Please Wait
5654
Allahın bəzi məsihilərə şəfa verməsi və diqqət yetirməsinin səbəbi Onun rəhmaniyyət və feyzinin ümumu olmasıdır. Bu rəhmət və feyz bütün insanlara şamil olur, nəticədə ilahi nemətlərdən bəhrələnmək sayəsində səadət və iman yolunu seçir, ilahi mərifət və kamala nail olurlar. Çünki Allah-taala insanları azad yaradır, ixtiyarlarına müəyyən imkanlar verməklə onları sınaqdan çıxarır ki, necə əməl etmələri, hansı yolu seçmələri aydın olsun, möminlər və ixlaslı şəxslər başqalarından seçilsin.
Bundan əlavə, bəzi məsihilər islam dini barədə qasir cahil və ideoloji nəzərdən müstəzəf sayılırlar. Hətta demək olar ki, insani prinsiplərə riayət etdikləri təqdirdə nicat əhli də ola bilərlər.
Sualın mövzusu iki hissədə araşdırılıb təhlil olunur:
a) İlahi rəhmət və nemətlərin ümumi olması
Pərvərdigari-aləmin nemətləri, bəxşişləri və əta etdiyi şeylər kibriya sahəsindən verildiyinə görə tam və kamildir, onların hər hansı qeydə, şərtə ehtiyacı yoxdur. Allah-taala bütün məxluqlara təkvini məhəbbəti vardır və onlara nemət verir. Varlığın və onun nemətlərin genişlənməsi Allah-taalanın Öz isim və sifətlərinin təzahürünə məhəbbəti qəbilindən və təfəzzül (mərhəmət) üzündəndir. Bu cəhətdən hamı eyni səviyyədədir. Nemətlərin verilməsində olan təfavüt və fərqli cəhətlər də qəbul edənlərin tutumu nəzərə alındığına görədir. Yəni insanların bəziləri şəriətdəki şərait və şərtlərin mövcud olmadığına görə bu məhəbbət və nemətləri qəbul edə bilmirlər. Məsələn, bəziləri daşürəklilikdə, qəsavət və azğınlıqda elə bir həddə çatırlar ki, hidayət, iman ruhu və ilahi cazibələri qəbul edə bilmirlər.
Allah-taalanın rübubi lütf və mərhəmətlərindən biri budur: O, bəşər üçün çoxlu nemətlər vermişdir ki, öz seçimi ilə ilahi məqsədlərə doğru hidayət olunsun. Ayrı-ayrı şəxslər yaradılış cəhətindən həyatının hər bir anında Pərvərdigar tərəfindən onun ixtiyarında qoyulan maddi-mənəvi nemətlərdən istifadə etmək məcburiyyətindədir. Allah-taala bunları verir ki, bəndələr ixtiyar üzündən öz dini vəzifələrinə əməl etsinlər, iman və təqva əhli olsunlar, nəticədə əbədi səadətə və qurtuluşa nail olsunlar. Amma bəziləri bu nemətlərdən yalnız öz dünyalarını təmin etmək istiqamətində faydalanır və axirəti unudurlar, yalnız bu dünyadakı uzun-uzadı arzularına çatmaq məqsədi güdürlər.[1] Quranda belə buyurulur: “O kəs ki, yalnız ötəri dünya həyatını axtarır, ona istədiyimiz qədər (həmin nemətdən) verərik – və hər kəsə istəsək verərik. Sonra cəhənnəmi onun üçün qərar verərik ki, məzəmmət olunmuş və ilahi dərgahdan qovulmuş halda onun yandırıcı atəşində yanar. O kəs ki, imanı olan halda axirət evini tələb edər və onun üçün səy edib çalışar, onun səy və fəaliyyətlərinə (Allah tərəfindən) əvəz və mükafat veriləcəkdir. Bu qrupdan hər birini Pərvərdigarın nemətlərindən bəhrələndirib kömək verərik və heç kim Pərvərdigarının nemətlərindən məhrum olmaz.”[2]
