Ətraflı axtarış
Baxanların
11005
İnternetə qoyma tarixi: 2011/06/19
Sualın xülasəsi
Həzrət Adəmin (ə) yaradılışından öncə cinlərin öz nəslindən peyğəmbərləri olmuşdur?
Sual
Mən araşdırmalarım sayəsində həzrət Adəmdən (ə) qabaq yer üzündə cinlərin yaşadığı nəticəsinə gəlmişəm. Həmçinin, hər şəxsə (tayfa) yol göstərmək üçün bir peyğəmbər olduğunu oxumuşam. Lakin cinlər üçün heç bir cin peyğəmbər olmamışdır. Peyğəmbərlər yalnız insanlardan olmuşdur. Buna əsasən necə ola bilər ki, insandan qabaq heç bir peyğəmbər olmadan cinlər yer üzündə yaşamışlar? Bu təffəkkürün (Allaha pənah aparıram) Allahın rəhmət və ədalətindən uzaq olması baxımını aşılayır. Xahiş edirəm ətraflı açıqlayın.
Qısa cavab

Quran-məciddə cinin varlığı təsdiq olunmuş və xüsusiyyətləri bəyan edilmişdir.

Baxmayaraq ki, cin barəsində məlumatımız məhduddur, bir çox sübutlar əsasında Adəmdən (ə) öncə cinlərin içində öz peyğəmbərləri olduğunu demək olar:

  1.      Cinlər insanlar kimi təklif və məsuliyyətə malikdirlər. Təklif və məsuliyyət təbliğ, qorxutma, ümidverməyə bağlıdır. Deməli, şübhəsiz Allah tərəfindən bu mühüm missiyanın icrası üçün cinlərə peyğəmbərlər gəlmişdir.

  2.      Cinlər insanlar kimi həşr-nəşr, məad, mükafat və cəzalanmaya məhkumdurlar. Mükafat və cəzalandırma höccəti tamamlamaqdan, bu da öz növbəsində peyğəmbərin gəlişindən aslıdır.

  3.      Bu Quran ayəsi:

"یَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالإِنسِ أَلَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِّنکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ آیَاتِی وَیُنذِرُونَکُمْ لِقَاءَ یَوْمِکُمْ هَذَا..."

"Ey cin və insan tayfası! Məgər sizə öz içərinizdən ayələrimi söyləyən və bu gününüzün gəlib çatacağı barədə sizə xəbərdarlıq edən peyğəmbərlər gəlmədimi?..." həzrət Adəmin (ə) yaradılışından öncəyə də aiddir.

  4.      Bir rəvayətdə həzrət Əli (ə) Şamlı bir nəfərin Allah-Taalanın cinlərə bir peyğəmbər göndərməsi haqqında verdiyi suala cavab olaraq buyurur: "Bəli, cinlərin peyğəmbəri onları Allaha tərəf çağıran Yusif adlı bir şəxs idi ki, cinlər vasitəsilə şəhid edildi."

Ətreaflı cavab

Quran-kərimdə cinin varlığı təsdiq olunmuş və xüsusiyyətləri bu cür bəyan edilmişdir:

1.     Cin insanın əksinə atəş şöləsindən yaranmışdır.[1]

2.     Elmə, idraka, haqq və batili ayırma qüvvəsinə, məntiq və isbat qüdrətinə sahibdir. [2]

3.     Təklif və məsulliyyətə malikdir. [3]

4.     Qiyamət günü və məada malikdir. [4]

5.     Onlardan bəziləri mömin və əməlisaleh, bəziləri isə kafir və müşrikdirlər. [5]

6.     Onlar asimana nüfuz etmək, xəbər əldə etmək qüdrətinə malik idilər ki, İslam peyğəmbərinin (s) besətindən sonra buna qadağa qoyuldu. [6]

7.     Cinlər bəzi insanlarla rabitə yaradır sahib olduqları məhdud gizli sirrlərini onlara çatdırmaqla doğru yoldan azdırırdılar. [7]

8.     Cinlərin arasında çoxlu qüdrətə sahib olanları mövcuddur. [8]

9.     Onlar insanların ehtiyac duyduğu işləri görmək qüdrətinə malikdirlər. [9]

10.  Onların yer üzündəki yaradılışı insanların yaradılışından öncə olmuşdur. [10]

11.  İnsanların məqam və heysiyyəti cinlərdən üstündür. Bu səbəbdən Allah İblisə, Adəmə səcdə etməyi əmr etdi. İblis cin nəslinin böyüklərindəndir.[11]

Cinlərin peyğəmbəri olub-olmaması sualının cavabına gəlincə, cinlər üçün iki zaman kəsiyi; bəşər yaradılışından qabaq və sonra fərz olunur.

