər edirdilər. O biri isə təzim və ehtiram səcdəsidir ki, padşah, sultan, Peyğəmbər və digər böyüklərə münasibətdə edilir və bu İlahi əmr və nəhyə tabedir. İslam şəriətində təkidli qadağan olubdur ki, bu növ səcdə haramdır, amma şirk deyil.

Allah- Taala bu növ səcdəni həzrət Adəm barəsində vacib edib və Allahın ibadəti ilə eynidir. Ona görə də, şeytan müxalifət etdiyinə görə qovuldu. Amma İbrahim və bəni- israil Peyğəmbərlərinin şəriətində icazəli, hətta təriflənmişdir. Bu iddiaya sübut Peyğəmbər (s)- in hədisidir ki, buyurur: Əgər səcdə Allahdan qeyrisinə icazəli olmasaydı, qadınların ərlərinə səcdə etməsini deyərdim. Bu cümlənin məbası bu deyil ki, qadınlar öz ərlərinə pərəstiş etsinlər, əksinə bu formada (səcdə ilə) öz ərlərinə təzim və ehtiram etsinlər.[11]

  1. Ayənin məzmunu budur ki, həzrət Yusif (ə)- ın əmri ilə onlara çoxlu hörmət edildi və xüsusi sarayda səltənət taxtında oturdular. Elə ki, Yusif (ə) daxil oldu, onun gözəl simasından saçan İlahi nur onları heyran etdi və özlərindən çıxartdı, o həddə qədər ki, özlərindən asılı olmayaraq, ixtiyarsız torpağa düşdülər.

Amma bu səcdə ibadət üçün deyildi. Ona görə ki, səcdə ibadət və pərəstiş mənasında Allaha məxsusdur.

Heç kəs üçün heç bir məzhəbdə Allahdan qeyrisinə pərəstiş etmək icazəli deyil. Bütün Peyğəmbərlərin ona dəvət etdiyi ibadət tövhidi ki, tövhid məsələsinin mühüm hissəsidir, mənası budur.

Buna əsasən, nə Allah Peyğəmbəri olan Yusif ona səcdə və ibadət edilməsinə icazə verərdi, nə də Yəqub kimi böyük bir Peyğəmbər belə bir iş görərdi nə də Quran layiqli ya ən azı icazəli bir əməl kimi ondan danışardı.

Deməli qeyd olunan səcdə, Allaha şükr səcdəsi idi.

O Allah ki, bütün bu böyük əzəməti Yusifə verdi və Yəqubun ailəsinin çətinlik və problemlərini aradan qaldırdı. Belə olduqda səcdə eyni halda ki, Allah üçün idi, çünki Yusifin əzəmətinə görə yerinə yetirilibdir, onun üçün əzəmət və ehtiram da sayılırdı.

Bu nəzərdən "ləhu" zəmiri ki, Yusifə qayıdır, bu məna ilə yaxşıca uyğunlaşacaq.

Təfsiri- nümunə sahibi deyir: Bu məna nəzərə daha yaxın gəlir. Xüsusi ilə İmamlar (ə)- dan nəql olunan çoxlu rəvayətlərdə oxuyuruq: Onların səcdələri ibadət olaraq Allah üçün idi.

Hədislərin bəzisində oxuyuruq: Yusifin qardaşlarının səcdəsi Allaha ibadət və Yusifə salam və hörmət idi.

Adəmin əhvalatında olduğu kimi, səcdə böyük Allah üçün idi ki, belə bir gözəl varlıq yaradıbdır. Bu səcdə Allaha ibadət olmaqla yanaşı, Adəmin məqamına hörmətə sübutdur. Bu ona oxşayır ki, bir şəxs çox mühüm və layiqli bir iş yerinə yetirsin, biz ona görə Allaha belə bir bəndə yaratdığı üçün səcdə edək ki, həm Allaha səcdədir, həm də bu şəxs üçün hörmət.[12]

  1. Səcdədən məqsəd onun geniş mənasi; yəni xuzu və təvazödür. Çünki, səcdə həmişə məşhur mənasında işlənmir, əksinə bəzən hər cür təvazö mənasında da işlənmişdir. Ona görə də, təfsirçilərin bəzisi deyiblər ki, o dövrdəki məşhur olan salam və təvazö əyilmək və təzim olubdur. Yuxarıdakı ayədəki səcdələrdən məqsəd budur. Amma mənası yerə düşmək, olan "xərru" cümləsinə diqqət etməklə belə məlum olur ki, onların səcdələri baş əymək və əyilmək mənasında olmayıb.[13]

  2. Böyük təfsirçilərdən bəzisi deyiblər: İbadət bəndənin özünü bəndəçilik dərəcəsinə gətirməsi, əməldə də öz bəndəlik və ibadətini isbat etməsi və həmişə bəndəlikdə sabit qalmasını istəməsindən ibarətdir.