Deməli, Allah-taala Özünün ümumi rəhməti əsasında maddi və mənəvi nemətləri bəndələrin çoxunun ixtiyarına vermişdir. Çox hallarda höccət və möcüzələrini ən ağır günahlara mürtəkib olanlar üçün aşkar edir ki, bəlkə Allaha üz gətirələr. Quranda deyildiyi kimi, bütün bəşər övladı həyatının müəyyən mərhələlərində Allaha doğru qayıdır, öz çətinliklərinin həll olunmasını Ondan istəyir. Allah da onlara diqqət yetirir. Bu cəhətdən insanlar arasında heç bir fərq yoxdur. Lakin mühüm məsələ insanların həyatlarının davamında Allahın rəhmət və mərhəmətlərinə necə şükür edəcəkləridir: “De: dəryaların və quruların qaranlıqlarında sizə kim nicat verir?! Halbuki siz Onu təzərro (yalvarışla) ilə, aşkar və gizli şəkildə çağırıb deyirsiniz: “Əgər (Allah) bizi bu təhlükələrdən və zülmətlərdən xilas etsə, mütləq şükür edənlərdən olacağıq.” De: Allah sizə bunlardan və hər bir (başqa) çətinlik və narahatçılıqdan nicat verir, amma yenə də siz Onun üçün şərik qoşursunuz!”[3]
Allah-taalanın bəzi məsihilərə şəfa verməsi, onlara diqqət yetirməsi bütün insanlara şamil olan rəhmaniyyətinin ümumi və feyzinin davamlı olmasına görədir ki, ilahi nemətlərdən bəhrələnməklə səadət və iman yolunu seçsinlər, ilahi mərifət və kamala nail olsunlar. Çünki Allah-taala insanları azad yaratmaqla, onlara müəyyən imkanlar verməklə onları sınayır ki, necə əməl edəcəkləri, hansı yolu seçəcəkləri aydın olsun, möminlər və müxlislər digərlərindən ayrılsınlar.
b) Məsihilərdən bəziləri qasir cahildir.[4]
İslam dini haqq və asimani bir dindir, sağlam əql tərəfindən qəbul edilib dəstəklənir. Onun həqiqətlərini əldə etmək çox asandır. Lakin bu din onun həqiqəti barədə qasir cahil və dini cəhətdən müstəzəf olduqlarına görə xəbərsiz qalanlarla yaxşı rəftar edir. Aydındır ki, bu kimi insanlar islama iman gətirmədiklərinə görə müqəssir deyildirlər. Mütəal-Allah onları dünyada Özünün ümumi rəhmaniyyət və lütflərində qərar verir. Əgər digər insani prinsiplərə əməl etsələr Allah-taala onları cəhənnəm əzabına düçar etməz. Çünki ilahi əzab küfr və günahlarında təqsirə yol vermiş olan (yəni islam dini və onun əqidələrinin haqq olmasını bilə-bilə küfr edərək digər dinlərə üz gətirən) kafir və günahkarlar üçündür. Amma bir kəs islamın nidasını və onun haqq olmasını eşitməyibsə, yaxud islam barəsində azacıq məlumat əldə etsə də, bu agahlıq müqəddəs dini qəbul etmək üçün təsirli bir amil olmayıbsa, bu insanlar həqiqətdə islam dininin haqq olmasından agah olmamış və bu dini qəbul etməməkdə müqəssir sayılmırlar. Digər insani prinsiplərə riayət etdikləri təqdirdə onların nicat əhli olaraq behiştə daxil olması mümkündür.
Əlavə məlumat üçün aşağıdakı görünüşlərə baxın:
1. “Cəhənnəm və qeyri müsəlmanlar”, sual 47 (sayt 283)
2. “İlahi ədalət və insanların şiəliklə tanış olmamaları”, sual 3574 (sayt 4230)
3. “Müsəlman və qeyri-müsəlmanların tövbəsi”, sual 1404 (sayt 1424)
[1] Təbatəbayi, Seyid Məhəmməd Hüseyn, “Əl-mizan” təfsiri, 13-cü cild, səh. 66-68, “İslami nəşriyyat”ın dəftərxanası, Qum, 5-ci çap, 1417-ci hicri qəmər ili
[2] “İsra ” surəsi, ayə: 18-20
[3] “Ənam” surəsi, ayə: 63-64
[4] “Cahil qasir” o şəxsə deyilir ki, haqq-həqiqət ya ona çatmayıb, ya da çox naqis, natamam və qeyri real şəkildə təqdim olunduğuna görə həqiqətləri gerçək şəkildə dərk edə bilməmişlər.