İkinci zaman kəsiyində; yəni insanın yaradılışından sonrakı insan və cinlər arasında ümumi zamanda (İslamdan qabaq və sonra) Quran ayələrinə əsasən cinlər də insanlar kimi insanlardan seçilən peyğəmbərlərə itaət etməyə borcludurlar.[12] Buna görə də bir çox cinlər ilahi peyğəmbərlərə iman gətirmiş, bəziləri də onları inkar edərək kafir olmuşlar.

Amma birinci zaman kəsiyində; yəni bəşər yaradılışından öncə cinlərin hidayətindən ötrü peyğəmbərlər gəlmişdilərmi? Əgər gəliblərsə, cin nəslindən olublar ya yox? Cavabında deyirik: Həzrət Adəmin (ə) yaradılışından qabaq cinlər arasında cin nəslindən peyğəmbərlər olmuşdur:

  1. Quran-kərim insan və cinin yaradılış hədəfinin übudiyyət və kamal olduğunu bəyan edirək buyurur: "Mən cinləri və insanları yalnız Mənə ibadət etmək üçün yaratdım!".[13] Şübəhəsiz ki, übudiyyət və kamal məqamına yetişmək təklifsiz müyəssər olmur. Deməli, cinlər təklif sahibi idilər[14] və buna Quranda şahidlik edir.[15] Başqa bir tərəfdən Allahın cinləri mükəlləf edib amma təklifi, onun şəraitini onlara öyrətməməsi, rəhbər göndərməməsi mümkün deyil. Beləliklə, təklif peyğəmbərin gəlişinə bağlıdır, peyğəmbər gəlmədiyi təqdirdə təklif düzgün deyil.

  2. Allah-Taala həkim və ədalətlidir. Adil və həkim olan kəs qəbahətli iş görməz. Bəs necə Allah buyurur: İnsan və cinləri vəzifələrində səhlənkarlıqlarına görə cəzalandıracağam: "Cəhənnəmi mütləq bütün (günahkar) cinlər və insanlarla dolduracağam!".[16] Allah peyğəmbər göndərmədən, höccəti tamam etmədən onları cəzalandırması mümkünmüdür? Sözsüz ki, cavab mənfidir. Çünki peyğəmbərsiz və höccətsiz mükəlləfi cəzalandırmaq qəbahətli, çirkin bir işdir. Əvvəldə dedik ki, hikmət sahibi qəbahətli, pis iş görməz. Cinlərdə bu ümumi qanuna aiddirlər. Bundan əlavə Quran buyurur: "Biz, (vəzifələrinin bəyanı üçün) peyğəmbər göndərməmiş (heç bir ümmətə) əzab vermərik!"[17]. Deməli, onlara peyğəmbərlər gəlmişdir.

  3. "یَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالإِنسِ أَلَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِّنکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ آیَاتِی وَیُنذِرُونَکُمْ لِقَاءَ یَوْمِکُمْ هَذَا..." "Ey cin və insan tayfası! Məgər sizə öz içərinizdən ayələrimi söyləyən və bu gününüzün gəlib çatacağı barədə sizə xəbərdarlıq edən peyğəmbərlər gəlmədimi?...".[18]

Bu ayənin məna və arqumenti aydın şəkildə dəlalət edir ki, cinlərin olduğu bütün zamanlarda, həzrət Adəmin (ə) yaradılışdan öncə və sonra, hətta İslamdan qabaq və sonrakı dövrlərdə onların peyğəmbəri olmuşdur. Bəşərin yaranışından qabaq peyğəmbərin öz nəsillərindən olması təbiiidir.[19] Buna şahid olaraq başqa bir ayədə buyurulur: "إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ بِالْحَقِّ بَشِیرًا وَنَذِیرًا وَإِن مِّنْ أُمَّةٍ إِلَّا خلَا فِیهَا نَذِیرٌ" "Doğrudan da, Biz səni haqla (Quranla) müjdə verən və qorxudan bir peyğəmbər olaraq göndərdik. Elə bir ümmət yoxdur ki, onun içindən qorxudan bir peyğəmbər gəlib-getməsin!".[20]

  1. Bir rəvayətdə gəlmişdir ki, Şamlı bir şəxs həzrət Əlidən (ə) soruşdu: "Allah-Taala cinlər üçün peyğəmbərlər göndərmişdir?" İmam Əli (ə) cavabında buyurdu: "Bəli, Allah onların hidayəti üçün Yusif adlı bir peyğəmbər göndərmişdir. Amma cinlər onu şəhadətə yetirmişlər".[21] Bu rəvayət də cinlərin özlərinə məxsus peyğəmbərlərinin olmasına ən yaxşı sübutdur.

