Ətraflı axtarış
Baxanların
7651
İnternetə qoyma tarixi: 2010/03/11
Sualın xülasəsi
Кәрамәт нәдир? Кәрамәт јолунда неҹа аддым атмаг олар? Кәрим инсанларын Аллаһ јолунда мәгамлары неҹәдир?
Sual
Кәрамәт нәдир? Кәрамәт јолунда неҹа аддым атмаг олар? Кәрим инсанларын Аллаһ јолунда мәгамлары неҹәдир?
Qısa cavab

Кәрамәт һәр ҹүр чиркин сифәтләрдән узаг олмаг мәнасындадыр. Әзәмәтли руһ саһибинә вә чиркин сифәтләрдән узаг олана кәрим дејирләр. Кәрамәт, дәјанәт, зилләт вә харлыг кәлмәләринин мүгабилиндә гәрар тутур вә кәрамәтин јүксәк зирвәләрини фәтһ етмәк үчүн тәгва вә пәһризкарлыг силаһы илә силаһланмаг лазымдыр. Тәгва, инсаны ҝүнаһа чәкән һәр бир әмәлдән чәкинмәк мәнасындадыр. Һәзрәти Әли (әлејһиссалам) бујурур ки, тәгва саһиби олан инсан, севдији шејә әбәди олараг говушаҹаг. Аллаһ-таала ону өзүнүн кәрамәт мәнзилиндә мәскунлашдыраҹагдыр. О мәнзилин таваны Пәрвәрдиҝарын әрши, ишыг вә ајдынлығы илаһи ҹамалдан, зијарат едәнләр мәләкләр вә достлары вә отуруб дураҹағы кәсләр илаһи пејғәмбәрләр олаҹагдыр.

Ətreaflı cavab

Кәрамәт һәр ҹүр чиркин сифәтләрдән узаг олмаг мәнасындадыр. Әзәмәтли руһ саһибинә вә чиркин сифәтләрдән узаг олана кәрим дејилир.[1] Кәримин зидди ләимдир.[2] Леамәт вә дәнаәт бир мәнада ишләнир, дәнаәт кәрамәтин вә дәни исә кәримин мүгабилиндә гәрар тутур.[3]

 

Әһли-Бејт (әлејһимуссалам) нәзәриндән кәрамәт:

Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) бујрур: “Бөјүк Аллаһ кәримдир вә кәрәми севир.”[4]

Әмирәл-мөминин Әли (әлејһиссалам) бујурур: “Ағыз ачмамышдан габаг (бир шеј истәјәнә) бағышлајан кәс кәримдир.”[5]

“Хошаҝәлмәз һадисәләр кәрим адамын руһуна тәсир етмир (ону сындырмыр)”[6]

“Кәрим инсан о шәхсдир ки, һарамдан чәкинәр, бүтүн ејбләрдән пак вә мүнәззәһдир.[7]

Кәрим инсан ләим инсанын фәхр етдији шејләрдән бизардыр (јәни, оналар нифрәт едәр)” [8]

“Кәрим о кәсдир ки, өз абрыны малы илә горујар, амма ләим о кәсдир ки, малыны абры илә (абрыны вермәклә) горујар.”[9]

“ Әҝәр бир нәфәр руһу, кәрамәт вә әзәмәтлә таныса, бүтүн дүнја ҝөзүндә кичик олар.”[10]

Кәрамәтә чатмағын јолу

Бир-биринә әкс гүтбләрдә дајанан кәрамәт вә ләамәт мәфһумлары Әһли-Бејт (әлејһимуссалам) һәдисләриндә бүтүн ајдынлығы илә бәјан олнумушдур. Кәрамәт вә әзәмәт, һәр ҹүр чиркли сифәтләрдән узаг олмаг демәкдир вә инсанын дәјәрини бәјан едән сифәт олуб, Һәзрәти Һаггын (Аллаһын) адларындандыр. Бунун мүгабилиндә, инсаны Јарадандан вә илаһи јахынлыгдан узаглашдыран һәр шејин көкү дәанәт, алчаглыг вә чиркинликләрә ҝедиб чыхыр.

Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әлејһи вә алиһи вә сәлләм) бујурдуғуна ҝөрә, дүнјаја вурғун олмаг (Аллаһа гаршы) һәр ҹүр итаәтсизлијн көкү вә һәр бир ҝүнаһын башланғыҹыдыр.[11] Дүнја она ҝөрә дүнја адланыб ки, һәр шејдән ашағы вә дәјәрсиздир.[12] Јухарыда дедијимиз кими, диггәт един ки, дәанәт кәрамәтин мүгабилиндә, дәни кәрмин мүгабилиндә гәрар тутуб, дәни вә дәанәт вә дүнја ејни көкдән олан кәлмәләрдир. Беләликлә, әзәмәт, бөјүклүк вә кәрамәтин дүнја вурғуну олмагла (дүнја тәләб) ахтармаға дәјмәз. Һәзәрт Әлинин (әлејһиссалам) бујурдуғуна ҝөрә дүнја (вурғуну олмаг) инсаны хар (рүсвај) вә зәлил едәр.[13] Кәрамәт зилләт вә харлығын мүгабилиндә гәрар тутур. Кәрамәт зирвәсинин јүксәк нөгтәләринә чатмаг үчүн ҝүнаһ, дүнјатәләблик, һәва вә һәвәсдән пәһриз (узаг олмаг), бир сөзлә десәк, тәгва силаһы илә силаһланмаг лазымдыр. Әмирәл-мөминин (әлејһиссалам) јенә бујрур: Кәрамәт, тәгвасыз әлә ҝәлмәз.[14]

Бөјүк Аллаһын Гуранда бујурдуғуна ҝөрә: “Сизин ән кәрамәтлиниз, Аллаһ јанында ән тәгвалыныздыр.”[15]  Әмирәл–мөминин (әлејһиссалам) јенә бујурур: “Тәгва кәримин ачарыдыр.”[16]

 

Тәгва нәдир?

Һәзрәти Әли (ә) бујурур: ки, тәгва одур ки, инсаны ону ҝүнаһа чәкән һәр бир шејдән чәкиндирсин.[17]  Кәрим Аллаһ Гурандан горху, үрәкләрдә (батини) хәстәликләрин дәрманы гәлбләрин ајдынлығы, ҹисми ағрыларын чарәси, ҹан јараларын мәлһәми, руһу чиркаблардан паклајан, ҝөзләриниз өнүндә гаранлыглары ајдынлашдыран, арамсызлыг вахты әмнијјәт верәндир.

Беләликлә, Аллаһ итаәтини заһириниздә јох, ҹан-башла јеринә јетирин. Белә ки, тәгва сизин ганыныза гарышсын вә бүтүн ишләриниздә ону һаким гәрар верин. Аллаһ итаәтини, сизи дирилик сујуна чатдыраҹаг јол, истәкләринизи верәҹәк шәфи, изтираб ҝүнү (Гијамәт ҝүнү) пәнаһ јери, гәбрдә нурлу чыраг, бәрзәхдә узун-узады горхулардан арам тапмаглыг вә өмрүнүзүн чәтин анларында ниҹат јолу гәрар верин. Чүнки, Аллаһ итаәти сизин интизарынызда олдуғунуз һәлакедиҹи һадисәләр, горхулу мәнзилләр, шөләләнән одлардан горунмаг үчүн васитәниздир. Һәр кәс тәгваны сечсә чәтинликләри һәлл олар, аҹлыглар ширинлијә чевриләр, чәтинликләрин сыхынтысы вә нараһатчылыглар онлардан узаг олар.

Башга бир кәламында бујурур: (тәгвалы шәхсә) вә Аллаһдан ҝәлән чәтинликләр она асан олар, әлдән вермиш олдугу һөрмәт вә бөјүклүк јағыш дамҹылары кими үстүнә јағар, ондан узаглашан Илаһи рәһмәт она тәрәф гајыдар, ҝери чәкилмиш Илаһи немәтләр тәзәдән ҹушә ҝәләр, азалмыш бәрәкәтләр чохалаҹагдыр.[18]

 

 

Кәрамәт вә илаһи руһ.

Гуран инсанын әсл ҝөвһәрини шәрафәтли вә кәрим бир варлыг кими танытдырыр. Әҝәр инсан кәрим олса демәли өз тәбии јолуну ҝедә билмишдир. Итаәт вә али мәгама јетишмәк инсанын әсл ҝөвһәри илә ујғундур. Аллаһа гаршы үсјан вә сүгут исә белә дејил. (белә ујғунлуг јохдур) Кәрамәт һаггында дејә биләрик ки, инсанын әсли затән кәримдир. Бөјүк Аллаһ бујурур: Биз инсаны кәрамәтли етдик,[19] чүнкү инсанын јарадылышында кәримлик ҝөвһәриндән истифадә олунубдур. Әҝәр инсан да башга ҹанлылар тәк торпагдан јарансајды кәрамәт онун үчүн зати олмаздыр. Анҹаг инсан бир сури (бәдән) вә бир әсилдән (руһ) ибарәтдир. Бәдәни торпага гарышыр, әсли исә Аллаһа мәхсусдур.[20] Аллаһ-таала бујурмајыб ки, мән инсаны ҝил вә мүҹәррәд руһдан јаратдым. Бујурур ки, инсаны ҝилдән јарадыб сонра она Өз руһумдан үфүрдүм. Беләлкилә, инсанын руһунун кәрим Аллаһла рабитәси олдуғу ҝөрүнүр. Демәли, кәрамәтдән пајы вардыр вә илаһи руһ кәрамәтли руһ мәнасындадыр.[21]

