Ətraflı axtarış
Baxanların
10662
İnternetə qoyma tarixi: 2014/10/02
Sualın xülasəsi
İmam Həsən Müctəba (əleyhissalam) kim olub və hansı fəzilətləri olub?
Sual
İmam Həsən (əleyhissalam) hansı ildə dünyaya gəlib? O Həzrətlə Müaviyə arasında sülh hansı ildə baş verib? İmamın (əleyhissalam) hansı həyat yoldaşının vasitəsi ilə Müaviyə hiləgərcəsinə O Həzrəti zəhərləmişdir? O həzrətin imamət müddəti nə qədər olub? O Həzrətin ən məşhur fəzilətli səfətləri hansılardır?
Qısa cavab
İmam Həsən (əleyhissalam) , Əli ibn Əbi Talibin oğlu olub, mübarək Ramazan ayının ortasında, hicrətin üçüncü ilində Mədinə şəhərində dünyaya göz açmışdır. 37 yaşında O Həzrətlə İmam Əlinin canişini kimi ikinci İmam olaraq beyət olunmuşdur. İmam Həsənin (əleyhissalam)  imamət müddəti on il, altı ay üç gün çəkmişdir. İmamətə çatdıqdan sonra xüsusi şəraitə düçar olduğuna görə hicrətin 41-ci ilində Müaviyə ilə sülh əhdi yazır və Mədinəyə qayıdır və on il Mədinədə qalır. Nəhayət, Müaviyənin hiləgərcəsinə planı nəticəsində həyat yoldaşı, Əşəs Kəndinin qızı Cədənin vasitəsi ilə zəhərlənir və şəhadətə çatır. Bəqi qəbrstanlığında böyük anası (ata nənəsi)  Fatimə binti Əsədin  qəbrinin yanında dəfn olunur.
Dost və düşmənlərin etirafına görə əxlaq və fəzilət cəhətdən kamil insan kimi tanınmışdır. O Həzrətin İslam Peyğəmbərinə (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) yaxınlığı (nəvəsi), İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) tarixdə İmama (əleyhissalam)  xüsusi məhəbbət və əlaqəsi, İslam Peyğəmbərinə (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) ən çox oxşaması, Quranda Təthir ayəsinin nümunələrindən biri olması, Mübahilə hadisəsində İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) ilə birgə olması, ən çox səxavət və ehsan sahibi olması, çoxlu ibadət etməsi, qardaşı İmam Hüseyn (əleyhissalam)  ilə birlikdə İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) hədisində Cənnət cavanlarının ağası kimi tanınması və s. İmam Həsənin (əleyhissalam)  müsəlmanlar arasında ən tanınmış və məlum fəzilətlərindən idi.
 
Ətreaflı cavab
İmam Həsən (əleyhissalam)  Əli ibn Əbi Talibin övladı və Behişt cavanlarının sərvəridir.[i]  Şiə[ii] və sünnü[iii] ravilərinin məşhur nəzərlərinə görə İmam Həsən (əleyhissalam)  mübarək ramazan ayının ortasında gecə, hicrətin üçüncü ilində Mədinə şəhərində dünyaya göz açmışdır. Əlbəttə, bəzi zəif rəvayətlərə görə İmam (əleyhissalam)  şəban ayında dünyaya gəlmişdir.[iv] Ola bilsin bu tarix, İmam Hüseynin (əleyhissalam)  doğum tarixi ilə səhv düşmüş olsun.
