Ətraflı axtarış
Baxanların
10012
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/09
Sualın xülasəsi
“Əraf” surəsinin külli məzmunu və onu qiraət etməyin fəziləti nədir?
Sual
“Əraf “surəsinin külli məzmunu və onu qiraət etməyin fəziləti nədir?
Qısa cavab

Əraf” surəsi Məkkədə nazil olmuşdur[1] və 206 ayədən ibarətdir. Rəvayət və təfsir mənbələrində bu surənin məzmun və qiraətinin fəziləti barəsində müəyyən mətləblər nəql olunmuşdur. Suala diqqət yetirməklə bu mövzunu iki bölmədə təqdim edirik:

a) “Əraf” surəsinin fəziləti[2]

“Əraf” surəsini oxumaq üçün çoxlu fəzilət bəyan olunmuşdur ki, onların çoxu axirətlə əlaqədardır:

1. Əziz islam Peyğəmbəri (səlləllahu əleyhi və alih) buyurur: “Hər kəs “Əraf” surəsini oxusa, Allah onunla Şeytanın arasında maneə qərar verər və qiyamət günü  Adəm (əleyhis-salam) onun şəfaətçisi olar.”[3]

2. İmam Sadiq (əleyhis-salam) buyurur: “Hər kəs hər ayda “Əraf” surəsini oxusa, qiyamət günü qorxusu və qəm-qüssəsi olmayanların cərgəsində olar. Əgər onu hər cümə oxusa, qiyamət günü hesab-kitabı olmayanların cərgəsində olar.”[4]

3. O həzrət yenə buyurur: “Bu surədə möhkəm ayələr vardır. Onun qiraətini və ona əməl etməyi tərk etməyin! Çünki qiyamət günü (bu surə) onu qiraət edənlərin lehinə şəhadət verəcəkdir.”[5]

Diqqət yetirmək lazımdır ki, bütövlükdə Quranın, yaxud onun müəyyən surə və ayələrinin tilavəti üçün nəql olunan mühüm savab, fəzilət və mükafatlar bu mənaya deyildir ki, insan onları yalnız vird (zikr) surətində oxusun və dildə tələffüzlə kifayətlənsin; əksinə, Quranı oxumaq onu başa düşmək üçün, başa düşmək də fikirləşmək üçün, fikirləşmək isə ona əməl etmək üçündür.[6]

b) “Əraf” surəsinin bəhslərinə qısa baxış

Bu surədə:

1. Bu surənin 46-48-ci ayələrində “Əraf” səhabələrindən söz açılır, surə məhz buna görə “Əraf” adlandırılmışdır;[7]

2. Allah və məad ilə əlaqədar məsələlərə qısa, eyni zamanda dolğun işarələr vardır;[8]

3. İnsanın şəxsiyyətini dirçəltmək üçün Adəmin xilqətini mühüm şəkildə şərh edir;[9]

4. Allah-taalanın hidayət yolunda Adəm övladlarından aldığı əhd-peymana işarə vardır;[10]

5. Tövhid, haqq-ədalət, təqva və pəhrizkarlıq yolundan azanların məğlubiyyətlərini göstərmək və həqiqi möminlərin qələbələrini bəyan etmək üçün əvvəlki qövmlərin və keçmiş peyğəmbərlərin, o cümlədən Nuh, Lut və Şüeybin (əleyhimus-salam) həyatını və onların başına gələn əhvalatları bəyan edir, Bəni-israilin qarşılaşdığı hadisələri ətraflı şəkildə irəli çəkir və həzrət Musa (əleyhis-salam)-ın Fironla mübarizəsi ilə sona çatır.[11]

6. Sonda bir daha Allah və məad məsələsinə qayıdır, bu yolla bəhslərini təkmil edir.[12]

 

 

 


[1] Məkkədə nazil olan surələrə “Məkki surələr”, Mədinədə nazil olan surələrə isə “Mədəni surələr” deyilir. Bu ikisinin hüdudlarının təyini ilə əlaqədar müxtəlif nəzəriyyələr vardır, lakin onların arasında üç nəzəriyyə məşhurdur:

a) Məkki surələr və ya ayələr Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in Məkkədən Mədinəyə hicrətindən qabaq, Mədəni surə və ayələr isə hicrətdən sonra nazil olanlardır – hətta Məkkədə nazil olsa, yaxud Peyğəmbərin Mədinədə olmadığı səfərlərdə nazil olsa belə;

b) Məkki surə və ayələr Məkkədə nazil olanlardır, hətta hicrətdən sonra nazil olsa belə; Mədəni surə və ayələr də Mədinədə nazil olanlardır. Buna əsasən, səfərdə nazil olan surə və ayələr nə Məkki, nə də Mədəni surələr deyildir;

v) Məkki surə və ayələr Məkkə əhalisinə xitabən, Mədəni surə və ayələr isə Mədinə əhalisinə xitabən nazil olanlardır. Bax: Hələbi, Əli Əsğər, “Quran elmləri ilə tanışlıq”, səh. 108 və 109, “Əsatir”, nəşri, Tehran, 4-cü çap, 1374-cü şəmsi il; Süyuti, Cəlaləddin, “Əl-itqan fi ülumil-Quran”, 1-ci cild, səh. 81-84, “Darul-kitabil-ərəbi”, Beyrut, 2-ci çap, 1421-ci qəməri il