 

Кәрим инсанларын мүкафаты:

Һәзрәт Әли (әлејһиссалам) бујурур ки, Аллаһ сизә пәрһизкарлығы сифариш етмишдир. Онун Өзүнүн ән разы олдуғу вә бәндәләриндән истәдији шеј гәрар вермишдир. Горхун О Аллаһдан ки, һүзурунда дурмусунуз, сизин ихтијарыныз Онун әлиндәдир, бүтүн һәрәкәт вә һалларынызы нәзарәт алтында сахлајыр. Әҝәр бир шеј ҝизләтсәниз биләр вә әҝәр үзә чыхартсаныз һәкк едәҹәкдир. Әмәлләри јазан кәрим вә әзәмәтли мәләкләр нә һаггы вә нә дә батили гејд етмәји унутмазлар. Аҝаһ олун һәр кәс тәгва еһтијатыны ҝөрсә фитнәләрдән ниҹат тапаҹаг, һидајәт нуру илә гаранлыглардан кечәҹәк вә севдији шеји әбәди олараг әлә ҝәтирәҹәкдир. Аллаһ-таала ону өзүнә мәхсус олан кәрамәт мәнзилиндә мәскунлашдыраҹагдыр. О мәнзилин таваны Пәрвәрдиҝарын әрши, ишыг вә ајдынлығы илаһи ҹамалдан, зијарәт едәнләри мәләкләр, достлары вә отуруб-дураҹағы кәсләр исә илаһи пејғәмбәрләр олаҹагдыр.[22]



[1] Ҹавад Амули, Әбдуллаһ, Кәрамәт дәр Гуран, сәһ-22.

[2] Сәаләби Нишабури, Фигһул-лүғәт, сәһ-139.

 [3] Ҹавад Амули, Әбдуллаһ, Кәрамәт дәр Гуран, сәһ-22

[4] Мүһәммәд Рејшәһри, (Һүсејни сејји Һәмид), Мүнтәхәи Мизанул-Һикмәт, һәдис-5493.

[5] Әмәди Әбдул Ваһид, Ғүрәрүл-һикәм вә дүрәрүл-һикәм, чап данешкаһ, 1-ҹи ҹилд, сәһ-365, һәдис, 1389.

[6] Һәмән мәнбә, 2-ҹи ҹилд, сәһ-1, һәдис, 1555.

[7] Һәмән мәнбә, 2-ҹи ҹилд, сәһ-4, һәдис, 1565

[8] Һәмән мәнбә, 2-ҹи ҹилд, сәһ-44, һәдис, 177.

[9] Һәмән мәнбә, 2-ҹи ҹилд, сәһ-154, һәдис, 2159.

[10] Һәмән мәнбә, 5-ҹи ҹилд, сәһ-451, һәдис, 9130.

[11]  Мүһәммәд Рејшәһри, Мүһәммәд (Һүсејни сејјид Һәмид), Мүнтәхәбүл- Мизанул-Һикмәт, һәдис-2194

[12] Һәмән мәнбә, һәдис, 2171.

[13] Һәмән мәнбә, һәдис, 2192

[14] Нәһҹүл-Бәлағә, 113-ҹү һикмәт.

[15] Һүҹүрат сурәси, 13.

[16] Мүһәммәд Рејшәһри, Мүһәммәд (Һүсејни сејјид Һәмид), Мүнтәхәбүл- Мизанул-Һикмәт, һәдис-6664.

[17] Һәмән мәнбә, һәдис, 6683

[18] Нәһҹүл-Бәлағә, Хүтбә, 198.

[19] Исра сурәси, 70.

[20] Сад сурәси, 71-72.

[21] Ҹавад Амули, Әбдуллаһ, Кәрамәт дәр Гуран, сәһ-62

[22] Нәһҹүл-Бәлағә, 183-ҹү Хүтбә.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163741 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158490 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118615 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111616 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    104778 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92398 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54026 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48759 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44759 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44176 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...