Ətraflı axtarış
Baxanların
25594
İnternetə qoyma tarixi: 2012/03/11
Sualın xülasəsi
Nə üçün rukuda "əzim" səcdədə isə "əla" sifətlər deyilir?
Sual
Nə üçün rukuda "əzim" səcdədə isə "əla" rukuda "əzim" səcdədə isə "əla" sifətlər deyilir? Onların mənası nədir? Yəni bu iki zikri deməklə nəyi fikirləşməliyik?
Qısa cavab

Bunun əsl illəti ki, biz bu iki zikri "Sübhanə rəbbiyəl əzimi və bi həmduh" və"Sübhanə rəbbiyəl əla və bi həmdih" rukuda və səcdədə deyirik, Allahın əmridir və bizim rəvayətlərdə də buna əmr olunmuşdur.

Amma baxmayaraq ki, bu işə əmr olunmuşdur, onun üçün bəzi hikmətləri də qeyd etmək olar.

Namazda ruku, yəni Allahın əzəməti qarşısında onu böyük bilmək deməkdir. Əlbəttə hər bir rukunu ki, Allahın böyüklüyü qarşısında həyata keçiririk.

Bir şey qarşısında təzim etmək o deməkdir ki, biz o şeyin əzəmətli olmasına etiqad və inamımız vardır və bu böyük əzəmətin qarşısında baş əyirik. Biz Allah qarşısında təzim edib, onun əzim sifətlərini deməklə onun əzəmətinə etiraf edirik. Namazda da bu sözlərin mənalarına diqqət etmək lazımdır.

Allah qarşısında səcdə etməkdə bu mənadadır ki, alnımızı torpağa qoymaqla, Allah qarşısında nə qədər kiçik olduğumuzu təyid edirik. Əgər bu halda Allahın əla sifətlərini zikr edib onun yüksək məqamını etiraf etsək və anlımızı torpağa qoyduğumuz zaman buna iqrar etsək ki, ey Rəbbim sən hamıdan yüksəksən, çox böyük bəndəlik məqamına sahib olmuşuq. Həqiqətən də bu halı, insanın ən yaxşı bəndəliyi Allah qarşısında sayılır.

Ətreaflı cavab

Rukuda "Sübhanə rəbbiəl əzimi və bi həmdih" və səcdə də isə "Sübhanə rəbbiələla və bihəmdih" zikri" o əməllərdəndir ki, hədislərdə ona təkid olunmuşdur.[1] Baxmayaraq ki, namazda onları əvəz edən zikrlər də vardır.

Bəs bu iki zikrin ruku və səcdədə deməyin illəti, Allahın əmridir və biz də onun əmrindən itaət edirik. Amma bu əmrə itaət etmək o demək deyildir ki, heç bir hikməti  yoxdur və biz yalnız ibadət üçün onu zikr edirik. Bəlkə bu iki zikr üçün bir neçə hikmətlər açıqlanmışdır ki, namaz qılan şəxs onları nəzərdən keçirməklə onun diqqətsiz olmadığını bildirir.

Bu iki zikrin hikmətini açıqlamaq üçün lazımdır ilk növbədə bunların tərcüməsinə işarə edək. Ruku zikrinin tərcüməsi: "Mənim ulu Tanrım hər bir eyb və nöqsandan pakdır və mən ona sitayiş etməyə məşğulam". Və səcdənin zikrinin tərcüməsi "Mənim Ulu Tanrım hər bir kəsdən yüksəkdir və hər bir eyb və nöqsandan pakdır və mən ona sitayiş etməyə məğulam".