Künyəsi Əbu Məhəmməddir.[v] Bəziləri bu künyəni İslam Peyğəmbərinə (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) və İmam Hüseynə (əleyhissalam)  nisbət verirlər.[vi]  Doğluşunun yeddinci günü Həzrət Fatimə (salamullahi ələyha), Həzrət Cəbrailin behiştdən gətirdiyi parçaya büküldüyü halda atası İmamı (əleyhissalam)  İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) yanına gətirir və İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) Onun adını Həsən qoyur.[vii]
O Həzrətin ləqəbləri bunlardır: Seyyid, Zəkiy, Müctəba və Təqi[viii] İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) vəfatı zamanı İmam Həsənin (əleyhissalam)   yeddi yaş neçə ayı və ya səkkiz yaşı olardı. Həzrət Əlidən (əleyhissalam)  sonra imamət O Həzrətə yetişəndə 37 yaşı olub.[ix]
Şeyx Mufid özünün Əl-İrşad kitabında yazır:İmam həsənlə (əleyhissalam)  imamət beyəti hicrətin qırxıncı ilində mübarək ramazan ayının cümə günü 21-də olub."[x]  Onun xilafət müddəti altı ay üç gün çəkir və hicrətin 41-ci ilində Müaviyə ilə O Həzrətin arasında sülh imzalanır[xi] və bundan sonra İmam Həsən (əleyhissalam)  Mədinəyə qayıdır və ömrünün sonuna qədər yəni, on il orda yaşayır.[xii]
İmam Həsənin (əleyhissalam)  şəhadətin tarixi haqqında dəqiq məlumat yoxdur və tarixçilər arasında bu haqda ixtilaf var. Rəbiəl əvvəl ayının beşi,[xiii] və ya səfər ayının 28-i hicrətin əllinci ili[xiv] ən məşhur nəzərdir.
İmam Həsən (əleyhissalam)  öz həyat yoldaşı, Əşəs ibn Kəndinin qızı Cədənin əli ilə zəhərlənir və şəhadətə çatır.[xv] Bu hadisə, Müaviyənin Cədəni oğlu yezidə alacığı vədəsi və hiyləsi ilə baş tutur. Sonra həyat yoldaşının verdiyi zəhərlə İmam Həsən (əleyhissalam)  haqqa qovuşur. İmam Hüseyn (əleyhissalam)  qüsl və kəfən mərasimlərini yerinə yetirdikdən sonra nənəsi Fatimə bint Əsədin yanında Bəqi qəbristanlığında torpağa tapşırır.[xvi]
İmam həsənin (əleyhissalam)  fəzilət üstünlükləri;
Tarixçilər İmam həsən Müctəba (əleyhissalam)  haqqında çoxlu fəzilət və üstünlüklər nəql etmişlər. Onlardan bəzilərini qeyd edirik:
1.İmam Həsənin (əleyhissalam)  adının Allah tərəfindən verilməsi;
Cabr ibn Əbullah nəql edir: Həzrət Zəhra (salamullahi ələyha) İmam Həsəni (əleyhissalam)  dünyaya gətirdikdən sonra İmam Əliya (əleyhissalam)  dedi: "Ona ad seç!" Hazrət buyurud: " Mən bu övladıma ad qoymaqda Peyğəmbərdən (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) qabağa düşmərəm." Uşağın qundağını İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) hüzurana gətirir və dedilər: "Ya Rəsuləllah! Buna ad qoyun. İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) buyurdu: "Bu ad qoymada Allah-taaladan qabağa düşmərəm." Sonra Allah-Taala həzrət Cəbrayilə vəhy edir ki, Məhəmmədin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) övladı dünyaya gəlib. Ona tərəf get və Ona tərbik de. Ona denən Əli Sənə nisbət Harunun Musaya nisbəti kimidir. Bəs, Onun övladının adını Harunun övladının adın qoy. Cəbraiyil (əleyhissalam)  İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) hüzuruna nazil olur və buyurur: Allah –Taala buyurdu: "Fatimənin övladının adını Harunun oğlunun adını qoy." İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) buyurud: " Harnun övladının adı olub? " Cəbraiyl cavab verir:  Şübbər. İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) soruşur: "Bizim dilimiz ərəbdir." Cəbrayil cavabında buyurdu: "Onun adını Həsən qoyun." Peyğəmbər (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) onun adını Həsən qoyur.[xvii]
