Ətraflı axtarış
Baxanların
5903
İnternetə qoyma tarixi: 2009/12/31
Sualın xülasəsi
Qadınların və qızların müdafiəsinin həyata keçirilməsində rolu nədir?
Sual
Qadınlar və qızların düşmənlə mübarizə zamanı müdafiədə rolları nədən ibarətdir?
Qısa cavab

Düşmən qarşısında müdafiə etmək hər bir insanın və canlı varlıqların daxilində qərar verilmişdir. İslam dini də bu işi müqəddəs və qiymətli sayır, odur ki, ondan itaət edənləri özlərindən müdafiə etməyə çağırır hətta onun müqəddiməsini onlara vacib etmişdir ki, heç bir kiçik dəstəyə məxsus deyil və ümumi olaraq hər bir müsəlman kişi və qadına şamil olur. Əgər müdafiəni hərbi qoşunlara məxsus bilsək, qadınların bu məqsədin həyata keçirilməsi üçün olan rolları, daha çoxdur, o cümlədən: Düşmənlə üz- üzə döyüşmək, əsgərlərə qarşı mühriban və atifəli olmaq, arxa cəbhəni idarə etmək, tibbi yardım, maddi cihad, öz əzizlərini cəbhəyə göndərməkdə isarkarlıq, mühümmatların əldə edilməsində yardımçı olmaq və- bütün bunlar o haldadır ki, müdafiəni hərbi qoşunlara məxsus olduğunu qəbul edək.

Lakin bu gün düşmən hücumları, hərbi hücumlardan əlavə mümkündür etiqadi, iqtisadi, maarif, siyasi, əxlaq və... olsun; odur ki, müdafiə bütün mövqelərdə həyata keçirilsin. Bunun üçün də müdafiənin əhatəsi. Hərbi müdafiədən daha genişdir. Bunun üçün də qadınlar və qızlar müdafiənin həyata keçirilməsində böyük rol daşıyırlar. Qadınlar və qızların, ana, müəllim ailə, inistitut müəllimi və... ünvanında olmaqları, maarif, əxlaq, etiqad, elm və... güclənməsində böyük rollarının olmasını açıqlamağa ehtiyac duyulmuşdur.

Ətreaflı cavab

Düşmənin təhdid etdiyi amillərin qarşısında müdafiəyə qalxmaq, bəyənilmiş bir işdir ki, insanlar və bütün canlı varlıqlarda qərar verilmişdir və onların təbii hüquqlarıdır. İnsanın, düşmən tərəfindən olan ziyanların qadınların da o cümlədən can, namus, vətən mal, etiqad, mənafe və... müdafiə etməsi. Bütün dinlərdə və məzhəblərdə təyid olunmuşdur. İslam dini də onun qiymətli və müqəddəs bir iş olduğunu bildirib insanları bi işə doğru dəvət edir. Hətta müdafiə və ona hazırlığı müsəlmanlar üçün vacib etmişdir. Qurani- Kərim buyurur:

«و اعدّوا لهم مااستطعتم من قوة و من رباط الخيل ترهبون به عدو الله و عدوّكم»[1]

Düşmən qarşısında bütün qüvənizdən istifadə edin və seçilmiş atlar vasitəsiylə Allahın və öz düşmənlərinizi qorxudun..."

İslamın bu cür göstərişi məxsus bir dəstəyə deyil bəlkə bütün müsəlman kişi və qadınlara şamil olur. Hətta əgər müdafiənə hərbi qoşunlara belə məxsus bilsək, qadınların da bu halda böyük rol oynadıqları məlum olur. Onlardan bəzilərinə işarə edirik:

1.Düşmənlə qarşı- qarşıya döyüşmək rolu:

Müqəddəs müdafiə zamanı qadınların ilk məsuliyyətli işləri, onların evlərinə hücum edən düşmənlərlə mübarizə etməlidirlər, hər halda ki, kişilərin bu işdə müdafiəsi kifayət etmir. Səddamın müharibəsi zamanı İranın qeyrətli qadıbları, kürdüstanda bir çox muzdurlarla döyüşdülər və əkinçilik ibtidai sursatlarla İraq tanklarının kı Şələmçədən İran torpaqlarına hücuma keçirdilər, hücum etdilər. Əlbəttə sonralar təlim görüb, silahlarla hazırlanıb kişilər kimi döyüşə hazır oldular.

2.Atifi himayət.