Amma nə üçün rukuda "əzim" və səcdədə isə "əəla" sifətindən istifadə edirik? Bu sualın cavabında demək lazımdır; namazda ruku, yəni Allaha təzim etmək deməkdir və biz hər dəfə ruku etməklə Allah qarşısında təzim edirik. Bir şey qarşısında təzim etmək o deməkdir ki, bizim onun əzəmətinə əqidəmiz vardır və bu əzəmətin qarşısında baş əyirik. Bəs rukuda, biz Allaha təzim edib və Allahın əzəmətli olmasını elan edirik; bu cür elan etmək, Allahın əzim sifətini açıqlamaq vasitəsiylə həyata keçir. Bu da rukunun zikriylə ruku arasında olan münasibəti bildirir.

Səcdə də namazda insan üçün ən ali və yüksək bir məqamdır və böyük bir fəlsəfəsi vardır. Biz səcdə zamanı bədənmizin yeddi üzvünü yerə qoyuruq və Allah qarşısında özümüzü torpağa atıb onun böyüklüyü qarşısında öz kiçikliyimizi elan edirik.

Bəs əgər belə bir halda Allahın əəla sifətini onun Ulu olmasını iqrar etsək ki, Rəbbim sən hər bir kəsdən böyüksən, yüksək bəndəlik məqamını özümüzdə yaratmışıq ki, Allah üçün ən gözəl bəndəlik deməkdir. Namaz bizimlə Allah arasında söhbət üçün bir vasitədir və ona diqqət yetirmək lazımdır.

Bizim namazlarımızı daha yüksək mənəvi olması üçün digər zikrlərdən əlavə ruku və səcdənində zikrlərinə diqqət etməliyik və bilməliyik ki, ruku da Allahın əzəməti qarşısında təzim edirik və səcdə halında isə Allah qarşısında torpağa düşüb onun ən yüksək və ulu olmasına iqrar edirik.

 