2. İmam Həsən (əleyhissalam)  Behişt cavanlarının sərvəri;
Cabir ibn Əbdullah İslam Peyğəmbərindən (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) nəql edir: "Hər kəs Behişt cavanlarının sərvərini (ağasını) görmək istəsə, Həsən ibn Əlinin çöhrəsinə baxsın."[xviii]
3. İmam Həsənin (əleyhissalam)  heybət və əzəməti İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) heybət və əzəmətinə oxşarlığı;
İbn Əli Rafei atasından, nənəsi Zeynət Əbi Rafeinin qızının dilindən nəql edir: Həzrət Fatimə iki övladı İmam Həsən (əleyhissalam)  və İmam Hüseyn (əleyhissalam)  ilə birlikdə atası İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) hüzuruna gəlir və ...buyurur: "Bu iki övladın Sənin varislərindir. Onlara bir şey xatirə öyrət." İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) onlar haqqında buyurur: "Həsəndə mənim heybət və əzəmətim var amma, Hüseyndə mənim səxavat və bəxşiş və şücaətim var."Bu rəvayətin təsdiqi başqa bir rəvayətdir ki, Məhəmməd ibn İshaqdan nəql olunur: Heç kəs Həsən ibn Əlidən başqa şərafətdə İslam Peyğəmbərinə (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) oxşarı yoxdur. O nəql edir, mən Məkkə yolunda özüm şahid oldum ki, İmam Həsən (əleyhissalam)  mərkəbindən yerə düşdü və piyada yol getməyə başladı. Bu anda Həzrətin yanında olanların hamısı mərkəblərindən yera düşdülər və piyada yol getməyə başladılar. Hətta, Səid ibn Əbi Vəqqas da O Həzrətin yanında piyada yol getməyə başlayır.[xix]
4. İmam Həsən Müctəba (əleyhissalam)  insanlardan İslam Peyğəmbərinə (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) ən oxşarı;
Ənəs İbn Malikdən nəql olunur: Cəmiyyət içində Həsən ibn Əlidən çox İslam Peyğəmbərinə (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) oxşar kimsə yox idi.[xx]
5. İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) ən şiddətli məhəbbəti İmam Həsənə (əleyhissalam)  izhar olub;
Usamət ibn Zeyd nəql edir:gecələrin birində hacətim olduğuna görə İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) qapısını döyüdüm. O Həzrət evdən çölə çıxdı. Ehtiyacımı dedim və O Həzrət rəva etdi.Bu halda Peyğəmərin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) bir şeylə özünü bükdüyünü gördüm və o şeyin adını bilmədiyimə göra o şey haqda Həzrətdən soruşdum: Ya Rəsuləllah! Bu nə libasdır belə geymisiniz? Həzrət libasını kənar etdi və Həsən və Hüseynin Peyğəmbərin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) qucağında olduğun gördüm. Sonra İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) buyurdu: "Mənim bu iki övladım qızımın uşaqlarıdır. İlahi! Mən onları çox sevirəm, onları sevənləri Sən də sev!"[xxi]