Buna əsasən, ibadət olan bir iş elə bir iş olmalıdır ki, mövlanın mövlalıq yaxud bəndənin bəndəçiliyini izhar etmək üçün səlahiyyəti olmalıdır. Səcdə və rükn etmək, ya mövlanın ayağına durmaq, ya onun arxasında yol getmək və... kimi. Bu səlahiyyət nə qədər daha çox olsa, ibadət daha çox və bəndəçilik daha çox məlum olar. Mövlanın mövlalıq əzəmətinə və bəndəçiliyin zəlilliyinə əməllərdən daha çox və aydın dəlalət edən, səcdədir. Çünki, səcdədə bəndə torpağa düşür və üzünü torpağa qoyur. Amma səcdə zati ibadət deyil, əksinə ibadət qəsdi etmək lazımdır. Deməli əgər səcdədə bir mane təsəvvür olunsa, şərii ya əqli qadağa cəhətdən olacaqdır. Şəriət və əqldə qadağan olunan budur ki, insan özünün Allahdan qeyrisinə etdiyi səcdəsi ilə, həmin qeyr üçün rububiyyəti isbat etmək istəsin. Amma səcdədən məqsədi yalnız salam ya hörmət olsa və onun üçün rububiyyət qail olmasa, əksinə təkcə məqsədi bir növ salam və hörmət olsa, belə olduqda bu səcdənin haram olmasına nə şəri dəlil var, nə də əqli dəlil.

Dindar camaatın zehnlərinin dinin zahirləri ilə ünsiyyətdən əldə etdikləri dini zövqləri, bu əməli ümumiyyətlə Allaha məxsus etmələrini tələb edir. Və Allahdan qeyrisi üçün hərçənd salam və hörmət üçün də olsa, torpağa düşməsinlər. bu zövq inkar olunmazdır. Amma belə də deyil ki, Allaha ixlası izhar etmək üçün etdiyimiz hər bir əməli Allahdan qeyrisini üçün edə bilmərik.[14]

Yəqub, qardaşları və analarının səcdələri Allah üçün idi. Amma Yusif Kəbə kimi qiblə olubdur. Ona görə də ərəb cümlələrində bəzən deyilir: "Fulan kəs qibləyə tərəf namaz qıldı".

Biz Allaha ibadət edir, Kəbəni özümüzə qiblə tutur və namaz və ibadətlərimizi ona tərəf yerinə yetiririk.

Deməli Kəbə qarşısında səcdə etməklə Allaha ibadət olunur nəin ki, Kəbə. Məlum olur ki, Allahın nişanəsi nişanə olması cəhətdən özündən müstəqilliyi yoxdur. Əgər səcdə də olunsa yalnız nişanə sahibi yəni Allah ibadət olubdur.[15]

Qeyd olunanlara diqqət etməklə məlum olur ki, İslamda Allaha əhd olunmuş səcdələrdən başqa, digər bir səcdə hətta təzim və hörmət üçün yoxdur.

Belə ki, rəvayətlərin bəzisində gəlib ki, Peyğəmbərin səhabələrindən bəzisi, o həzrətə səcdə etmələrini istədilər. O həzrət cavablarında buyurdu:

« لَا بَلِ اسْجُدُوا لِلهِ »[16]

"Yox, əksinə yalnız Allaha səcdə edin".

Aşağıda sizin nəzərinizi təqlid mərcələrinin fətvalarına cəlb edirik:

Həzrət Ayətullah Xamineyinin dəftəri:

Allahdan qeyrisinə səcdə etmək haramdır. İmamlar (ə)- ın qəbri qarşısında alınlarını yerə qoyan avam camaatın bəzisi, əgər Allahın şükrü üçün olsa iradı yoxdur. Əks halda haramdır.

Həzrət Ayətullah Fazil Lənkəraninin dəftəri:

Allahdan qeyrisinin qarşısında səcdə və təzim etmək olmaz. Yəqub və övladlarının səcdəsi də Allah üçün şükr səcdəsi olubdur. Bu barədə mərhum Seyid Yəzdinin orvətul- vüsqasına müraciət edin.