[1] - Həqiqətən rukuda Sübhanə rəbbiəl əzimi və bi həmdih və səcdədə isə sübhanə rəbbiəl əəla və bi həmdih zikri deyilir; çünki Allah Taala " فسبح باسم ربک العظیم " ayəsini etdiyi zaman Peyğəmbər (s) buyurdu: Bu zikri rukuda deyin və o zaman ki, Allah Taala " سبح اسم ربک الاعلی " ayəsini nazil etdi Peyğəmbər (s) buyurdu: Bu zikri səcdələrinizdə oxuyun. Şeyx Səduq, Mənla yəhzuruhul- fəqih, cild 1, səh 31. Cameətul Müdərrisin nəşriyyatı, Qum 1413 hicri qəməri.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Əhli-sünnənin namus mal və canı şiə icmasında möhtərəmdirmi?
    5255 Və başqaları 2014/05/18
    Müqəddəs İslam şəriyyətində bütün insanların malı, canı və namusu möhtərəmdir. Bu mövzunun dinə və məzhəbə dəxaləti yoxdur. Bütün bəşəriyyət haqqında ilk üsul və qanun budur.[1] Əlbəttə, çox az və məhdud nümünlərə göstərmək olar ki, bu qanunu ziddinədir. O cümlədən, o nümunələrdən biri kimi müsəlmanlarla ...
  • Xəcaləti necə aradan aparmaq olar?
    11079 Əməli əxlaq 2012/07/22
    Utancaqlıq və xəcalətin çoxlu xoşagəlməz və mənfi təsirləri vardır və insan həyatında qələbəyə mane olan bir amil sayılır. Digər xoşagəlməz xasiyyətlərdə olduğu kimi, insan bu ruhi vəziyyəti də özündən uzaqlaşdıraraq müalicə edə bilər. Uşaqların müxtəlif bəhslərdə iştirak etdirilməsi, ictimai işlərdə iştirak etməsinə təşviq edilməsi onların ...
  • Quranın andlarının sirləri nədədir?
    7808 Quran elmləri 2011/10/24
    “Qəsəm” sözəərəbsözüolub “andiçmək” mənasınıverirvətərifidəbundanibarətdir
  • İslam dini elm və dinin uzlaşmamasını necə həll edir?
    9284 Təzə kəlam 2011/06/27
    Elm və dinin uzlaşmaması mövzusu zristianlıqdan İslam dininə daxil olan bir mövzudur. Müqəddəs İslam dinində bu məsələnin həlli üçün aşağıdakı qeydlərə diqqət yetirmək lazımdır. 1.     Dindən hər hansı bir nəticəni almaq üçün ilkin ...
  • Rüşvət almaq haramdırmı?
    10613 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/06
    Rüşvət "rşv" " ر ش و" kəlməsindən olan ərəb kəlməsidir və üç formada "ra" hərfinin fəthə (ə) zəmmə (u) və kəsrə (i), işlənibdir. Bu kəlmə tək formadadır və onun cəmi "roşa" yaxud "rişa" (ra hərfinin zəmmə (u) ya kəsrəsi (i) ilə)-dir. Fars dilində muzd mənasındadır.
  • “Rəd” surəsinin 31-ci ayəsinin mənası nədir?
    9486 Təfsir 2012/02/13
    Yuxarıdakı ayədə məqsədin nə olması ilə əlaqədar təfsirçilərin arasında iki nəzəriyyə vardır:1. Ayənin mənası budur: “Əgər aləmdə oxunduğu zaman dağların hərəkətə gətirilərək yer üzərində seyr etməsinə səbəb olan, yaxud onun vasitəsi ilə yer parça-parça edilən, yaxud ölülərin dirilməsinə və danışmasına səbəb olan bir ...
  • Quran nəzərindən Adəmin xilqətindən indiyə qədər altı min il keçmişdirmi?
    8020 Qədim kəlam 2011/05/17
    Quranda qeyd olunanlarla asimanların, yerin və Adəm (əleyhis-salam)-ın xilqətindən milyonlar, hətta milyardlar ilk keçməsini deyən nəzəriyyə arasında heç bir ziddiyyət yoxdur. Çünki bəzi arxeoloji qazıntılar ibtidai insan qalıqlarının milyon illər bundan öncə mövcud olduğunu dəstəkləyir.Əgər Adəmin xilqəti altı-yedi min il bundan qabağa qayıdırsa, ...
  • “Rəbbin və mələklər səf-səf gələrlər” ayəsində “səf”in mənası nədir?
    7302 Təfsir 2012/02/13
    Bu kəlmə və ondan alınan başqa kəlmələrdən digər ayələrdə də istifadə olunmuşdur.[1] Səf kəlməsinin mənası əşyaların düz xətt üzərinə olmasıdır. İnsanların və ya ağacların səflərə düzülməsi kimi.[2] Ayədəki “səffən” kəlməsi sintaktik təhlil baxımından məlaikələr üçün haldır. Məna nəzərindən isə Quran ...
  • Allah taala insanı nə üçün yaratmışdır?
    9703 Qədim kəlam 2011/01/02
    A: Allahın xaliq olmaqlığı bunu tələb edir ki, insanı yaratsın. B: Yaradılış qanunu hikmət və məqsəq üzərində qurulmuşdur. C: Kainatın və yaradılışın yaranmasından nəticə və məqsəd insandır; çünki hər bir şey onun üçün yaradılış və o bütün yaranmışların ən ...
  • Фәна вә фәна мәгамыны изаһ един!
    6694 Nəzəri irfan 2010/04/24
    Фәна, лүғәтдә мәһв олмаг вә јохлугдур. Бу сөзүн зидди исә бәга вә галмагдыр. Мәсәлән, Аллаһ һаггында бәга вә галмаг, диҝәр мөвҹудатлар һаггында исә фәна вә арадан ҝетмәклик ифадәләрини ишләтмәк дүзҝүндүр. Үмуми мәнасы исә инсанын өзүнү ҝөрмәмәси вә тапмамасы демәкдир. Әлбәттә, о мәнада јох ки, инсан тамамилә ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163894 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159574 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118848 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112050 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106235 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92703 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54217 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50055 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45093 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44541 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...