Beləliklə, dediklərimizə diqqət yetirməklə cinlərin təklif sahibi olduğu, bəşərin xilqətindən qabaq hidayətdən ötrü onlara peyğəmbərlərin gəldiyi aydın olur. Lakin onların keyfiyyəti bizə məlum deyil.



[1] - "Rəhman", 15

[2] - "Cin" surəsinin müxtəlif ayələri

[3] - "Cin" və "Rəhman" surəsinin ayələri

[4]-  "Cin", 15

[5] - "Cin", 11

[6] - "Cin", 9

[7] - "Cin", 6

[8] - "Nəml", 39

[9] - "Səba", 12-13

[10]-  "Hicr", 27

[11] - "Kəhf", 50

[12] - "Təfsir əl-Mizan", c.7, səh. 540, "Təfsir əl-münhəc əl-sadiqin", c.3, səh. 452

«وَ إِذْ صَرَفْنا إِلَیْکَ نَفَراً مِنَ الْجِنِّ یَسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِیَ وَلَّوْا إِلى‏ قَوْمِهِمْ مُنْذِرینَ قالُوا یا قَوْمَنا إِنَّا سَمِعْنا کِتاباً أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسى‏ مُصَدِّقاً لِما بَیْنَ یَدَیْهِ یَهْدی إِلَى الْحَقِّ وَ إِلى‏ طَریقٍ مُسْتَقیمٍ»

[13] - "Zariyat", 56

«و ما خلقت الجنّ و الانس الاّ لیعبدون»

[14]-  "Bihar əl-ənvar", c.60, səh. 311

[15] - "Əhqaf", 18

«أُولئِکَ الَّذِینَ حَقَّ عَلَیْهِمُ الْقَوْلُ فِی أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ إِنَّهُمْ کانُوا خاسِرِینَ»

[16] - "Səcdə", 13; "Hud", 119

[17]-  "İsra", 15

[18] - "Ənam", 130

[19] - Bu nöqtə bəzi təfsirçilərin nəzərinə görə "rəsulun minkum" (رسل منکم) cümləsindən istifadə olunur və bütün zamanlara aiddir. Amma Musa və Məhəmməd peyğəmbərin (ə) zamanı istisnadır. Yəni, bu dövrlərdə cinlərin peyğəmbəri öz nəsillərindən deyil.

[20]-  "Fatir", 24

[21]-  "Bihar əl-ənvar", c.10, səh. 76

«هل بعث الله نبیا الی الجنّ فقال نعم بعث الیهم نبیا یقال له یوسف فدعاهم الی الله فقتلوه»

