Gelişmiş Arama
Ziyaret
11545
Güncellenme Tarihi: 2009/08/25
Soru Özeti
Yok olmak mümkün mü?
Soru
Yok olmak mümkün mü?
Kısa Cevap

Bu sorunun kısa cevabı yoktur. Ayrıntılı cevap seçeneğini tıklayınız.

Ayrıntılı Cevap

Yok olmaktan kastınız nedir? Doğmadan önceki hale dönmek midir kastınız? Örneğin insan bazen der ki: Keşke doğmasaydım?

Geçmişe dönmek mümkün değildir. Zira zaman geçip gidiyor ve bu bizim istek ve irademize bağlı değildir; zaman geri de dönmez. Bu mana göz önüne alındığında yokolmak imkansız bir şeydir. Ancak yokolmaktan kastınız ölmek ise, bilin ki ölüm yokluk değildir. Ölüm bir halden başka bir hale geçiştir. Bir alemden başka bir aleme geçmektir. Dolayısıyla ölüm, gerçekte tekmül ve ilerleme sayılmaktadır. Nitekim Mevlana diyor ki:

 

Cansızlıktan çıktım bitki oldum

Bitki olmaktan çıktım hayvan oldum

Hayvanlıktan çıktım insan oldum

O zaman neden yokolurum diye ölümden korkayım

Bir hamlede insan olmaktan da çıkayım

Meleklerden kanat almak için

Sonra melek olmaktan da çıkayım

Vehmin olmadığı şeye ulaşayım

Öyleyse yok olayım erganun gibi yok olayım[1]

'İnna ileyhi raciun' diyeyim.[2]

 

Mevlana demek istiyor ki, insan olmak için cisim olmak, bitki olmak ve hayvan olmak gerekir. Bu üç merhalenin her biri gerçekte, bir önceki merhalenin ölümüyle gerçekleşir.[3] Ve bununla şöyle bir netice alıyor: Eğer şu anda ölsem yokluğa gitmem. Aksine bir aşama daha yukarı çıkarım ki, o da meleklerin mertebesidir.

 

Filozoflar da ölümden sonra ki dirilmeyi yokluğa dönüş olarak kabul etmiyor ve diyorlar ki: 'Ma'dumun (yokolanın) aynısının dönmesi imkansızdır.[4]

 

Kıyamet ve meadı ma'dumun iadesi ve yok olan bir şeyin yeniden var olmasıdır diye düşünen kimse yanılıyor. Zira:

1- Ölmekle yokolunmaz; ölüm bir çeşit tekamüldür. İnsanın gerçek hakikatini teşkil eden ruh, bedenden ayrılmakla yaşamını devam ettiriyor, hatta güç ve kudreti, bedenin idaresinde olduğu zamankinden çok daha fazladır.

2- Mead ve kıyamet, yokoluştan sonra tekrar var olmak demek değildir. Mead dönüş demektir. Bunun da manası yokolduktan sonra tekrar var olmak değil, Allah'a dönüştür. Kısaca belirtmek gerekirse, yokolmanın her hangi bir manası yoktur ve böyle bir şey mümkün de değildir.[5]



[1] -Mevlananın burada yokluktan kastı şiirinin üst beyitlerinde kendisinin dediği gibi, bir halden başka bir hale geçmektir.

[2] -Mesnevi-i Manevi, Defter-i sevvum, s.512

[3] -Tıpkı Sadra-i Mektebinin görüşüne göre ölüm, giysiden (var oluştan) sonraki giysidir (var oluştur), yokluktan sonraki giysi (var olma) değil

[4] -Filozofların delilleri hakkında bilgi sahibi olmak için bkz: Allame Tabatabai, Nihayet-ul Hikme, s.22-25

[5] -Felsefede, 'Var olan bir şey yok olur mu?' diye bir konu vardır. Eğer hiçbir varlık yok olmuyorsa, bu kanun varlıkların ezeli ve ebedi oldukları anlamına mı geliyor?

Bu soruya Lavoisier (Lavazye)'nin deneysel yolla ve felsefi olarak iki şekilde cevap verilmiştir. Daha fazla bilgi için bkz: Allame Tabatabai, Usul-u Felsefe ve Reviş-i Realizm, c.3, s. 111-121, (Üstad Mutahhari'nin dipnot açıklamalarıyla) Allame Tabatabai, Nihayet-ul Hikme, s.326

