Ətraflı axtarış
Baxanların
6773
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/17
Sualın xülasəsi
Firon necə əməllərinə görə ki, Allahın imtahan vəsiləsiydi əzab çəkəcək?
Sual
Bəqərə surəsinin 48- ci ayəsi deyir: Yada gətir o vaxtı ki, sizi Fironların sitəmindən nicat verdik ki, onlardan bərk işgəncədə idiniz. O həddə qədər ki, sizin oğlanlarınızı öldürüb qızlarınızı saxlayırdılar və bu böyük bir imtahan və bəla idi. Buna əsasən Firon ki, yoxlanış üçün Allahın əmr olunmuşu idi nə üçün digər tərəfdən Allahın qəzəbinə düçar olur?
Qısa cavab

Allahın dəyişməyən qanunlarından biri bəndələrin imtahanı və sınağıdır. Bu imtahan fərqli hadisələr və müxtəlif vəsilələrlə yerinə yetirilir. Bəzi hallarda Allah zalimləri digər kəslərin imtahan vəsiləsi qərar verir.

Bir halda ki, zalim özü bilmir ki, Allahın imtahan vəsiləsidir. Zalimin imtahan vəsiləsi olması onun pislərindən və əzaba düçar olmasından bir şey azaltmır. Çünki Allah ona əmr etməyib ki, imtahan vəsiləsi olsun. bəlkə təkvinən şəraiti bu cür hazırlayıb ki, hər vaxt zalim öz iradəsi və ixtiyarıyla zülm edir onun həmin zülmü ki, Allahın əmrinin ziddinədir, başqalarının imtahan vəsiləsi olur. Buna əsasən bu zülm bu kəsin ixtiyarı işi olduğu üçün əzabı var və zalim ona görə əzab çəkəcək.

Ətreaflı cavab

Allah Taala bu ayədə Bəni İsrailə verdiyi böyük nemətlərdən birinə işarə edir. O nemət zalimlərin cəngindən azadlıqdır ki, Allahın ən böyük nemətlərindəndir:

Sizi Fironların əlindən ki, sizə şiddətli dərəcədə əziyyət verirdilər (oğlanlarınızın başlarını kəsirdilər və qadınlarınızı kənizlik və xadiməçilik üçün diri saxlayırdılar) azad etdi.

Bu hadisədə sizin üçün Rəbbiniz tərəfindən çətin imtahan var idi: O cəhətdən ki, muzari feli adətən davamlı mənanı yetirir başa düşürük ki, Bəni İsrail mütəmadi olaraq Fironların işkəncəsi altında olublar) Öz gözləriylə gördülər ki, günahsız oğlanlarının başını kəsirlər və digər tərəfdən qızlarını kənizliyə aparırlar. Özləri də daimən işgəncə altında olub və Fironun dəstəsinin və qibtilərin xidmətçiləri və qulları hesablanırlar.

Mühüm budur ki, Quran bu hadisəni Bəni İsrail üçün böyük və kiçik bir imtahan sayır. (Bəlanın mənalarından biri imtahandır) həqiqətən bütün bu xoşa gəlməzlərə dözmək çətin imtahan olubdur.[1]

Amma nə üçün Firon bu əməllərinə görə ki, Allahın imtahan vəsiləsi olubdur əzab çəkir?

Cavab aydın olmaq üçün diqqət etmək lazımdır ki, dünyada baş verən hadisələr müxtəlif sahələrə və cəhətlərə sahibdir. Mümkündür bir hadisə biri üçün əzab olsun digəri üçün imtahan və üçüncü nəfər üçün Allah dərgahında dərəcə yüksəkliyinə səbəb olsun. İmam Əli (ə) buyurub: "Baş verən hədislər və bəlalar zalimləri ədəbləndirmək və möminlərin imtahanı üçün vəsilədir. Bəla möminlərin dərəcələrinin yüksəkməyinə və Allah övliyalarının kəramətinə səbəbdir.[2]

Digər tərəfdən Allahın dəyişməyən qanunlarından biri bəndələrin imtahanıdır. Quran Allahın bu qanunu haqqında buyurur: Camaat güman etdilər həmin ki, desələr: "İmam gətirdik" sərbəst buraxılacaqlar və imtahan olunmayacaqlar?! Biz onlardan qabaq olan kəsləri sınadıq (bunlarıda imtahan edəcəyik).[3] Bu imtahan fərqli hadisələr və müxtəlif vəsilələrlə yerinə yetirilir. Bəziləri kasıbçılıqla və başqa bəziləri sərvətə, bəziləri xəstəliklə, bəziləri sağlamlıqla, bəziləri qüdrətlə, bəziləri zəifliklə, bir millət sel və zəlzələ ilə, digər millət asayişlə, bəziləri xeyirlə bəziləri şərlə və... imtahan olurlar. Quran imtahanların müxtəlifliyi haqqında buyurur: "Sizləri pisliklər və yaxşılıqlarla imtahan edirdik və sonda bizim tərəfə qaytarılacaqsınız!"[4]

Habelə başqa yerdə imtahanın keyfiyyəti barədə buyurur".... bu cürə onların bəzilərini başqa bəziləriylə sınadıq"[5]... Yəni sizin bəzilərinizi başqa bəzilərinizin vasitəsiylə imtahan edirik.

