Ətraflı axtarış
Baxanların
6140
İnternetə qoyma tarixi: 2010/04/22
Sualın xülasəsi
Аллаһ-таала Өз Пејғәмбәринә (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) хитабән бујурур: “Дe: "Мəн Аллaһын истəдијиндəн бaшгa өзүмə нə бир xeјир, нə дə бир зəрəр вeрə билəрəм.” Мәҝәр Пејғәмбәрдән (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) шәфаәт вә шәфа истәмәк бу ајәдә ҝәлән мәтләблә илә зидд дејилми?
Sual
Аллаһ-таала Өз Пејғәмбәринә (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) хитабән бујурур: “Дe: "Мəн Аллaһын истəдијиндəн бaшгa өзүмə нə бир xeјир, нə дə бир зəрəр вeрə билəрəм.” Мәҝәр Пејғәмбәрдән (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) шәфаәт вә шәфа истәмәк бу ајәдә ҝәлән мәтләблә илә зидд дејилми?
Qısa cavab

Гејд олунан ајә, бүтүн ишләрин көкүнүн јалныз Аллаһ-таалаја гајытмасы (төвһид әфал), Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) өз ишләриндә Аллаһ-тааланын гүдрәтиндән мүстәгил олмамасыны бәјан едир. Беләликлә дә, диҝәр ајәләрдә Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) Аллаһын изни илә шәфаәт вә шәфа вермәси вә бәзи ајәләрдә бәзән ишләримиздә Пејғәмбәрдән (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) шәфаәт истәмәјә дәвәт етмәси арасында һеч бир зиддијјәт јохдур. Чүнки, шәфаәт, һаҹәтләрин верилмәси, хәстәләрин шәфасы вә саир әмәлләр әслиндә Аллаһ-тааланын изни вә гүдрәти чәрчивәсиндә баш верир.

   Әслиндә, белә ајәләр, Пејғәмбәрә (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) нисбәт верилән рүбубијјәт вә илаһијјәт мәгамларыны о Һәзрәтдән узаглашдырыр. Хачпәрәстләрин етигадларында Исаны (әлејһиссалам) вә бәзи мүсәлманлар имам Әлини (әлејһиссалама) илаһијјәт мәгамы верирләр. Јахуд, бәзиләри килсә раһибләрини өзләринә рәбб гәрар вериб, һөкмләрини Аллаһ-тааланын һөкмүнә үстүн верирләр. ....

   Беләликлә, бизим о бөјүкләрә мүраҹиәт едиб, онларын еһтирамыны һәмишә сахламаг вәзифәмиз олдуғуна бахмајараг, һеч вахт онлары илаһи вә рәбб мәгамларына галдырмаға ихтијарымыз јохдур. Һәмчинин, вәзифәмиздир ки, һәмишә онларын һәјатыны јахшы өјрәнәк вә камал сифәтләрини илаһи немәт билиб өзүмүзә нүмунә гәрар вермәклә тәкәббүрә дүчар олмајаг.

Ətreaflı cavab

Мүбарәк Әнфал сурәсинин 8-ҹи, Јунус сурәсинин 49-ҹу ајәләри вә бунлара охшар ајәләр јалныз, Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) ишләрини там мүсәтәгил ҝөрмәси һалыны инкар едир. Әҝәр дүнјада белә шәхсијјәтдән мүстәгиллик инкар олунурса јердә галан диҝәр инсан вә варлыглардан сөзсүз инкар олунаҹаг.