[3] Təbərsi, Fəzl ibni Həsən, “Məcməul-bəyan fi təfsiril-Quran”, Məhəmməd Cavad Bəlağinin müqəddiməsi ilə: 4-cü cild, səh. 608, “Nasir Xosrov” nəşriyyatı, Tehran, 3-cü çap 1372-ci şəmsi il

[4] Şeyx Səduq, Məhəmməd ibni Əli, “Səvabul-ə’mal və iqabul-ə’mal”, səh. 106, “Şərif Rəzi” nəşriyyatı, Qum, 2-ci çap, 1406-cı qəməri il

[5] Təbərsi, Fəzl ibni Həsən, “Məcməul-bəyan fi təfsiril-Quran”, tərcümə və təhqiq: Riza Setudə, 9-cu cild, səh. 41, “Fərahani”, nəşriyyatı, 1-ci çap, Tehran, 1360-cı şəmsi il

[6] Məkarim Şirazi, Nasir, “Təfsiri-nümunə”, 1-ci cild, səh. 59 və 60, "Darul-kutubil-islamiyyə", Tehran,  1-ci çap, 1374-cü şəmsi il

[7] Qürəşi, Seyid Əli Əkbər, “Təfsiru Əhsənil-hədis”, 3-cü cild, səh. 357, “Besət” qurumu, Tehran, 3-cü çap 1377-ci şəmsi il

[8] “Təfsiri-nümunə”, 6-cı cild, səh. 75

[9] Yenə orada

[10] Təbatəbai, Seyid Məhəmməd Hüseyn, “Əl-mizan fi təfsiril-Quran”, 8-ci cild, səh. 6, “İslami nəşriyyat”ın dəftərxanası, Qum, 5-ci çap, 1417-ci qəməri il

[11] Qiraəti, Möhsün, “Nur”, təfsiri, 4-cü cild, səh. 15, “Qurandan dərslər” mədəni-maarif mərkəzi, Tehran, 11-ci çap, 1383-cü şəmsi il

[12] Qiraəti, Möhsün, “Nur”, təfsiri, 4-cü cild, səh. 15, “Qurandan dərslər” mədəni-maarif mərkəzi, Tehran, 11-ci çap, 1383-cü şəmsi il