Başqa bir rəvayətdə bərra ibn Azəbdən nəql olunur: Mən Həsənin (əleyhissalam)  İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) qucağında olduğunu gördüm. Bu halda Həzrət buyurdu: "İlahi! Mən Onu çox sevirəm, Sən də onu sev!"[xxii]
6.İmam Həsənin (əleyhissalam)  zöhj və ibadəti;
İmam Həsən Müctəbə (əleyhissalam)  zəmanəsinin ən abidi, ən zahidi və ən fəzilətlisi olub. Həccə azim olarkən, piyada yol gedərmiş bəzən də ayaqyalın yol gedərmiş. İmam Həsən (əleyhissalam)  ölümü yada salarkən ağlayır və qəbr və Qiymət haqqında danışarkən gözələri yaşla dolarmış."[xxiii]
7. Allah yolunda ehsan və bəxşiş;
İmam Həsən Müctəba (əleyhissalam)  səxavət və bəxşiş əhli olub el arasında da bu adla tanınmışdır. Bu haqda rəvayətlərdə çox nəql olunub. Biharul-Ənvar kitabının müəllifi Əllamə Məclisi Hilyətül-övliya kitabından belə nəql edir:İmam həsən Müctəba (əleyhissalam)  həyatında iki dəfə bütün mal-dövlətini fəqirlər arasında bölüşdürür." [xxiv]
8.Fəqirlərə münasibətdə təvazökarlıq və məhəbbət;
İbn Şəhr Aşub, Əhməd Müəddəbin Əl-Funun və İbn Məhdinin Nəzhətul-əbsar kitabında belə nəql edir: İmam Həsən Müctəba (əleyhissalam)  bir gün küçədən keçərkən bir dəstə fəqirin süfrə açıb yeməklə məşğul olduğunu görür. Onların süfrəsində quru çörəkdən başqa bir şey olmur. Fəqirlər İmam Həsəni (əleyhissalam)  gördükdə onu quru çörək olan süfrələrinə yeməyə dəfət edirlər. O Həzrət fəqirlərin dəvətini qəbul edir və atından enərək, onlarla bir süfrədə çörək yeməyə başlayır. İmamın (əleyhissalam)  bərəkətindən süfrəyə elə bərəkət gəlir ki, hamı doyunca quru çörəkdən yeyə bilir və doyur. Sonda İmam Həsən (əleyhissalam)  fəqirləri öz evinə dəvət edir və onlara lazımınca ehsan verir.[xxv]
Buna oxşar rəvayətlər və onlarla Quran ayəsi İmam Həsən Müctəba (əleyhissalam)  haqqında vardır. Biz bu qədəri ilə kifayətlənirik. İmam Həsən Müctəbanın (əleyhissalam)  şəxsiyyəti və fəziləti haqqında o kifayət edər ki, O Həzrət İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm)  Əhli-Beytindən sayılır. O kəslərdən ki, Allah-Taala Quranda onlardan çirkinliyi yox etmiş və pak və məsum qərar vermişdir.[xxvi] İmam (əleyhissalam)  O kəslrədəndir ki, Nəcran xaçpərəstləri ilə  Mübahilə (and içmə) hadisəsində İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) yanında Onun da hüzuru olmuşdur.
 

[i] Şexy Tusi, Məhəmməd ibn Həsən, Təhzibul-əhkam, c.6; səh.39; Tehran, Darul-kutubul islamiyyə nəşriyyatı, dördüncü çap, 1365 şəmsi ili
[ii] Şeyx Müfid, Məhəmməd ibn Məhəmməd, Əl-İrşad fi mərifəti höcəcilləh əlal ibad, c.2; səh.5; Qum, Şeyx Müfidin yubileyi, birinci çap,1413 h.qəməri; Təbərsi, Fəzl ibn Həsən, Əlamul-vəra bi ələmul-huda, c.1; səh.402; Qum, Müəssiseyi Alul-Beyt (əleyhissalam) , birinci çap, 1417 h.qəməri; Ali Yasin, Şeyx Razi, Sülh Həsən (ələyhissalam), səh.25; Beyrut, Ələmi nəşriyyatı, birinci çap, 1412 h.qəməri
[iii] İbn Həcər Əsqəlani, Əhməd ibn Əli, Əl-İsabə fi təmyizil-səhabə, c.2; səh.60; Beyrut, darul-kutubul elmiyyə nəşriyyatı, birinci çap, 1415h.qəməri; İbn Səd Katib Vaqidi, Məhəmməd ibn Səd, Ət-Təbəqətul-kubra, c.10; səh.226, Beyrut, Darul-kutubul elmiyyə nəşriyyatı, birinci çap, 1418 h.qəməri; Sibt ibn Cözi, Təzkirətül xəvas min ümməti fi zikri xəsaisu əimmə, səh.176; Qum, Mənşurati Şərif Rəzi nəşriyyatı, birinci çap, 1418 h. qəməri
