Ətraflı axtarış
Baxanların
6556
İnternetə qoyma tarixi: 2008/06/10
Sualın xülasəsi
Niyə Həzrəti Əli (ə)ın qızı Ümmi Külsümün həyatı barədə tarixi faktlar ortaya qoyulmur və yazılmır? Onun ikinci xəlifə ilə evlənməyi doğrudurmu? Onun uşaqlarının olması necə?
Sual
Niyə Həzrəti Əli (ə) ın qızı Ümmi Külsüm (s) haqda heç bir fakt ortaya qoyulmur və heç bir mətn yazılmır? Onun ikinci xəlifə ilə evlənməsi və ondan uşaqlarının olması doğrudur? Bu evlənmə nə vaxt və hansı tarixdə olub? Çünki biz belə düşünürük ki, ikinci xəlifə Həzrəti Fatimə (s)ın şəhadətinə səbəb olub, əgər belədirsə, niyə bu evlilik baş tutub? Xahiş edirəm bu sualıma ətraflı cavab verəsiniz?
Qısa cavab
Əli (ə) və Fatimə (s) nın qızı olan Ümmi Külsümün həyatı və ölümünün necəliyi, bir çox ana kitablar və məxəzlərdə gəlmişdir. (O kitabların adları ətraflı cavabda öz əksini tapır)
İkinci xəlifənin Ümmi Külsümlə evlənməsi şiə və sünni kitablarında gəlmişdir. Amma bu hadisəni nəql edən rəvayətlər oxşar deyillər. Bir-biriləri ilə ixtilafları var. Şiə və sünni rəvayətlərin oxşar tərəfi budur ki, ikinci xəlifə Ümmi Külsümü Həzrəti Əli (ə)dan istədilər və Həzrəti Əli (ə) öz razılığını vermədi və müxalifət etdi. Ömər bin Xəttab təkid və israrlı hədə qorxuları ilə öz istəyini təkrar etdi. Həzrəti Əli (ə) öz narazılığı ilə və müxalif olmasına rəğmən öz əmisi Abbas ibn Əbdülmüəllibə həvalə etdi. Ümmi Külsümlə Ömərin nigah və evlənmə mərasimidə onun ixtiyar və icazəsi ilə oldu. Bir haldaki, Ümmi Külsüm hələ büluğ yaşına çatmamış idi. Amma Ümmi Külsüm həddi büluğ yaşına çatmamış Ömər dünyasını dəyişdi və Həzrəti Əli (ə) qızı Ümmi Külsümü öz evinə qaytardı.[1]
 

[1] - 446 saylı göstəricidən iqtibas (Sayt: 476)
Ətreaflı cavab
Sizin sual iki hissədən ibarətdir:
  1. Ümmi Külsümün Həzrəti Əli (ə) və Həzrəti xanım Fatimeyi Zəhra (s) ın qızı olmasına baxmayaraq, niyə onun həyatı barəsində tarixi kitablarda bir şey yoxdur?
  2. Onun İkinci Xəlifə ilə evlənməyi doğrudurmu? Onun ikinci Xəlifədən uşaqlarının olması düzgündürmü? Bu evlilik hansı il və nə vaxt baş tutub?
İlk sualınız barədə deməliyik ki, Əli (ə) və Fatimə (s)ın qızı olan Ümmi Külsümün həyatı barədə bir çox mənbə kitablarda materiallar mövcuddur. Onlardan bəzilərini qeyd edirik:
Əxbarut-təval (Deynəvəri), Əl istiab (İbn əbdul birr), Əsədul Ğabə (İbn Əsir), Əl isabə (ibn Həcər), Əl Əlam (Zərkoli), Əl imamətu vəs siyasət (İbn Qutəybə Deynəvəri), Ənsabul Əşraf (Bilazəri), Əl bidayətu vən nihayət (İbn Kəsir), Əl bədu vət tarix (Mütəhhər bin Tahir Müqəddəsi), Tarix ibn Xəldun, Tarixul İslam (Zəhəbi), Tarix Təbəri (Təbəri), Tarix bərqozidə (Mutovfa Qəzvini), Tarixi Yəqubi (Yəqubi), Sirət Rəsulullah (Əbərquh), Ət təbəqatul Kubra (Kateb Vaqedi), Əl Kamil (İbn Əsir), Murucuz Zəhəb (Məsudi), Məqatilut talibin (Əbil Fərəc İsfəhani), Fərzəndane Ali Əbi Talib (Cavad Fazil) və…
Amma sualınızın ikinci hissəsi barədə qeyd etməliyik ki,