Гејд олуннан мүбарәк ајә, әслиндә Али Ирман сурәсинин 64, 79 вә 80-ҹы ајәләринә ҹавабдыр. Бу ајәләрдә садиг пејғәмбәрләрә нисбәт верилән илаһијјәт вә рүбубијјәт иддиасы тамамилә рәдд олунур вә инсанлары белә бир руһијјәдән чәкиндирир. Ејни заманда Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) өзүнү мүтләг шәкилдә әмр, мүлк вә Аллаһдан еһтијаҹсыз мүстәгил ихтијар саһиби билмәк, өзүнү илаһиләшдирмәк вә рүбубијјәт мәгамына галдырмаг әвәзинә бүтүн вүҹудуну Аллаһ-тааланын гүдрәт вә әзәмәтинә бағлы олдуғуну билдирир вә нүмунә үчүн инсанын һәјатында ән чох мүбтәла олдуғу хејир вә зәрәрин там шәкилдә Аллаһ-тааланын гүдрәтиндә олдуғуну бәјан едир. Чүнки, инсанларын әксәријјәтинин һәдәфи, һәјатда башга шеј јох, мәһз хејирләри өзләринә тәрәф чәкмәк вә зәрәри өзүндән дәф етмәкдир. Јохса, тәкҹә зәрәр вә хејир јох, бәлкә дә инсанларын вә бүтүн варлыгларын һәјатынын бүтүн саһәләриндә камал сифәтләриндән тутмуш бүтүн фәалијјәтләри Аллаһ-тааланын гүдрәтинә бағлыдыр.

     Аллаһ-тааланын бүтүн ишләринин вә сифәтләринин әсас вә ҹөвһәри (јәни, бүтүн камал сифәтләринин вә бүтүн гүдрәт вә фәалијјәтин мүтләг шәкилдә јалныз Аллаһ-таала тәрәфиндән бир немәт олдуғуну) бу мәнададыр. Бу һәмин мәнадыр ки, инсан бүтүн камал сифәтләриндә гүдрәт вә фалијјјәтләринин мәншәјәнин Аллаһ-таала тәрәфиндән олмасыны билмәлидир. Инсан өзүнү вә ја Аллаһдан гејрисини ишләринә мәһвәр вә әсас гәрар вермәсин. Әҝәр инсана бир хејир верилсә:

   а) Һеч дә белә олмасын ки, өзүнү һәр шејдә үстүн билсин вә десин: "Бу (вaр-дөвлəт) мəнə јaлныз мəндə oлaн eлм сaјəсиндə вeрилмишдир.”[1]   

б) Гибтиләр кими күтбејин олма ки, бүтүн ишләри Фиронун илаһијјәтләшмәси вә рүбубијјәтинә нисбәт вермиш оласан.[2]

в) Фирон вә Нәмруд кими өзүнү мүтләг ихтијар саһиби һесаб етмә вә онун кими “"Һәгигәтән, мән сизин ән уҹа Рәббинизәм!"[3] – демә.     

  д) Һеч вахт бир хејрин сәнә јетишмәсиндә Аллаһла бирҝә диҝәрини дә шәрик гошма. Дејәсән ки, әввәл Аллаһ сонра филанкәс, бу һалда мүшрик оларсан, бәлкә белә дејәсән ки, филанкәс Аллаһ тәрәфиндән вәсилә олараг бу хејри мәнә чатдырды. Бүтүн һалларда инсан Аллаһ-таалаја шүкр едән олмалыдыр. Бүтүн чәтинликләрин һәлли барәсиндә јалныз, Аллаһ-таала тәрәфиндән она немәт кими верилән васитәләр һаггында дүзҝүн нәтиҹә чыхартсын вә бунунла да чәтинликләри һәмишә һәлл олсун.

Бу, Гуран ајәләриндә бизә верилән дәрсдир. Амма, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) кими уҹа шәхсијјәтли бир инсан Аллаһ-таала тәрәфиндән нә гәдәр немәт аларса, тәвазөкарлығы вә Аллаһ-таалаја олан шүкрү ҝүнбәҝүн артар.[4]  

Беләликлә, бу ајәләрдә Пејғәмбәрин  (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)   илаһијјәт вә рүбубијјәт мәгамынын инкары вә маликијјәтдә мүстәгил олмамасыны бәјан етмәси, бизим о бөјүкләрә һаҹәт вә чәтинликләримизин һәллиндән өтрү мүраҹиәтимиз, онлардан шәфаәт вә шәфа истәмәјимизлә һеч бир зидијјәти јохдур. Чүнки, бу ајәләрдә о Һәзрәтдән мүтләг мүстәгиллик инкар олунур, амма бизим онлара мүраҹиәтимиздә, онларын Аллаһ-тааланын изни илә шәфаәт вә шәфа вермәләри нәзәрдә тутулур вә бу һалда Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) иши Аллаһ-тааланын ирадәси чәрчивәсиндәдир. Неҹә ки, Гуранда һәзрәт Исанын (әлејһиссалам) бүтүн мөҹүзәләриндән сонра “Мәним изнимлә” сөзү тәкрар олур.[5] Бунунла да башгаларын о Һәзрәтә исбәт вермәк истәдикләри илаһијјәт вә рүбубијјәт мәгамыны рәдд етмиш олсун.

