Ətraflı axtarış
Baxanların
6596
İnternetə qoyma tarixi: 2011/11/19
Sualın xülasəsi
Hilyətul- müttəqin kitabı qadınların mövqeyini onların şəninə uyğun açıqlayıbdırmı?
Sual
Hilyətul- müttəqin kitabı qadının mövqeyini onların şəninə uyğun açıqlayıbdırmı? Bu kitab barəsində sizin nəzəriniz nədir?
Qısa cavab

Şiənin nəzərində, Qurandan başqa heç bir kitaba yüz faiz etimad etmək olmaz. Ona görə də, kitablarda xüsusilə hədis kitablarında gələn məsələləri sənəd və dəlalət cəhətindən təhlil etmək lazımdır. Əgər bir məsələ slamın ümumi usuli və Quran təlimləri ilə ziddiyyəti olmasa, qəbul etmək lazımdır. Hilyətul—müttəqin kitabı barəsində, bəzi rəvayətlərin zəif və problemli olmasını qəbul edərək, deyə bilərik ki, bu kitabın Məsumlar (ə)- dan əxlaqi ya hüquqi əlaqələr, ər- arvad həyatını necə olması barəsində nəql etdiyi, ər- arvad arasında məhəbbəti möhkəmləndirmək və rahatlığı təmin etmək məqsədi ilədir ki, bunun qadın barəsində baxışı və onun dəyərləri ilə heç bir ziddiyyəti yoxdur, əksinə hilyətul- müttəqin kitabında qadın daha çox təriflənib və böyük hörmətə malikdir.

Ətreaflı cavab

Hilyətul- müttəqin kitabının qadın cə kişi barəsində nə deməsini izah etməmişdən qabaq, Qurani- kərim və Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) rəvayətlərinin qadın və kişi barəsində baxışını bilməliyik:

Quran və rəvayətlər baxımından qadın və kişi bir cinsdən və hər biri digəri üçün və bir- birinin rahatlığını təmin etmək üçün yaradılıblar. Allah onlar arasında xüsusi bir bağlılıq qərar verib və hər biri o birisinin bəzəyi və libasıdır. Biri digərinin aləti deyil. Onların hər biri öz əməllərinin nəticələrinə malikdirlər. Əgər onların birinin digəri barəsində haqqı varsa, onun qarşısında vəzifəsi də var. Qadın üçün yaxşı haqqları, onun vəzifələri kimi, qərar verilibdir.[1]

Amma sualınız barəsində deməliyik: Şiə və Əhli- beyt məktəbinin nəzərində, Qurandan başqa heç bir kitaba yüz faiz etimad etmək olmaz. Ona görə də, kitablarda xüsusi ilə hədis kitablarında gələn məsələləri, sənəd və dəlalət cəhətdən təhlil olunmalıdır. Əgər bir məsələ İslamın ümumi usulu vəQuran təlimləri ilə ziddiyyətdə olmasa qəbul etmək lazım və əks halda qəbul edilməməlidir.

Hilyətul- müttəqin kitabı barəsində, onun bəzi rəvayətlərində zəif və problemlərin olmasını qəbul etməklə, ümumiyyətlə deyə bilərik ki, bu kitabın[2] mətni (qadın və kişi barəsində) üç cür baxış irəli sürür:

A). Qadın cinsinin tərifi.

B). Kişinin qadına kəramətli baxışı.

C). Qadının kişiyə kəramətli baxışı.

A). Bu kitabda birinci baxışın (Qadın cinsinin tərifi) olmasına sübut, bu cür məsələləri gətirmək və xatırlatmaqdır:

1. Allah- Taala oğlanlardan çox qızlara mehribandır.

2. Qız iylədiyin bir güldür.

3. İslam Peyğəmbəri (s) qızların atası idi.

4. Qız həsənə və oğlan nemətdir. Allah- Taala həsənəyə mükafat verir və nemətdən sual edir.

5. Qızının ölüm arzusunu edən şəxsin əməllərinin heç bir savabı yoxdur və qiyamətdə günahkarlardan olacaq.

B). İkinci nəzərə (Kişinin qadınla yaxşı rəftarı sübut, bu cür məsələlərin olmasıdır:

1. Qadınları sevmək, Peyğəmbərlər (ə)- ın əxlaqındandır. Qadınları çox sevmək, İslam Peyğəmbəri (s)- in sünnəsindən idi. Dünyadan namaz, yaxşı iy (ətir) və qadını bəyənmişdi.