İkinci xəlifə ilə Ümmi Külsümün evlənməsi bir çox şiə və sünni rəvayətlərində gəlmişdir. Bu rəvayətlərin bir-biriləri ilə bir sıra ixtilafları var. Bu rəvayətlər həm sənəd və həmdə məzmun baxımından araşdırılmışdır. Bu rəvayətlərin ortaq və bir olan məzmununundan əldə olunan nəticə isə budur ki, İkinci Xəlifə Ümmi Külsümdən elçilik etdi[1] və həzrət Əli (ə) ı bu məsələdə hədələdi.[2] Həzrəti Əli (ə) üzr gətirərək, elçiliyi qəbul etmədi.[3]
Ömər bir neçə dəfə Həzrəti Əli (ə) I hədələdi və hər dəfə də qızın elçiliyin etdi.[4]
Sonda Həzrət Əli (ə) Ümmi Külsümlə Ömərin evlənmə məsələsini əmisi Abbas ibn Əbdül Mütəllibə həvalə etdi. Onun icazəsi ilə Ömərlə Ümmi Külsümün evliliyi və nigahı baş tutdu. Ümmi Külsümdə Ömərin evinə gəlin köçdü. Ömər ibn Xəttabın ölümündən sonra Həzrəti Əli (ə) qızını öz evinə qaytardı.[5]
Şiə və sünni rəvayətlərində gələn əsas məsələ bundan ibarətdir. Amma Ümmi Külsümlə Ömərin arasında yaxınlıq və zifaf baş tutub yoxsa yox və ya Ümmi Külsümün bu evlilikdən uşağı olub yoxsa yox, heç bir məlumat yoxdur. Lakin şiə və sünni alimləri bəzi nəticələr çıxarıblar və fərziyyələr vermişlər. Şiənin qədim alimlərindən olan Nobəxti (Qeybəti Süğra zamanının alimi) deyir: Ümmi Külsüm Ömərlə evlənən vaxtı çox uşaq idi. Buluğ yaşına çatmazdan öncə də Ömər dünyasını dəyişdi. (Öldürüldü).[6]
Həmçinin Zərqanı Maliki Əhli Sünni alimlərindən (1122 hicri qəməri tarixi ilə dünyasdını dəyişmişdir) deyir: Ümmi Külsüm Ömər ibn Xəttabın həyat yoldaşı idi. O həddi buluğa çatmamış Ömər dünyadan getdi.[7].[8]
 

[1] - İbn Həcər, Təhzibut təhzib, cild 1, səh 44
[2] - İbn Səd, Təbəqate İbn Səd, cild 3, səh 259
[3] - Koleyni, Kafi, cild 5, səh 246
[4] - Həmin
[5] - Həmin, cild 6, səh 115
[6] - Məclisi, Bəharul Ənvar, cild 42, səh 91
[7] - Əz Zərqani, Məhəmməd bin Əbdülbaqı, Şərhul Məvahibul lədoniyyə, cild 7, səh 9
[8] - 446 saylı göstəricidən iqtibas (Sayt: 476)
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Ata və ananın əmr və qadağalarının bir- birinin qarşısında olduğu zaman, övladın vəzifəsi nədir?
    13927 Əməli əxlaq 2011/04/13
    Quranda tövhid və şirki qadağan edəndən sonra əmr olunan ilahi vaciblərin ən böyüyü, valideynlərə hötmət və onları əzizləməkdir. Onların hər birinin bir- birinə zid əmr və qadağaları olan və övladın onların hər ikisinin istəkləri yerinə yetirə bilmədiyi yerlərin hökmü barəsində, deməliyik ki,bu barədə bizim iki cür rəvayətlərimiz var. rəvayətlərin bəzisində ...
  • Behiştdəki hər hansı bir fərd mələklə evlənə bilər? Belə olan vaxtda hər bir hurinin bir əri olacaq? Behiştdə gedən qadınların da kişi mələkləri olacaq?
    6711 Qədim kəlam 2011/06/19
    Allah Taalanın imanlı şəxslərə əta etdiyi nemətlərdən biri də behişt və onun nemətləridir. Behiştə getmək üçün kişi və qadının heç bir fərqi yoxdur. Behişt nemətlərindən biri də "huri əl- eyndir" (behişt mələyi) ki, bu barədə ayə və hədislərimiz vardır. Bir çox təfsirçilərin nəzərinə əsasən behiştdə evlənmək yoxdur. Belə ...
  • Динин сијасәтлә ујғунлуғу вармы?