      Беләликлә, еһтиајтлы олмаг лазымдыр ки, бизим о бөјүкләрдән шәфаәт вә ја һаҹәт истәмәјимиз сәбәб олмасын ки, онларын бүтүн ишләри вә шәфаәт вермәләрини мүстәгил һесаб едәк. Онларын бүтүн харигүладә ишләринин вә баҹарыгларынын олмасына бахмајараг, һәмишә Аллаһ бәндәси, Она шүкр едән вә Аллаһ-таала мүгабилиндә тәвазөкар олмаларыны билмәјимиз зәруридир.    

 

                Даһа чох мүталиә үчүн:

1.     Мәраһил әхлаг дәр Гуран, Әбдуллаһ Ҹавад Амули, нашир Исра, Гум.

2.     Әлламә Тәбатәбаи Мәһәммәд Һүсејн, Бәррәсиһаји Ислами, сәһ-269-270, нәшр Һиҹрәт, Гум.

3.     Әл-Мизан вә саир тәфсирләр, Әнфал сурәсинин 8-ҹи, Јунус сурәсинин 49-ҹу, Али Имран сурәсинин 64, 79 вә 80-ҹы ајәләри.



[1] Гәсәс сурәси, 72 вә 78-и ајәләр.

[2] Зохроф сурәси, 54-ҹү ајә.

[3] Назијат сурәси, 42-ҹү ајә.

[4] Мәраһилул-Әхлаг дәр Гуран, сәһ-86-101.