Əsgərlərin atifi ruhiyə cəhətindən himayə olunması, onlara böyük təsir qoyur; əlbəttə qadınlar daha yaxşı şəkildə bu işin öhdəsindən gəlirlər. Döyüş zamanı dindar qadınlar bu vəzifəni gözəl şəkildə yerinə yetirdilər. İmam Xumeyni (rəh) onlara öz təşəkkürünü bildirərək buyurmuşdur: "Qadınların göstərdiyi atifələr nəticəsində cəbhə bögələrində bir çox işləri həyata keçirdilər".[2]

3. Arxa cəbhə

Qadınların müdafiə zamanı başqa bir rolları isə əsgərlərə lazım olan yardımların hazırlanması idi ki, onlar üçün əldə edilirdi. İranın müsəlman ana və bacıları cənub və qərb bölgələrində unudulmaz xatirələr yaratmışlar. Onlar əsgərlərin praduk və o cümlədən silah ehtiyaclarını hazırlayıb onlar üçün göndərirdilər.

4. Tibbi yardım:

Qadınlar ruhi cəhətdən atifəli və mehriban olduqları üçün xəstələr və yaralılar üçün daha yaxşı yardımçı və müalicə edirlər; bunun üçündə dünyanın hər bir yerində bu vəzifələrin ən böyük bir hissəsini onların ixtiyarında qoyulur. Döyüşün ən qanlı zamanı əsgərlər ölümlə qarşı- qarşıya dururlar və hər an yaralıların sayının qalxma ehtimalı daha çox olur, əgər onlara kömək etmək kişilərin ixtiyarında olsa düşmənlə qarşı- qarşıya döyüşməyə ehtiyac olan böyük bir qüvvəni yaralı əsgərlərə yardım etmək üçün vermək lazımdır. Bundan əlavə kişilər qadınlar kimi bu işin öhdəsindən gəlməyə qadir deyildirlər. Bunun üçün də qadınların bu hissədə olan rolları daha həyat verici və əhəmiyyətlidir.

5. Maddi ictihad:

Düşmən qarşısında duran hər bir əsgər, çox bir miqdarda maddiyyatlara o cümlədən pradukt, dərman, geyim, silah, nəqliyyat və... ehtiyacı vardır. Cəmiyyətdə bütün insanlar o cümlədən qadınların vəzifələridir ki, əsgərlərə öz maddiyyatından kökəm etsin. Müqəddəs döyüş zamanı müsəlman qadınlar maddi cəhətdən çox böyük rol oynamışlar hətta ömürləri boyu əldə etdikləri qızıl- zinət alətlərini səxavətlicəsinə bu yolda hədiyyə etmişdirlər. Həqiqətən bu müharibədə qadınların nə qədər yüksək dərəcədə isarkar olmaqlarını müşahidə etdik; İmam Xumeyni (rəh) dəfələrlə bu məsələyə işarə edərək buyurur: "Biz hər gün bu cür qadınları müşahidə edirik ki, ömürləri boyu əldə etdikləri qızıl zinətlərini gətirib döyüş və Allah yolunda sədəqə verirlər".[3]

6. Fədakarlıq:

Qadınlar öz əzizlərindən yəni övlad, qardaş, ailə və öz atalarından keçərək onları döyüş meydanına səfərbər edib müsibətlə qarşılaşdıqda isə səbirli olurdular ki, bu da düşmən qarşısında ən böyük əhəmiyyət daşıyırdı.

İran qadınları bu döyüşlərdə öz övlad, ailə, qardaş və atalarını döyüşə təşviq etməkdən əlavə özləri də döyüş meydanında hazır olurdular. (Əlbəttə bu cür təşviqlər kişilərin meydanda hazır olmasında daha çox təsir qoyurdu) öz əzizlərinin və yaxınlarının yaralanmasını və yaxud şəhid olduqlarını eşitdikdə özlərinin böyük əzəmət və səbr sahibi olmalarını aşkar edirdilər ki, bu da əsgərlərin daha da şücaətli döyüşmələrinə yol açırdı. Qadınların böyük ruhiyyəyə sahib olmalarını İmam Xumeyninin (rəh) sözlərində müşahidə etmək olar: "O halda ki, analar, öz cavanlarını cəbhələrdə şəhid olmasını özləri üçün iftixar bilirlər ki, onların cavanları İslam yolunda şəhid olmuşdurlar və elan edirlər yenə də İslam yolunda şəhid olmaq üçün cavanlarımız vardır, İslama təqdim edirik".[4]