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • İmam Cevad (a.s)'ın (İmam Muhammed Taki) kaç tane erkek çocuğu vardı?
    8750 تاريخ بزرگان 2011/08/30
     İmam Muhammed Taki'den sadece iki erkek çocuk İmam Ali Naki ve Musa Mubarka isimlerinde kalmıştır. Diğer erkek çocuklarının olduğu rivayet edilmiş olsa da ensap hakkındaki kaynaklarında da sadece bu iki erkek çocuk hakkında ittifak vardır. Bu konudaki ihtilafın sebebi nesep hakkındaki ilk kaynaklardaki var olan ihtilaf ya da diğer çocuklarından ...
  • Sebr ve taksim burhanı ne şekildedir ve nasıl uygulanır?
    13092 İslam Felsefesi 2012/03/11
    Sebr ve taksim burhanı, çeşitli ilimlerde olduğu gibi usul-u fıkh’ta da kullanılan ve birçok yerde hüccet olan bir burhandır. Ancak ona her zaman güvenilmez; zira mantık kitaplarında gelen dört şekil ispat metotlarından yoksundur. Bu konuda önce bu burhandaki sözcüklerin açıklamasını yapacağız: Sebr, denemek, taksim ise ...
  • Bankadan alınan kredi, bankayla yapılan anlaşmanın dışında bir yerde kullanılırsa hükmü nedir?
    5672 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/04/13
    İslam inkılabı rehberi Hz. Ayetullah Hamanei’nin görüşüne göre alınan para borç mahiyetinde olursa her türlü harcama doğrudur ve o para borcu alanın malı olduğu için onu, belli bir yerde harcama şartı koşulsa bile o bunu istediği yerde harcayabilir. Ancak teklifi hükümolarak o şarta amel etmesi farzdır ...
  • Ayet ve rivayetlere göre salih amellerin yok olmasına neden olan ameller hangileridir?
    11800 Pratik Ahlak 2012/02/04
    Ayet ve rivayetlerde, Allah’a iman, şirke düşmemek ve mürted olmamak amellerin kabul olunmasının ilk şartları olduğu, bunlar olmadan hiç bir salih amel kabul edilmeyeceği belirtilmiştir. Namazı terketmek, minnet ederek salih amel yapmak, başa gelen işlere razı olmamak vb. gibi amellerin yok olmasına neden olan şeyler -ayrıntılı cevap ...
  • Kıyamet azabından kurtulmak için bir ümit var mı?
    10265 Pratik Ahlak 2011/11/12
    Dini öğretilerden anlaşıldığı kadarıyla Allah’ın rahmetine ümit bağlamak ve kıyamet azabından korkmak birbirini tamamlayan iki önemli özellik olup mümin kul eşit bir şekilde bu iki özelliğe sahip olmalıdır. Yani mümin kimse farzları yerine getirip, haramları terketmekle akıbetinin hayırlı olması için Allah’ın rahmetine ümit bağlarken aynı ölçüde Allah’tan ...
  • Takva ile Vera (nefsine hâkim olma) arasında ne fark var?
    3654 Hadis 2020/01/20
  • Hz Zehra (s.a) hangi yılda dünyaya gelmiştir?
    8980 تاريخ بزرگان 2012/03/10
    Eski zamanlarda imkanların az olması ve dakik zabıt tutma ve kaynakları dikkatli saklamaya özen göstermeme vb … tarihi olay ve vakıalarda ve büyük şahsiyetlerin doğum, ölüm ve şahadet tarihleri hakkında görüş farklılıklarının bulunması olağan ve doğaldır. Bu nedenle tarih ve hadis kitaplarında Hz Zehra’nın (s.a) doğum tarihi ...
  • Din neden siyasete müdahale eder?
    12150 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2012/08/21
    Dinin siyasetten ayrı olduğu görüşü, insanın değişik hayat alanlarında dinin rolünü silme ve minimum dereceye indirmeyi savunur. Bu görüş esasınca insan akıl ve bilim aracılığıyla kültür, siyaset, hukuk, ekonomi, iletişim, adap ve birlikte yaşam kanunlarını öğrenip yasalaştırabilir ve hayatı idare etmede dinin müdahale etmesine bir gerek yoktur. ...
  • Farz veya müstehap oruç tutarken dalgınlıkla yemek ve içmek orucu batıl eder mi?
    7133 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/11/21
    Oruçlu kimse bilerek bir şeyi yer ve içerse orucu batıl olur.[1] Bu meselede farz ve müstehap oruç arasında fark yoktur. Ama bilmeden ve dalgınlığına gelerek bir şey yer ve içerse orucu batıl olmaz.[2] ...
  • İslam peygamberi hz. Muhammed (s.a.a.) Salih olamayan bir ailede büyüyen bir güzel kızı hayvan gübresinin bulunduğu yerde yeşermiş olan ota benzetiyor. Hazreti resul bu benzetmeden maksadı nedir?
    10480 Diraytü’l-Hadis (Hadis Etidü) 2012/10/09
    Bu hadis uygun ve münasip olmayan ortamlarda yetişmiş ve rüşt eden bireylerle evlenmenin haram veya mekruh olduğunu beyan etmiyor. Belki sadece şu noktaya tekit ediyor: Evlilikte sadece zahiri güzelliğe göz dikip gönül bağlanmamalı ve yüzeysel bir aşka mağlup olup dini, ahlaki, davranışsal ve … gibi nitelikleri göz ...

En Çok Okunanlar