[5] Маидә сурәси, 110-ҹу ајә.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Һәгиги дини неҹә әлдә етмәк олар? Изаһ един!
    6705 Din fəlsəfəsi 2009/06/18
    Бу ишдә үч јол тәсәввүр олунур:1) Вәһј2) Нәгл3) ӘглАди инсанлар јалныз, нәгли вә әгли јолла динин һәгигәтинә вара биләрләр. Хүсуси ...
  • Qadının şəxsiyyəti və məqamı İslam məktəbində hansı həddədir? Görəsən onlar da kişilər kimidirlər?
    9581 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/02/14
    İslam dini nöqteyi nəzərində qadın və kişi arasında yaradılışın əsil hədəfinə (kamil və insanlıq nöqtəsi) çatmaqda heş bir fərq qoyulmamışdır. Belə ki, hər iki cins yaradılışın təkamül nöqtəsinə çatmaq üçün nə qədər çox çalışsalar bir o qədər də insanlıq aləmində uca məqama yiyələnəcəkdir. Amma bu məqama yiyələnmək üçün cinsiyyət heç ...
  • Bədgüman olmağın amilləri nədir? Onun müalicə yolları nədir?
    10534 Əməli əxlaq 2012/04/19
    Din təlimlərində başqalarını çirkin güman edən şəxsə “bədgüman” deyilir. İslam mənbələrində bu məsələ barəsində gələnləri araşdırırıq: Bədgümanlıq – başqaları barəsində sui-zən, pis xəyallar etmək və mənfi fikirləşməkdir. Başqa sözlə desək, bədgümanlıq budur ki, insan başqalarının sözü və rəftarı barəsində pis fikirlər və yaramaz xəyallara malik ...
  • Mən səkkiz ildir ki, evliyəm və indiyədək xüms ödəməmişəm, xahiş edirəm mənə yol göstərin.
    6331 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18
    Həzrət Ayətullah uzma Sistaninin dəftəri: İlk iş günü onun il başıdı. Hər il bu gün qalan şeylərin xümsünü ödəməldir. İstər nağd pul olsun istərsə də gündəlik təlabat malları. Məsələn: qalan ərzaq, həmçinin bir il ərzində istifadə edilməyən ev əşyaları və paltarlar və s. Əgər keçmiş ...
  • Bidət nədir və İslamda onun meyarı nədir?
    12639 Qədim kəlam 2012/07/22
    Lüğətdə “bidət” yeni iş və misli görünməmiş bir şey mənasınadır. Termində isə: “dində olmayan bir şeyi dinə daxil etmək”dir. Yəni həqiqətdə dinin və şəriətin bir hissəsi olmayan, eləcə də İslamın heç bir qayda-qanunları ilə uyğun olmayan şeyləri dinə daxil etməkdir. Buna görə də İslamın külli qada-qanunlarının yeni ...
  • Axirət aləmində cismi dəyişikliklərdən əlavə ruhi vəziyyətdə (sadizmin cinsi meyli kimi) dəyişiləcəkmi?
    6112 Qədim kəlam 2012/03/11
    Quran ayələrindən alınan nəticə budur ki, ruhi dəyişikliklər behişt əhli üçün baş verəcək və onların ruhi xəstəliklərinin çoxu müalicə olunacaq. Həmçinin insanın axirətdə mənəvi inkişafını nəzərə alaraq bu dünyada onun arxasınca olduğu, rəzilliyə səbəb olan istəklərdən çoxu orda olmayacaq və nəfsani istəklərindən daha uca ləzzətlərə yetişəcək. ...
  • Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in son vəsiyyətinin yazılmağına maneçilik törədilən zaman nə üçün Əli (əleyhis-salam) müxalifət etmədi?
    9096 Qədim kəlam 2011/11/24
    Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in axırıncı vəsiyyətinin yazılmasına maneçilik törədilməsi məsələsi məşhur tarixi hadisələrdən biridir (o həzrət öz vəfatından qabaq əbədi vəsiyyətini yazmaq üçün kağız-qələm və mürəkkəb gətirilməsini istəmişdi). Belə ki, bu hadisə “cümə axşamı hadisəsi”, “kağız-qələm və mürəkkəb hadisəsi” kimi müxtəlif adlarla qeyd olunur. Əli (əleyhis-salam)-ın bu hadisədə sükutu ...
  • Deyilir: Əgər niyyət pak olsa bəsdir və dua və ziyarətə daha ehtiyac yoxdur; bu doğrudurmu?
    9528 Əməli əxlaq 2010/11/10
    Bu şeytanın insanları dua, ziyarət və digər əməllərdən uzaqlaşdırmaq üçün olan bir hiyləsidir, çünki dua və təvəssül imamların vasitəsi və Allahın bir başa olan əmri ilə insanların öhdəsinə qoymuşdur. İnsanlara nümunə və qəlblərinin saf olmasına dualar səbəb olub məsum imamlarla daha çox əlaqə yaratmağa səbəb olmuşdur. Bütün ...
  • Teyyul- ərz nədir?
    13709 Nəzəri irfan 2011/06/19
    Teyyul ərzin həqiqəti barəsində bir çox nəzəriyyələr verilmişdir ki, onlardan biri İbni ərəbinin "edam və yaratmaq (və ya hazır etmək) nəzəriyyəsidir. Bu nəzəriyyə əsasında, şəxs özünü ilk yaranış yerindən "edam" və istədiyi yerdə "icad" hazır edir. Başqa bir nəzəriyyəyə görə Təyyul- ərz bədənin ən tez bir zamanda köçürülməsidir ...
  • Imam Hüseynlə (ə) birgə Yezid ibni Müaviyənin Abdullah ibni Salamın həyat yoldaşı Ərinəbdən elçiliyi düzgündürmü? Onun Kərbəla hadisəsində təsiri olubdur?
    9005 تاريخ بزرگان 2011/12/25
    Bəzi tarixi kitablarda yazılıbdır: Baxmayaraq ki, bütün şəhvətpərəstlik, qürurlanmaq və arzusuna çatmaq istədikləri vasitələr onun ixtiyarında idi, amma yenə də xəbis (çirkli) gözlərini Abdullah ibni Salamın həyat yoldaşı, İshaqın qızı, Ərinəb adında iffətli, ərli qadına dikmiş və onunla evlənməyə çox əlaqədar olmuşdu. Atası Müaviyə də hiylə ilə istədi pak, ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164345 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    162056 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119387 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112877 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    108910 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93427 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54631 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    52646 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45671 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45312 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...