    7081 Təzə kəlam 2009/11/10
    Илаһи тәрәфиндән ҝөндәрилән дин дүнјанын сонуна гәдәр бәшәријјәтә сәадәт јолуну зәманәт верир. Бу о демәкдир ки, онун ҹәмијјәтин әсасыны тәшкил едән дөвләт вә гурулуша биҝанә јанашмасы гејри-мүмкүндүр. Имам Рза (ә) ислами дөвләтин зәрурилији һагда бујурур: “Биз тарихдә елә бир күтлә вә ја милләт ...
  • Vəliye fəqihin vəhdətinə rəvayət dəlili hansıdır?
    5633 Nizamlar (Qurluşlar) 2012/09/01
    Bu sualın cavabında qeyd etmək lazımdır ki, vilayete fəqihin vəhdəti rəvayi dəlillərlə isbat edilmir. Bu rəvayətlər yalnız meyarları bəyan etməklə kifayətlənir və vəliye fəqihin vəhdətinə və sayına işarə vurmamışdır. Bu vəliye fəqihin vəhdəti və sayı bu rəvayətlər əasında icazə verilən və düzgündür və cəmiyyətin dini mütəxəssisləri də ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45085 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Əgər hazırkı məsihi dini təhrif olunubsa və Allah onları kafir hesab edirsə, bəs nə üçün onlara şəfa verir və onlara diqqət yetirir?
    5720 Qədim kəlam 2012/01/19
    Allahın bəzi məsihilərə şəfa verməsi və diqqət yetirməsinin səbəbi Onun rəhmaniyyət və feyzinin ümumu olmasıdır. Bu rəhmət və feyz bütün insanlara şamil olur, nəticədə ilahi nemətlərdən bəhrələnmək sayəsində səadət və iman yolunu seçir, ilahi mərifət və kamala nail olurlar. Çünki Allah-taala insanları azad yaradır, ixtiyarlarına müəyyən imkanlar verməklə onları sınaqdan ...
  • Oğurluq günahını necə bərpa edə bilərik?
    11298 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/11/24
    Allah-taalanın lütf və mərhəmətinin sizə şamil olduğuna görə təbrik edirəm! Çünki siz bu işin qəbahətli olduğunu başa düşüb tövbə ilə bu yaramaz işi bərpa etmək fikrinə düşmüşsünüz. Tövbə etməklə bu günahın bərpa olunması üçün ona deməyiniz lazım və vacib deyil. Siz onu öz işinizdən agah etməyin; özünüzlə ...
  • Bilmək istərdim ki, İslamda başqasının övladını övladlığa götürməkliydə məhdudiyyət varmı?
    8784 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/08/01
    Yetim uşaqları və ya valideynləri olan halda övladını saxlaya bilməyənlərin öz tam razılığı ilə övladlarını himayəyə verməkdə və onları himayəyə götürməkdə şəri cəhətdən, İslamda heç bir məhdudiyyət yoxdur. Amma, bəzi ölkələrdə uşaqların öz vəziyyətlərini ruhi cəhətdən nəzərə almaqla, onların bu yaşda kifayət qədər ixtiyar sahibi olmamaları və ...
  • Qurani-kərimdə gözəllikşünaslıq məsələsini isbat edən ayələr vardırmı?
    9666 Təfsir 2012/07/22
    Farsca ziba (gözəl) kəlməsinin müxtəlif mənaları vardır: layiqli, yaxşı, xoş surət. Termində isə kamalın üzərinə çəkilmiş şəffaf bir pərdəyə deyilir. Ümumiyyətlə, gözəlliyin dörd növü vardır: Hiss olunan, hiss olunmayan, məqul (əqli) və Allah-taalanın mütləq gözəlliyi. Quran nəzərindən insanın gözəlliyi, təbiət gözəlliyi, mənəvi və əxlaqi gözəlliklər ...
  • Нәјә ҝөрә Шура сурәсинин 23-ҹү ајәсиндә “әл-гурба” сөзүнү Әһли-Бејт мәнасында тәфсир едирсиниз?
    6469 Qədim kəlam 2010/11/22
    Һәр бир ҹүмлә вә ја кәлмәдә данышанын мәгсәд вә һәдәфи мәлум олмаса, кәнарда олан елә әламәт вә шаһидләрә мүраҹиәт етмәк лазымдыр ки, һәмән мәгсәд вә һәдәф мәлум олсун. Гуранын Шура сурәсинин 23-ҹү ајәсиндә охујруг: “Де: "Мән сиздән бунун (рисаләти тәблиғ етмәјимин) мүгабилиндә Әһли-бејтә ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163889 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159553 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118843 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112034 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106186 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92698 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54209 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50017 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45085 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44531 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...