2. Qadınlara məhəbbət etmək, imanın çoxalmasına səbəb olur.

3. Sizin ən yaxşınız qadınla ən yaxşı rəftar edəninizdir.

4. Allah yanında bəndələrin ən sevimlisi, qadına ən çox yaxşılıq edəndir.

5. Qadın güldür, xidmətçi deyil.

6. Qadının razılıq və gözəlliyini qorumaq, ona münasib olmayan işləri ona etdirməməkdir.

7. Gəlin sənin evinə daxil olarkən, oturması üçün ayaqqabılarını al və ayaqlarını yu. Həmin suyu evin qapısından onun sonunadək səp.

8. Qadının haqqı budur ki, onu doyurasan, geyim və hər fəslə aid geyimlər və onun bəzək alətlərini hazırlayasan. Həmçinin evə lazım olan şeyləri alasan. Pislik etdiyi zaman, onu bağışlayasan

9. Qadının haqqınıyerinə yetirməməkdə, Allahdan qorx. Amma nazil libas geyməyi istəmək kimi, fəsada səbəb olan şeylərdə onun sözünə baxma.

C). Üçüncü nəzər (Qadının kişi ilə yaxşı rəftarı) barəsində, bu qəbildən olan məsələlər gəlibdir:

1. Qadınların ən yaxşısı, öz ərinə və övladlarına ən mehriban və iffət sahibi olan şəxsdir.

2. Əri üçün özünü bəzəsin və xəlvətdə ona mane olmasın. (İstədiyini ondan əsirgəməsin). Əgər ərinin yaxınlıq istəyini qəbul etməsə, mələklər ona lənət edəcək.

3. Əgər qadın ərini qarşılamağa getsə və ya onu müşaiyət etsə və çətinliklərdə onunla həmdərd olsa, o qadın İlahi içşilərdən olacaq və şəhidin savabının yarısı ona veriləcək.

4. Qadınların ən pisi, ərinə kin bəsləyən,pis işləri görməyə qorxusu olmayan, özünü başqaları üçün bəzəyən, əri üçün özünü örtən və ərinin üzrünü qəbul etməyən şəxsdir.

5. Ərindən heç bir xeyir görmədim deyən qadının əməllərinin heç bir savabı yoxdur.

6. Qadın ərinə itaət etməlidir. Kişi üçün dünya və axirət yaxşılıqlarından biri budur ki, onun arvadı mömin olsun və ona baxmaq kişinin şad olmasına səbəb olsun və kişi evdə olmadıqda onun mal və abrını qorusun.

Nəticə budur ki, hilyətul- müttəqin kitabında qadın və kişinin əlaqələri barəsində gələnlər,qadının kişi qarşısında olan vəzifələrinə məxsus deyil. Əksinə o kitabda kişinin vəzifələri də açıqlanıbdır. Bundan əlavə, qeyd olunan sözlərin çoxu da, qadınların hüquqlarını yerinə yetirmək və onlara hörmət etmək barəsindədir.[3]



[1] - Baxın: Rum surəsi, ayə 21, Bəqərə surəsi, ayə 187, Nisa surəsi, ayə 32, Bəqərə surəsi, ayə 228 və Nəhcül- bəlağədə, Sübhi Saleh və əbduh- xütbə 216.

[2] - Baxın: Hilyətul- müttəqin, bab 4, Fəsl 1- 4 və 7.