Həzrət Ayətullah Sistaninin dəftəri:

Allahdan qeyrisinə səcdə etmək olmaz. Həzrət Yusif (ə) barəsində Əllamə Təbatəbai (rəh)- ın (əl- mizan)- ı kimi mötəbər təfsirlərə baxa bilərsiz.

Həzrət Ayətullah Məkarim Şirazinin dəftəri:

Alimlər və təfsirçilər arasında məşhur nəzər budur ki,onlar Allahın Yusifə verdiyi əzəmətə görə, Allah üçün səcdə etdilər ki, bir növ şükr səcdəsidir.

 



[1] - Loğman surəsi, ayə 13

«"وَ إِذْ قالَ لُقْمانُ لاِبْنِهِ وَ هُوَ یَعِظُهُ یا بُنَیَّ لا تُشْرِکْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظیمٌ". »

[2] - Nisa surəsi, ayə 48.

«"إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ به وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ".»

[3] - Təfsiri nümunə, cild 27, səh 447.

[4] - Təfsiri- nümunə, cild 22, səh 387.

[5] - Zariyat surəsi, ayə 56.

« "وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ".»

[6] - Hərçənd hər səcdə ibadət deyil. Yəni belə deyil ki, səcdə zatən ibadət olsun və yalnız ibadət adı ona verilə bilsin. Baxın: Əl- mizanın tərcüməsi, cild 1, səh 190.

[7] - Məkarim Şirazi, Şiə cavab verir. Çap üçüncü, 1385, səh 143.

[8] - Vəsailüş- şiə, Alul- beyt (ə) müəssisəsi, Qum, 1409 hicri qəməri, cild 6, səh 385.

[9] - Baxın: Nəcmi, Haşimzadə Hərisi, Quran məsələlərinin bəyanı, səh 620.

[10] - Yusif, surəsi, 100.

«"وَ رَفَعَ أَبَوَیْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَ خَرُّوا لَهُ سُجَّداً وَ قالَ یا أَبَتِ هذا تَأْوِیلُ رُءْیایَ". »

[11] - Teyyib seyid Əbdül- Hüseyn, Ətyəbul- bəyan fi təfsiril Quran, cild 7, səh 280.

[12] - Təfsiri- nümunə, cild 10, səh 82.

[13] - Təfsiri- nümunə, cild 10, səh 82.

[14] - Əl- mizanın tərcüməsi, cild 1, səh 189 və 190.

[15] - Əl- mizanın təfsiri və fəxr Razi təfsiri bəhs olunan ayə, Əl- mizanın tərcüməsi, cild 11, səh 339.