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Doğrudur ki, şiə alimləri deyirlər: Peyğəmbər Ayişənin altı yaşında olanda onunla zifaf etmək istəyirdi?
    8818 تاريخ کلام 2012/10/04
    Bizim ixtiyarımızda olan hədis və tarix bənbələrinə əsasən bu cür məsələylə qarşılaşmamışıq bəlkə bizim rəvayətlərdə gəlmişdir ki, həddi buluğdan əvvəl olan zifaf haramdır[1] və Peyğəmbərin (s) Ayişəylə zifafı barəsində olan rəvayətlərimizdə Ayişənin on yaşı olduğunu bildirir.[2] Bundan əlavə bu ...
  • Bəhaiyyət və onların tarixi barəsində izah verin?
    6577 Qədim kəlam 2010/11/10
    Bəhaiyyət firqəsinin yaradanı, Mirzə Hüseyn Əli Nuridir. Əli Məhəmməd babın zühurundan sonra, Molla Hüseyn Bəşrəviyyənin təbliği nəticəsində babi oldu və onun iddialarına iman gətirdi. Babın ölümündən və babın yerinə seçilən qardaşı "Sübhi əzəl"ə itaətsizlikdən sonra, iddia etdi ki, o babın zühur vədəsi verdiyi şəxsdir. (mən yəzhərəhullah). Belə iddialar hər gün ...
  • Oruc tutmağın insana nə kimi tərbiyəvi təsirləri vardır?
    7064 Əməli əxlaq 2012/04/09
    Oruc tutmaq nəfsi saflaşdırmaq və rəzalət sifətləri özündən uzaqlaşdırmaq üçün bir növ məşq, insanın öz nəfsinə hakim kəsilməsi və nəfsani istəklərlə mübarizə üçün münasib bir yoldur. Oruc tutmağın ictimai və fərdi yönlərdə fiziki faydalarından əlavə, mənəviyyatı qurmaqda çoxlu tərbiyəvi təsir və faydaları da vardır. O ...
  • Zehn və zəkanın maddi və mənəvi güclənməsi üçün olan yolları ayə və rəvayətlərdən açıqlayın.
    13102 Əməli əxlaq 2011/07/02
    Bəzi işlər ki, hafizə və düşüncənin güclənməsində təsir qoyur bir çox dəstəyə bölünür: A: Mənəvi işlər: 1.             Allahı yad etmək (şəri vəzifələrə əməl etmək və ibadfətləri yerinə yetirmək xüsusiylə də namazı ilk vaxtında qılmaq). ...
  • Şeytanın nəfsi-əmmarə ilə fərqi nədir?
    12956 Əməli əxlaq 2011/09/07
    İnsanın həqiqi mahiyyəti – onu nəfs adlandırırlar – müxtəlif qat və şaxələrdən ibarətdir. Qurani-Kərimdə onun üç mərtəbəsinə (əmmarə, ləvvamə və mütməinnə) işarə olunmuşdir.Nəfsi-əmmarənin mənası budur ki, heyvani meyllər insana hakim olur. O elə bir halətidir ki, nəfs həmişə insana pisliklər və şəhvanı istəklərinin tələbini yeinə yetirmək fərmanı verir.Şeytana ...
  • Şirk nədir?
    14185 Qədim kəlam 2011/05/05
    "Şirk" lüğətdə nisbət (pay) qərar vermək və Quran terminində isə şirkdən məqsəd, şərik, oxşar və Allah- Taalaya onun kimi başqa bir varlığı qərar verməkdir və bunun qarşılığında isə "Hənəfiyyət"- dir. "Hənif" yəni bərabərliyə meyilli olmaq, odur ki, tövhid yolunun davamçıları şirkdən üz çevirərək, əsl mənbəyə üz tutmuşdurlar və bunlara hənif ...
  • Qadın məhkəmədə hakim ola bilərmi?
    6955 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/06/18
    Din alimləri və mütəxəssisləri bu mövzuda bir araya gəlməmişdirlər. Yəni bu mövzu barəsində müxtəlif nəzərlər irəli sürmüşlər. bunu da qeyd edək ki, bu məsələ İslam dininin zəruri və fundamental inancları sırasında deyildir. Qadının hakim olması ilə müxalif olan kəslər icmaya və hədislərə əsaslanırlar. Amma bu ...
  • Zürarənin şəxsiyyəti və mövqeyi İmamların yanında necə idi?
    6884 تاريخ بزرگان 2012/02/15
    Zürarə İmamların yanında böyük mövqe və dərəcəsi olan səhabələrdəndir. O icma- əshabından biri yayılır ki, İmamlar (ə) -ın əshabı onun düz danışmağını hamısı qəbul edir. Onun pislənməsində rəvayətlər olsa da, amma rəvayətləri bir yerə cəm edib və son nəticəni alanda, onun İmamlar (ə)- ın əshabının ən böyüklərindən biri ...
  • İmam Xumeyninin (rəh) nəzərində xoşbəxtlik və bədbəxtliyin mənbəyi nədir?
    6273 Əməli əxlaq 2012/10/03
    İmam Xumeyni (rəh) İslamşunas və arif bir şəxs olaraq, insanlar və cəmiyyətlərin xoşbəxtliklərinin hamısının mənbəyini, onların Allaha diqqət edib və Onun əmrlərini icra etmək üçün çalışmaqda bilir. Bunun qarşısında, bədbəxtliklərin başlanğıcını onların Allahpərəstlik əvəzinə özünə pərəstişə üz tutub axirət əvəzinə dünyanı ilk hədəf seçmələri zamandır. Əkbəttə, O, ...
  • Bankdan götürülən ribanın hökmü nədir? İslam ölkələri və qeyri İslam ölkələrinin banklarından sələmə götürməyin fərqi varmı?
    9443 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/05
    Qeyri İslami ölkələrdə bank əməliyyatları barəsində böyük inqilab rəhbəri həzrət Ayətullah Xamineyinin fətvası belədir. A). Sələmə vermək haramdır, yəni bankdan borc adı ilə pul alıb və sonradan daha çox məbləğ ödəmək şərtilə, haramdır. Amma o həddə. Amma insan haram iş görməmək üçün, əlavə məbləği ödəməməyi qəsd edə bilər. hərçənd ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163806 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158905 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118685 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111809 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    105428 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92524 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54091 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    49234 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44874 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44327 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...