[3] - Daha çox izah üçün baxın: Qadın və kişinin qarşılıqlı haqları, Mütəhhəri, Murtəza, İslamda qadının haqları, Misbah Yəzdi, Məhəmməd Təqi.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112894 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Quran surələrinin adını Allah seçmişdir, yoxsa Peyğəmbər?
    7387 Quran elmləri 2012/03/14
    İslami mənbələrə (Quran və rəvayətlərə) diqqət yetirməklə qəti şəkildə demək olar ki, Quranın surələrə bölgüsü Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in dövründə baş vermişdir. Peyğəmbərdən də nəql olunan hədislərə diqqət yetirməklə aydın olur ki, surələrdən bir çoxuna Peyğəmbərin öz dövründə və o həzrətin vasitəsi ilə ad seçilmişdir.
  • Peyğəmbər (s-)- in bütün kəlmə və sözləri vəhy olub ya xeyir?
    12495 Qədim kəlam 2011/02/14
    Bu barədə alimlərin nəzəri fərqlidir: Bəziləri Nəcm surəsinin 3 və 4- cü ayələrinin[i] mütləq gəlməsinə istinad edərək bu fikirdədirlər ki, Peyğəmbərin bütün söz, rəftar və əməlləri vəhydən qaynaqlanır. Bəziləri də bu fikirdədirlər ki, Nəcm surəsinin 4- cü ayəsi Qurani- kərim və Peyğəmbər (s)- ə ...
  • Əxbari və üsuli alimlərinin siyahısın deyərdiz?
    9045 بیشتر بدانیم 2013/12/16
    Bəzi hədis alimləri ki, imam Zamanın (əc) kiçik qeybəti dövründə və yaxud imamların hhəyatı zamanında olmuşdurlar, hədis və rəvayərlərlə kifayətlənmiş və rəvayətlərdən kənar ictihad və istinbat etməmişlər. O cümlədən bu cür böyük şəxsiyyətləri; Məhəmməd ibni Yəqub Kuleyni « Əl- Kafi» kitabının müəllifi (vəfat 328 ya 329 qəməri) ...
  • Həyat yoldaşının düzgün olmayan rəftarını ona necə xatırladım?
    6601 Əməli əxlaq 2012/04/18
    Sizin sualınızda olan mühüm məqam bundan ibarətdir ki, hər ikiniz bir- birinizi sevirsiniz və istəyirsiz həyat yoldaşınız üçün ən yaxşı qadın olasınız. Siz həmişə gərək bu xüsusiyyətə üstünlük verəsiniz ki, başqa işlər onun təsiri altında ola. Evlilik həyatına hakim olan mühit gərək səfa, səmimiyyət, ...
  • Şəriyət baxımından bank xidmətlərindən və ya borc verən bank müəssisələrindən borc almağın hökmü nədir?
    13648 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/05/21
    Bank xidmətlərində və borc verən müəssisələrindən alınmış borc əgər sələm kimi (faizlə) qiymətləndirilməsə və banklarda verilən şərtlərin əsasında xərclənərlsə heç bir iradı yoxdur. Aşağıda banklardan borc alarkən bir neçə zəruri məsələnin diqqətdə olmasını nəzərə çatdırırıq: 1.Bank kreditinin götürülməsi əvvəlcən orda borc (kredit) dərftərçəsinin açılması ilə ...
  • Hindıya onun Quranla tanışlıq və onu oxumaq istəməsini nəzərə almaqla Quran hədiyyə etməyin şərii hökmü nədir?
    6422 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/11
    Bu barədə mərcələrin nəzərini açıqlamamışdan qabaq, bir neçə məsələyə diqqət etmək lazımdır:Hindu kafirlərdən sayılır.Quranın kafirlər tərəfindən hörmətsizlik və ya nəcislənməsinə yəqin etdikdə (nəinki ehtimal), mərcələrdən heç biri onlara Quranı verməyə icazə vermirlər.
  • İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-a əzadarlığın əhəmiyyət və fəlsəfəsi nədən ibarətdir?
    11462 Qədim kəlam 2012/01/18
    İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-a əzadarlığın əhəmiyyət və fəlsəfəsini başa düşmək üçün bir neçə məsələyə diqqət yetirmək zəruridir:1. Quranda yüksək məqamlı insanların, böyük şəxsiyyətlərin və ilahi övliyaların dəyərli səciyyələrinin və fəzilətlərinin canlı saxlanmasına dair çoxlu təkidlər edilmişdir.2. Böyük şəxsiyyətli şiə imamları Kərbəla hadisəsinin canlı saxlanması üçün müxtəlif yollarla çoxlu tövsiyələr ...
  • Peyğəmbər (s) tərəfindən söylənən “Almanı ac yeyin ki, mədəni təmizləyəndir” hədisi düzgündürmü?
    7284 Hədis elmləri 2012/04/17
    Alma qida xüsusiyyətlərindən əlavə tibbi cəhətdən xüsusi xüsusiyyətlərə malik meyvədir. Qədim və yeni tibb işçiləri onun barəsində çoxlu sayda faydalar qeyd etmişlər. Alma barəsində həkimlər tərəfindən qeyd edilən xüsusiyyətlərdən əlavə, Məsumlar da müxtəlif rəvayətlər bəyan etmişlər. Bu rəvayətlərdən bir də Peyğəmbərdən (s) nəql olunan rəvayətdir:
  • Mən bir cavanam və çox istəyirdim bilim, həyatdan məqsəd nədr?
    6424 Hədis elmləri 2012/01/08
    İslam təlim və göstərişlərində, son dərəcədə həyatdan məqsəd işarə olunmuşdur. Quran Kərim insan həyatından məqsəd Allaha bəndəlik və onun sayəsində dünya və axirətdə mənəvi kamal və səadətə yol olmasını bildirmişdir. Başqa cür desək insanın həyatı və yaranmasından məqsəd gözəl əməl sahibi olmaq müsabiqəsi kimi bildirmişdir. Rəvayətlərdə yaradılmışdan məqsədin bir çox ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164346 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    162078 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119399 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112894 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    108933 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93443 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54633 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    52670 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45676 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45319 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...