Ətraflı axtarış
Baxanların
5539
İnternetə qoyma tarixi: 2012/03/11
Sualın xülasəsi
Nə üçün illik ruzini xums ilinin əvvəlindən bir gün qabaq alırlar ki, onunda xumsunu versinlər?
Sual
Nə üçün illik ruzini xums ilinin əvvəlindən bir gün qabaq alırlar ki, onun da xumsunu versinlər?
Qısa cavab

Hər bir şəxs xumsu hesab etdiyi hər bir ilin daxilində bütün gəlirindən əgər israf etmədən öz yaşayışı və ailəsinin yemək- içməyi üçün istifadə edərsə xumsi yoxdur amma əgər bu ruzidən xums ilinin sonunda artıq qalarsa onun xumsunu verməlidir, baxmayaraq ki, xumsun verilməsindən bir neçə gün belə əvvəl almış olsa; çünki hər halda əlində olan sərmayəylə bu ruzini almışdır ki, əgər almasaydı, xums ilinin əvvəlinə kimi o pul qalacaqdı ki, onun da xumsunu verməliydi.

Bəs xumsun şamil oması fərq etmir xums ilindən bir neçə gün əvvəl ruzisini alsın və yaxud o pul onun ixtiyarında olsun, ona xums şamil olur.

Ətreaflı cavab

İlin xumsu o deməkdir ki: Hər vaxt insan, əkin, sənaye, ticarət və yaxud dövlət işi və ya fəhləlik vasitəsiylə glir əldə edir, onun xumsunu (beşdə birini) İmam (ə) və seyyidlərə ixtisas verir. Əlbəttə İmamın qeybəti dövründə came şərait Müctəhdə verməlidir. Bunu qeyd etmək lazımdır ki, şəxsə bir il müddətində fürsət verilir əgər bu bu müddətdə özünün və ailəsinin ehtiyacının həlli üçün istifafə etməzsə və yaxud ondan bir hissəsi ilin sonunadək artıq qalarsa, onun xumsunu verməlidir. Bu iş əslində insan həyatının hər növ insan və xoşbəxtliyi kimi sayılır. Bu bir il fürsəti, "Xums ili" və ya əmvalın xums ili" adlandırırlar.[1]

Bunun üçün də əgər şəxs xums ili daxilində gəlirdən normal və israf etmədən, öz yaşayışı və ailəsi üçün xərcləyərsə xumsu yoxdur. Amma əgər bu ruzidə ilin sonunda artıq gələrsə onun xumsunu verməlidir, baxmayaraq ki, xums ilindən bir gün belə vvəl alver etsə; çünki hər halda ixtiyarında olan məbləğlə ki, bu yemək- içməyi almışdır, əgər almasaydı xums ilinin əvvəlində o pul qalacaqdı və ona da xums şamil olurdu. Bəs xumsun şamil olması fərq etmir bir neçə gün xums ilindən əvvəl alver edib evə ruzi gətirsin və ya o pul onun ixtiyarında olsun, şamil olur.

Bəli! Bir surətdə, bəzi müctəhidlərin nəzərinə əsasən ilin xumsunu əvvəlki ilin gəlirindən hesab etmək olar.

Bu bəhsin məlum olması üçün, sual- cavabın özünü oduğu kimi burada qeyd edirik:

Sual:

Bir şəxs xums ilinin əvəlində, bir miqdar yemək- içmək (misal üçün 20 kilo düyü, 3 qutu yağ və bir qutu çay) artıq çıxır ki, onun xumsunu vermişdir. Sonra isə onu il uzunu istifadə edir sonra isə bir miqdar yemək- içmək (misal üçün 50 kilo düyü, 5 qutu yağ, və 3 qutu çay) alır və ondan da az bir hissəsini işlədir. Bəs əgər xums ilinin sonunda 30 kilo düyü 4 qutu yağ və 2 qutu çay qalarsa ondan nə qədər xums verməlidir.

Aya o pradukdan qalanının hamısına xums şamil olurmu? Yoxsa keçən ildən qalan pradukt ki, (xumsu verilmişdir) onu hesab etmədən yalnız on kilo düyü, bir qutu yağ, və bir qutu çayın xumsunu verməlidir?

Cavab:

Ayətullah İmam Xumeyni, Məkarim Təbrizi, Safi və Xamneyi:

Yeni ildə işlədilən praduktun xumsunu (ki, ilin sonunda artıq gəlmişdir) verməlidir və xumsu verilmiş praduktun xumsunu verə bilməz.

Bunun üçün də qeyd olunmuş məsələdə 30 kilo düyü, 4 qutu yağ və 2 qutu çayın xumsunu verməlidir.

Ayətullah Sistani, Behcət, Fazil və Nuri Həmədani: Xumsu verilmiş praduktu ondan azalda bilər və nəticədə edə bilər yalnız on kilo düyü, bir qutu yağ və bir qutu çayın xumsunu versin.[2]

 


[1] - Hüseyni, Seyyid Müctəba, porseşha və pasoxha, Əhkame xums, 36. Nehade nümayəndegiye məqame müəzzəme Rəhbəri dər daneşqahha.Qum. 1383 hicri şəmsi.

[2] - Hüseyni, eyyid Müctəba, porseşha və pasoxha, əhkame xums, səh 115.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163741 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158490 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118615 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111616 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    104778 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92398 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54026 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48759 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44759 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44176 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...