7. Təhlükəsizlikdə həmkarlıq:

Bu baxımdan ki, İslam qadınlarla rabitədə olmağı məhdudlaşdırmışdır və düşmən bundan istifadə edərək, bəzi xəbər, məlumat və silahların intiqal olunmasında onlardan istifadə edir, qadınların bu hiyləni aşkar etmələri böyük həmiyyət daşıyır; yəni əgər qadınların bu istiqamətdə olan müdafiəsi olmasa heç bir kişi onun öhdəsindən gəlməyə qadir deyildir. Odur ki, müharibə zamanı xüsusiylə də qərb bölgəsindəki cəbhələrdə ki, tamamıyla fərqli idi; inqilabın ziddinə olan şəxslər düşmənlə bir araya gəlib tamam məlumatları onların ixtiyarında qoyurdular. Kürdüstanda qadınların və bir çox bacıların güclü təbliğ və fəaliyyətlərini nümunə gətirmək olar.

Lakin bu günlərdə düşmən hərbi hücumlardan əlavə etiqadi, iqtisadi, maarif, siyasi və əxlaq cəhətlərindən də hücum etməsi gözlənilir. Odur ki, müdafiə müxtəlif mövqelərdə olmalıdır. Buna əsasən müdafiənin əhatəsi daha geniş və hərbi müdafiədən dəfələrlə yüksəkdir. Bunun üçün də qızlar və qadınlar müdafiədə böyük rol oynayırlar. Bizim qadınların ana, müəllim, ailə, institut müəllimi və... kimi mövqeləri etiqadi maarif, elm və... qeyd etməkdən daha da məlum və aşkardır. O cümlədən elmin inkişaf etməsinə nəzər saldıqda onların müdür və mütəxəssis kimi bir çox mövqelərdə onların özlərinə yer tutmasının şaidi oluruq. O cümlədən hərbidə özlərinə çox böyük mövqelər tutmuşdurlar; çünki hərbi döyüşlər üz- üzə çərçivəsindən xaric olmuş müxtəlif şəkillərdə həyata keçirilir o cümlədən elektronik şəkildə (döyük təyyarələrinin uzaq məsafədən kontrol olunması və...) əlbəttə onların müxtəlif hissələrində qadınlar düşmənlə qarşı- qarşıya gəlmədən düşmən hücumunun qarşısını almağa malikdir. Bu məsələləri nəzərə alaraq şübhəsiz ki, qadınlar müdafiə zamanı kişilərdən daha böyük rol oynayırlar.

 


[1] - Ənfal surəsi, ayə 60.

[2] - Səhifeyi Nur, cild 4, səh 230.

[3] - Səhifeyi Nur, cild 16, səh 176, cild 17, səh 64.