[16] - Müstədrəkül- vəsail, Alul- beyt (ə) müəssisəsi, Qum, 1408- hicri qəməri, cild 4, səh 480.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Һәгиги дини неҹә әлдә етмәк олар? Изаһ един!
    6705 Din fəlsəfəsi 2009/06/18
    Бу ишдә үч јол тәсәввүр олунур:1) Вәһј2) Нәгл3) ӘглАди инсанлар јалныз, нәгли вә әгли јолла динин һәгигәтинә вара биләрләр. Хүсуси ...
  • Qadının şəxsiyyəti və məqamı İslam məktəbində hansı həddədir? Görəsən onlar da kişilər kimidirlər?
    9581 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/02/14
    İslam dini nöqteyi nəzərində qadın və kişi arasında yaradılışın əsil hədəfinə (kamil və insanlıq nöqtəsi) çatmaqda heş bir fərq qoyulmamışdır. Belə ki, hər iki cins yaradılışın təkamül nöqtəsinə çatmaq üçün nə qədər çox çalışsalar bir o qədər də insanlıq aləmində uca məqama yiyələnəcəkdir. Amma bu məqama yiyələnmək üçün cinsiyyət heç ...
  • Bədgüman olmağın amilləri nədir? Onun müalicə yolları nədir?
    10534 Əməli əxlaq 2012/04/19
    Din təlimlərində başqalarını çirkin güman edən şəxsə “bədgüman” deyilir. İslam mənbələrində bu məsələ barəsində gələnləri araşdırırıq: Bədgümanlıq – başqaları barəsində sui-zən, pis xəyallar etmək və mənfi fikirləşməkdir. Başqa sözlə desək, bədgümanlıq budur ki, insan başqalarının sözü və rəftarı barəsində pis fikirlər və yaramaz xəyallara malik ...
  • Mən səkkiz ildir ki, evliyəm və indiyədək xüms ödəməmişəm, xahiş edirəm mənə yol göstərin.
    6331 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18
    Həzrət Ayətullah uzma Sistaninin dəftəri: İlk iş günü onun il başıdı. Hər il bu gün qalan şeylərin xümsünü ödəməldir. İstər nağd pul olsun istərsə də gündəlik təlabat malları. Məsələn: qalan ərzaq, həmçinin bir il ərzində istifadə edilməyən ev əşyaları və paltarlar və s. Əgər keçmiş ...
  • Bidət nədir və İslamda onun meyarı nədir?
    12639 Qədim kəlam 2012/07/22
    Lüğətdə “bidət” yeni iş və misli görünməmiş bir şey mənasınadır. Termində isə: “dində olmayan bir şeyi dinə daxil etmək”dir. Yəni həqiqətdə dinin və şəriətin bir hissəsi olmayan, eləcə də İslamın heç bir qayda-qanunları ilə uyğun olmayan şeyləri dinə daxil etməkdir. Buna görə də İslamın külli qada-qanunlarının yeni ...
  • Axirət aləmində cismi dəyişikliklərdən əlavə ruhi vəziyyətdə (sadizmin cinsi meyli kimi) dəyişiləcəkmi?
    6112 Qədim kəlam 2012/03/11
    Quran ayələrindən alınan nəticə budur ki, ruhi dəyişikliklər behişt əhli üçün baş verəcək və onların ruhi xəstəliklərinin çoxu müalicə olunacaq. Həmçinin insanın axirətdə mənəvi inkişafını nəzərə alaraq bu dünyada onun arxasınca olduğu, rəzilliyə səbəb olan istəklərdən çoxu orda olmayacaq və nəfsani istəklərindən daha uca ləzzətlərə yetişəcək. ...
  • Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in son vəsiyyətinin yazılmağına maneçilik törədilən zaman nə üçün Əli (əleyhis-salam) müxalifət etmədi?
    9096 Qədim kəlam 2011/11/24
    Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in axırıncı vəsiyyətinin yazılmasına maneçilik törədilməsi məsələsi məşhur tarixi hadisələrdən biridir (o həzrət öz vəfatından qabaq əbədi vəsiyyətini yazmaq üçün kağız-qələm və mürəkkəb gətirilməsini istəmişdi). Belə ki, bu hadisə “cümə axşamı hadisəsi”, “kağız-qələm və mürəkkəb hadisəsi” kimi müxtəlif adlarla qeyd olunur. Əli (əleyhis-salam)-ın bu hadisədə sükutu ...
  • Deyilir: Əgər niyyət pak olsa bəsdir və dua və ziyarətə daha ehtiyac yoxdur; bu doğrudurmu?
    9528 Əməli əxlaq 2010/11/10
    Bu şeytanın insanları dua, ziyarət və digər əməllərdən uzaqlaşdırmaq üçün olan bir hiyləsidir, çünki dua və təvəssül imamların vasitəsi və Allahın bir başa olan əmri ilə insanların öhdəsinə qoymuşdur. İnsanlara nümunə və qəlblərinin saf olmasına dualar səbəb olub məsum imamlarla daha çox əlaqə yaratmağa səbəb olmuşdur. Bütün ...
  • Teyyul- ərz nədir?
    13709 Nəzəri irfan 2011/06/19
    Teyyul ərzin həqiqəti barəsində bir çox nəzəriyyələr verilmişdir ki, onlardan biri İbni ərəbinin "edam və yaratmaq (və ya hazır etmək) nəzəriyyəsidir. Bu nəzəriyyə əsasında, şəxs özünü ilk yaranış yerindən "edam" və istədiyi yerdə "icad" hazır edir. Başqa bir nəzəriyyəyə görə Təyyul- ərz bədənin ən tez bir zamanda köçürülməsidir ...
  • Imam Hüseynlə (ə) birgə Yezid ibni Müaviyənin Abdullah ibni Salamın həyat yoldaşı Ərinəbdən elçiliyi düzgündürmü? Onun Kərbəla hadisəsində təsiri olubdur?
    9005 تاريخ بزرگان 2011/12/25
    Bəzi tarixi kitablarda yazılıbdır: Baxmayaraq ki, bütün şəhvətpərəstlik, qürurlanmaq və arzusuna çatmaq istədikləri vasitələr onun ixtiyarında idi, amma yenə də xəbis (çirkli) gözlərini Abdullah ibni Salamın həyat yoldaşı, İshaqın qızı, Ərinəb adında iffətli, ərli qadına dikmiş və onunla evlənməyə çox əlaqədar olmuşdu. Atası Müaviyə də hiylə ilə istədi pak, ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164345 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    162056 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119387 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112877 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    108910 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93427 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54631 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    52646 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45671 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45312 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...