Bəzi vaxtlar Allah zalimləri başqa kəslərin imtahan vəsiləsi edir bir halda ki, zalimin xəbəri yoxdur ki, Allahın imtahan vəsiləsidir. Zalim imtahan vəsiləsi olmaqla onun pis işlərindən və əzaba laiq olmağından bir şey azalmır: Çünki Allah ona əmr etməyib ki, imtahan vəsiləsi olsun. bəlkə təkvinən şəraiti bir cürə hazırlayıb ki, hər vaxt zalim öz iradəsi və ixtiyarıyla zülm edir, Allah onun həmin zülmüylə başqalarını imtahan edir. Amma digər tərəfdən bu zülm o kəsin ixtiyarı işi olduğu üçün əzabı var və zalım ona görə əzab çəkəcək.

Necə ki, bir çox yerlərdə Allah öz dinini zalimlərin vasitəsiylə təsdiqlətdirib və kömək edir. Əziz Peyğəmbər (s) buyurub: "Allah bu dinə (İslama) səlahiyyəti olmayan adamların vasitəsiylə kömək edir".[6] Baxmayaraq ki, bu kafir ya zalim adamların zalımcəsinə olan işləri dini təsdiqləyir və qüvvələridir.

Amma onlar bu işlərdən heç bir savab və mükafat əldə etmirlər.

Bu izahla qeyd olunan ayənin mənası aydın oldu. Müəyyən oldu ki, bir zalımın işi Allahın imtahan vəsiləsi olmaqla onun əməlinin pisliyini aradan aparmır və əzabından bir şey azaltmır. Çünki Allah ona bu imtahanı etməyə əmr etməyibdir. Bəlkə sadəcə onun zalımcasına olan işi imtahan vəsiləsi olubdur.

 


[1] - Məkarim Şirazi Nasir Təfsir- nümunə, cild 1, səh 248 və 429 (azca fərqlə) darul- kutubul- İslamiyyə nəşri, Tehran, 1374 hicri şəmsi.

[2] - Vəri, Müstədrəkül- vəsail, cild 2, səh 438. 2400- 23 cameul- əxbar,

«قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع إِنَ الْبَلَاءَ لِلظَّالِمِ أَدَبٌ وَ لِلْمُؤْمِنِ امْتِحَانٌ وَ لِلْأَنْبِيَاءِ دَرَجَةٌ وَ لِلْأَوْلِيَاءِ كَرَامَةٌ»

Alul- beyt nəşriyyatı, Qum 1408 hicri qəməri.

[3] - Ənkəbut surəsi, ayə 2- 3.

«أَ حَسِبَ النَّاسُ أَن يُترَْكُواْ أَن يَقُولُواْ ءَامَنَّا وَ هُمْ لَا يُفْتَنُونَ. وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِم‏»

[4] - Ənbiya surəsi, ayə 35

«وَ نَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَ الخَْيرِْ فِتْنَةً  وَ إِلَيْنَا تُرْجَعُونَ»

[5] - Ənam surəsi, ayə 53.

«وَ كَذَالِكَ فَتَنَّا بَعْضَهُم بِبَعْضٍ...»

[6] - Kuleyni, Muhəmməd ibni Yəqub, Əl- kafi, cild 5, səh 19

«... إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَنْصُرُ هَذَا الدِّينَ بِأَقْوَامٍ لَا خَلَاقَ لَهُمْ ...»