[4] - Səhifeyi Nur, cild 14, səh 231.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Nəyə görə əql dinlə ziddir?
    7458 Təzə kəlam 2011/10/24
    Əqlinsanlarıkamalatərəfaparanvəonlararəhbərlikedənbatinibirdəlildir. Şəriətisəinsanıdünyanın
  • Bir ana üçün uşağına süd verməsinin müddəti nə qədər olmalıdır?
    6101 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/03/11
    Bu sual barəsində bəzi fiqhi baxışlara işarə etmək istəyirik: Əksər (məşhur) fəqihlər ananın uşağına sd vermə müddətini iyirmi bir aya qədər olduğunu qeyd edirlər.[1] Lakin iki ilə qədər süd verməni bəzi fəqihlər caiz və müstəhəb hesab edirlər. Bu cəhətdən məşhur fəqihlər arasında ...
  • Ислам нәзәринҹә инсан неҹә мөвҹуддур?
    6833 Təzə kəlam 2009/06/21
    Гуран нөгтеји-нәзәриндән инсан елә бир варлыгдырки, бир тәрәфдән илаһи фитрәтә, диҝәр тәрәфдән исә мадди тәбиәтә маликдир. Илаһи фитрәт ону јүксәк дәрәҹәли мәнәвијјат вә мәрифәтә тәрәф чәкир. Мадди тәбиәти исә инсаны ...
  • Lobsterin, dərya sədəflərinin və su ulduzunun yeyilməsi haramdırmı?
    7870 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/12
    Lobsteri,[1] dərya sədəflərini və su ulduzunu yemək haramdır. Dini mənbələrdə heyvanların ətinin halal və ya haram olması barəsində külli qayda-qanunlar və müxtəlif meyarlar mövcuddur. Məsələn, quruda yaşayan heyvanlar üçün bir sıra qayada-qanunlar və meyarlar, dəryada yaşayan heyvanlar üçün başqa meyarlar, quşlar üçün daha başqa meyarlar ...
  • Hər il rövzə deyənlər və mərsiyə deyənlər aşura qiyamına yeni bir şey artırırlar. Bu günah deyilmi? Bunun iradı yoxdurmu?
    10782 تاريخ بزرگان 2011/05/05
    Kərbəla səhnəsinin iki üzü vardır: 1). Nurani, aydın və iftixarlı səhnə. 2). Qaranlıq, cinayət, vəhşilik və tarixdə görünməyən hadisələr səhnəsi. Bu səbəbdən Kərbəla səhnəsi inkar olunmazdır. Amma mərsiyəxanların hər il öz mərsiyələrinə artırdıqları sözlərə iki baxışla yanaşaq: Birinci baxışda olan mərsiyə deyənlərə "zəban hal" deyərlər. Yəni ...
  • Niyə İmam Hüseyn (ə) müaviyə zamanında qiyam etmədi?
    7668 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2010/06/15
    İmam Hüseyn (ə) ın müaviyə zamanında qiyam etməməsinin səbəbinin cavabında aşağıdakı məsələlərə işarə etmək olar: 1-     İmam (ə)ın imamı və qardaşının əhd- peymanına ehtiramı. İmam Həsən(ə) öz həyatı zamanında müaviyəilə əhd bağlamışdı. ...
  • Əgər camaat namazı qılınan zaman fürada (fərdi şəkildə) namaz qılsam, camaat namazına qarşı hörmətsizlik olub-olmamasını necə təyin edə bilərəm? Hörmətsizlik sayıldığı təqdirdə fürada namaz batildirmi?
    6277 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Hörmətli mərcəyi-təqlidlərin cavabları aşağıdakı kimidir: Ayətullah əl-uzma Xameneinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Cavab 1: Bunu ayırd etmək mükəlləfin (namaz qılanın) öz öhdəsinədir. Cavab 2: Sadəcə o (hörmətsizlik) namazın səhihliyinə zərər yetirmir. Ayətullah əl-uzma Sistaninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Bu ...
  • Sınmış qəlbdən olan qarğışa Allah əhəmiyyət verirmi? Yoxsa yalnız müsbət duaları qəbul edir?
    35586 Əməli əxlaq 2012/04/18
    Qarğış bizim dini təlimlərdə, tanınmış bir məsələdir. Belə ki, ayə və rəvayətlərdə gəlibdir: "Əbu Ləhəbin əlləri kəsilsin (qurusun)"; Məzlumun qarğışından qorxun ki, məzlumun qarğışı (ahı) göyə gedir... və ... Amma, duanın qəbul olması üçün şərtlərə ehtiyaclı olduğu və hər bir duanın hər şəxs üçün qəbul olmadığı kimi, ...
  • Allahın bəzi bəndələrini unutması anlamı nə mənadadir?
    7129 Təfsir 2011/09/04
    Allah-Taala Qurani-kərimdə dörd dəfə bəndələrin unutqanlığını özünə nisbət vermişdir. Beləki, bir ayədə deyilir: "Bugün onları unudacağıq necə ki, onlar belə bir günün gəlişini unutmuşdular". Bu və bu kimi ayələr Allahın axirətdə (hətta dünyada) bəzilərini unutmasının göstəricisidir. Sözügedən mənada unutqanlıq nə deməkdir? İslam mənbələrində mövcud əqli və vəhyani arqumentlər unutqanlığı (məxluqun ...
  • Şiə alimlərinin nəzərindən sehr nədir? Onu necə batil etmək (zərərsizləşdirmək) olar?
    23431 Təfsir 2012/06/23
    Sehr xariqüladə (adi qanunlardan yüksəkdə olan) bir əməldir ki, bəzən göz bağlama yolu ilə olur, bəzən ruha və xəyal qüvvəsinə təsir və təlqin etməklə, bəzən isə şeytanlardan kömək almaqla; habelə bəzi cisimlərin və maddələrin naməlum olan fiziki və kimyəvi xassələrindən istifadə etməklə baş verir. Sehrkarlar azğın dünyapərəst ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164159 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    161039 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119137 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112514 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    107978 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93108 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54489 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    51525 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45432 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44977 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...