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Һәгиги дини неҹә әлдә етмәк олар? Изаһ един!
    6705 Din fəlsəfəsi 2009/06/18
    Бу ишдә үч јол тәсәввүр олунур:1) Вәһј2) Нәгл3) ӘглАди инсанлар јалныз, нәгли вә әгли јолла динин һәгигәтинә вара биләрләр. Хүсуси ...
  • Qadının şəxsiyyəti və məqamı İslam məktəbində hansı həddədir? Görəsən onlar da kişilər kimidirlər?
    9581 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/02/14
    İslam dini nöqteyi nəzərində qadın və kişi arasında yaradılışın əsil hədəfinə (kamil və insanlıq nöqtəsi) çatmaqda heş bir fərq qoyulmamışdır. Belə ki, hər iki cins yaradılışın təkamül nöqtəsinə çatmaq üçün nə qədər çox çalışsalar bir o qədər də insanlıq aləmində uca məqama yiyələnəcəkdir. Amma bu məqama yiyələnmək üçün cinsiyyət heç ...
  • Bədgüman olmağın amilləri nədir? Onun müalicə yolları nədir?
    10534 Əməli əxlaq 2012/04/19
    Din təlimlərində başqalarını çirkin güman edən şəxsə “bədgüman” deyilir. İslam mənbələrində bu məsələ barəsində gələnləri araşdırırıq: Bədgümanlıq – başqaları barəsində sui-zən, pis xəyallar etmək və mənfi fikirləşməkdir. Başqa sözlə desək, bədgümanlıq budur ki, insan başqalarının sözü və rəftarı barəsində pis fikirlər və yaramaz xəyallara malik ...
  • Mən səkkiz ildir ki, evliyəm və indiyədək xüms ödəməmişəm, xahiş edirəm mənə yol göstərin.
    6331 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18
    Həzrət Ayətullah uzma Sistaninin dəftəri: İlk iş günü onun il başıdı. Hər il bu gün qalan şeylərin xümsünü ödəməldir. İstər nağd pul olsun istərsə də gündəlik təlabat malları. Məsələn: qalan ərzaq, həmçinin bir il ərzində istifadə edilməyən ev əşyaları və paltarlar və s. Əgər keçmiş ...
  • Bidət nədir və İslamda onun meyarı nədir?
    12639 Qədim kəlam 2012/07/22
    Lüğətdə “bidət” yeni iş və misli görünməmiş bir şey mənasınadır. Termində isə: “dində olmayan bir şeyi dinə daxil etmək”dir. Yəni həqiqətdə dinin və şəriətin bir hissəsi olmayan, eləcə də İslamın heç bir qayda-qanunları ilə uyğun olmayan şeyləri dinə daxil etməkdir. Buna görə də İslamın külli qada-qanunlarının yeni ...
  • Axirət aləmində cismi dəyişikliklərdən əlavə ruhi vəziyyətdə (sadizmin cinsi meyli kimi) dəyişiləcəkmi?
    6112 Qədim kəlam 2012/03/11
    Quran ayələrindən alınan nəticə budur ki, ruhi dəyişikliklər behişt əhli üçün baş verəcək və onların ruhi xəstəliklərinin çoxu müalicə olunacaq. Həmçinin insanın axirətdə mənəvi inkişafını nəzərə alaraq bu dünyada onun arxasınca olduğu, rəzilliyə səbəb olan istəklərdən çoxu orda olmayacaq və nəfsani istəklərindən daha uca ləzzətlərə yetişəcək. ...
  • Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in son vəsiyyətinin yazılmağına maneçilik törədilən zaman nə üçün Əli (əleyhis-salam) müxalifət etmədi?
    9096 Qədim kəlam 2011/11/24
    Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in axırıncı vəsiyyətinin yazılmasına maneçilik törədilməsi məsələsi məşhur tarixi hadisələrdən biridir (o həzrət öz vəfatından qabaq əbədi vəsiyyətini yazmaq üçün kağız-qələm və mürəkkəb gətirilməsini istəmişdi). Belə ki, bu hadisə “cümə axşamı hadisəsi”, “kağız-qələm və mürəkkəb hadisəsi” kimi müxtəlif adlarla qeyd olunur. Əli (əleyhis-salam)-ın bu hadisədə sükutu ...
  • Deyilir: Əgər niyyət pak olsa bəsdir və dua və ziyarətə daha ehtiyac yoxdur; bu doğrudurmu?
    9528 Əməli əxlaq 2010/11/10
    Bu şeytanın insanları dua, ziyarət və digər əməllərdən uzaqlaşdırmaq üçün olan bir hiyləsidir, çünki dua və təvəssül imamların vasitəsi və Allahın bir başa olan əmri ilə insanların öhdəsinə qoymuşdur. İnsanlara nümunə və qəlblərinin saf olmasına dualar səbəb olub məsum imamlarla daha çox əlaqə yaratmağa səbəb olmuşdur. Bütün ...
  • Teyyul- ərz nədir?
    13709 Nəzəri irfan 2011/06/19
    Teyyul ərzin həqiqəti barəsində bir çox nəzəriyyələr verilmişdir ki, onlardan biri İbni ərəbinin "edam və yaratmaq (və ya hazır etmək) nəzəriyyəsidir. Bu nəzəriyyə əsasında, şəxs özünü ilk yaranış yerindən "edam" və istədiyi yerdə "icad" hazır edir. Başqa bir nəzəriyyəyə görə Təyyul- ərz bədənin ən tez bir zamanda köçürülməsidir ...
  • Imam Hüseynlə (ə) birgə Yezid ibni Müaviyənin Abdullah ibni Salamın həyat yoldaşı Ərinəbdən elçiliyi düzgündürmü? Onun Kərbəla hadisəsində təsiri olubdur?
    9005 تاريخ بزرگان 2011/12/25
    Bəzi tarixi kitablarda yazılıbdır: Baxmayaraq ki, bütün şəhvətpərəstlik, qürurlanmaq və arzusuna çatmaq istədikləri vasitələr onun ixtiyarında idi, amma yenə də xəbis (çirkli) gözlərini Abdullah ibni Salamın həyat yoldaşı, İshaqın qızı, Ərinəb adında iffətli, ərli qadına dikmiş və onunla evlənməyə çox əlaqədar olmuşdu. Atası Müaviyə də hiylə ilə istədi pak, ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164345 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    162056 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119387 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112877 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    108910 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93427 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54631 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    52646 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45671 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45312 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...