darul- kutubul- İslamiyyə, Tehran, 1365- hicri şəmsi.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112894 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Quran surələrinin adını Allah seçmişdir, yoxsa Peyğəmbər?
    7387 Quran elmləri 2012/03/14
    İslami mənbələrə (Quran və rəvayətlərə) diqqət yetirməklə qəti şəkildə demək olar ki, Quranın surələrə bölgüsü Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in dövründə baş vermişdir. Peyğəmbərdən də nəql olunan hədislərə diqqət yetirməklə aydın olur ki, surələrdən bir çoxuna Peyğəmbərin öz dövründə və o həzrətin vasitəsi ilə ad seçilmişdir.
  • Peyğəmbər (s-)- in bütün kəlmə və sözləri vəhy olub ya xeyir?
    12495 Qədim kəlam 2011/02/14
    Bu barədə alimlərin nəzəri fərqlidir: Bəziləri Nəcm surəsinin 3 və 4- cü ayələrinin[i] mütləq gəlməsinə istinad edərək bu fikirdədirlər ki, Peyğəmbərin bütün söz, rəftar və əməlləri vəhydən qaynaqlanır. Bəziləri də bu fikirdədirlər ki, Nəcm surəsinin 4- cü ayəsi Qurani- kərim və Peyğəmbər (s)- ə ...
  • Əxbari və üsuli alimlərinin siyahısın deyərdiz?
    9045 بیشتر بدانیم 2013/12/16
    Bəzi hədis alimləri ki, imam Zamanın (əc) kiçik qeybəti dövründə və yaxud imamların hhəyatı zamanında olmuşdurlar, hədis və rəvayərlərlə kifayətlənmiş və rəvayətlərdən kənar ictihad və istinbat etməmişlər. O cümlədən bu cür böyük şəxsiyyətləri; Məhəmməd ibni Yəqub Kuleyni « Əl- Kafi» kitabının müəllifi (vəfat 328 ya 329 qəməri) ...
  • Həyat yoldaşının düzgün olmayan rəftarını ona necə xatırladım?
    6601 Əməli əxlaq 2012/04/18
    Sizin sualınızda olan mühüm məqam bundan ibarətdir ki, hər ikiniz bir- birinizi sevirsiniz və istəyirsiz həyat yoldaşınız üçün ən yaxşı qadın olasınız. Siz həmişə gərək bu xüsusiyyətə üstünlük verəsiniz ki, başqa işlər onun təsiri altında ola. Evlilik həyatına hakim olan mühit gərək səfa, səmimiyyət, ...
  • Şəriyət baxımından bank xidmətlərindən və ya borc verən bank müəssisələrindən borc almağın hökmü nədir?
    13648 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/05/21
    Bank xidmətlərində və borc verən müəssisələrindən alınmış borc əgər sələm kimi (faizlə) qiymətləndirilməsə və banklarda verilən şərtlərin əsasında xərclənərlsə heç bir iradı yoxdur. Aşağıda banklardan borc alarkən bir neçə zəruri məsələnin diqqətdə olmasını nəzərə çatdırırıq: 1.Bank kreditinin götürülməsi əvvəlcən orda borc (kredit) dərftərçəsinin açılması ilə ...
  • Hindıya onun Quranla tanışlıq və onu oxumaq istəməsini nəzərə almaqla Quran hədiyyə etməyin şərii hökmü nədir?
    6422 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/11
    Bu barədə mərcələrin nəzərini açıqlamamışdan qabaq, bir neçə məsələyə diqqət etmək lazımdır:Hindu kafirlərdən sayılır.Quranın kafirlər tərəfindən hörmətsizlik və ya nəcislənməsinə yəqin etdikdə (nəinki ehtimal), mərcələrdən heç biri onlara Quranı verməyə icazə vermirlər.
  • İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-a əzadarlığın əhəmiyyət və fəlsəfəsi nədən ibarətdir?
    11462 Qədim kəlam 2012/01/18
    İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-a əzadarlığın əhəmiyyət və fəlsəfəsini başa düşmək üçün bir neçə məsələyə diqqət yetirmək zəruridir:1. Quranda yüksək məqamlı insanların, böyük şəxsiyyətlərin və ilahi övliyaların dəyərli səciyyələrinin və fəzilətlərinin canlı saxlanmasına dair çoxlu təkidlər edilmişdir.2. Böyük şəxsiyyətli şiə imamları Kərbəla hadisəsinin canlı saxlanması üçün müxtəlif yollarla çoxlu tövsiyələr ...
  • Peyğəmbər (s) tərəfindən söylənən “Almanı ac yeyin ki, mədəni təmizləyəndir” hədisi düzgündürmü?
    7284 Hədis elmləri 2012/04/17
    Alma qida xüsusiyyətlərindən əlavə tibbi cəhətdən xüsusi xüsusiyyətlərə malik meyvədir. Qədim və yeni tibb işçiləri onun barəsində çoxlu sayda faydalar qeyd etmişlər. Alma barəsində həkimlər tərəfindən qeyd edilən xüsusiyyətlərdən əlavə, Məsumlar da müxtəlif rəvayətlər bəyan etmişlər. Bu rəvayətlərdən bir də Peyğəmbərdən (s) nəql olunan rəvayətdir:
  • Mən bir cavanam və çox istəyirdim bilim, həyatdan məqsəd nədr?
    6424 Hədis elmləri 2012/01/08
    İslam təlim və göstərişlərində, son dərəcədə həyatdan məqsəd işarə olunmuşdur. Quran Kərim insan həyatından məqsəd Allaha bəndəlik və onun sayəsində dünya və axirətdə mənəvi kamal və səadətə yol olmasını bildirmişdir. Başqa cür desək insanın həyatı və yaranmasından məqsəd gözəl əməl sahibi olmaq müsabiqəsi kimi bildirmişdir. Rəvayətlərdə yaradılmışdan məqsədin bir çox ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164346 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    162078 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119399 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112894 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    108933 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93443 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54633 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    52670 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45676 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45319 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...