[iv] İbn Həcər Əsqəlani bu nəzəri belə nəql edir:"və deyilir ki şəban ayında"; Əl-İsabətu fi təmyizi-səhabə, c.2; səh.60
[v] Şeyx Müfid, Məhəmməd ibn Məhəmməd, Əl-İrşad fi mərifəti höcəcilləh əlal ibad, c.2; səh.5;
[vi]  Əmin Amili, Seyyid Möhsin, Əyanuş-şiyə, c.1; səh.567; Beyrut, Darut-Təaruf nəşriyyatı, 1403 h.qəməri
[vii] Şeyx Müfid, Məhəmməd ibn Məhəmməd, Əl-İrşad fi mərifəti höcəcilləh əlal ibad, c.2; səh.5;
[viii] İbn Şəhraşub Mazandarani, Mənaqib Ali Əbi Talib (əleyhissalam) , c.4; səh.29; Qum, İntişarat Əllamə, birinci çap, 1379 h. qəməri
[ix] Təbərsi, Fəzl ibn Həsən, Əlamul-vəra bi ələmul-huda, c.1; səh.402;
[x]  Əl-İrşad fi mərifəti hücəcüllah əlal-ibad, c.2; səh.402
[xi] Əlamul-vəra bi ələmul-huda, c.1; səh.414
[xii] Əlamul-vəra bi ələmul-huda, c.1; səh.403
[xiii] Ət-Təbəqətul-kubra, c.10; səh.354; Şirvani, Cəmaləddin, Əl-İthaf bihubbil əşraf, səh.115; qum, Darul kitab nəşriyyatı, birinci çap, 1421 h. Qəməri ili
[xiv] Təbərsi, Fəzl ibn Həsən, Təcul-məvalid, səh. 82; Beyrut, Darul-qari nəşriyyatı, birinci çap, 1422 h.qəməri; Təbəri Amili Səğir, Məhəmməd ibn Cərir, Dəlailul-imamət, səh.159; Qum, besən nəşriyyatı, birinci çap, 1413 h.qəməri ili; Mühəddis Ərbili, Kəşfil-ğümmə fi mərifətil əimmə, c.1; səh.486; Qum, Mənşurati-rəzi nəşriyyatı, birinci çap, 1412 h.qəməri, Əyanüş-şiə, c.1; səh.576.
[xv]  İmam Hüseyn (əleyhissalam) və Cədə; Sual: 4733
[xvi]  Əlamul-vəra bi ələmul-huda, c.1; səh.414;
[xvii] Əlamul-vəra bi ələmul-huda, c.1; səh.411;
[xviii] Əlamul-vəra bi ələmul-huda, c.1; səh.411;
[xix]  Əlamul-vəra bi ələmul-huda, c.1; səh.412
[xx] Məclisi, Məhəmməd baqir, Biharul-Ənvar, c.43; səh.338; Beyrut, Daru əhyau turas ərəbi nəşriyyatı, ikinci çap, 1403  h.qəməri,
[xxi]  Mənaqib Ali Əbi Talib (əlyehissalam), c.3; səh.382; Termizi Məhəmməd ibn İsa, Sünən Termizi; c.5; səh.656-657; Misir, Şirkəti məktəbəti və mətbəti Mustafa Əl-Bani Hələbi, ikinci çap, 1395; h qəməri
[xxii] Quşeyri Nişaburi, Müslim ibn Həccac, Əl-Müsnəd Əs-Səhih əl-müxtəsər bi nəqlil ədli ila Rəsulullah (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) (Səhih Müslüm), c.4; səh.1883; Beyrut, Daru ehyau turas ərəbi nəşriyyatı, Bi Ta
[xxiii] Şeyx Səduq, Məhəmməd ibn Əli, Əl-Əmali, səh.178; Tehran, Kitabçı nəşriyyatı, altıncı çap, 1376 h.qəməri
[xxiv] Biharul-Ənvar, c.43; səh.339;
[xxv]  Mənaqib Ali Əbi Talib (əlyehissalam), c.4; səh.23
[xxvi]  Bu mövzuda, bu kitaba müraciət edə bilərsiz: Firuzabadi, Seyyid Mürtəza, Fəzailul-xəmsə min sihahis-sittə,Tehran, İslamiyyə nəşriyyatı, ikinci çap, 1392 h.qəməri ili
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Ata və ananın əmr və qadağalarının bir- birinin qarşısında olduğu zaman, övladın vəzifəsi nədir?
    13927 Əməli əxlaq 2011/04/13
    Quranda tövhid və şirki qadağan edəndən sonra əmr olunan ilahi vaciblərin ən böyüyü, valideynlərə hötmət və onları əzizləməkdir. Onların hər birinin bir- birinə zid əmr və qadağaları olan və övladın onların hər ikisinin istəkləri yerinə yetirə bilmədiyi yerlərin hökmü barəsində, deməliyik ki,bu barədə bizim iki cür rəvayətlərimiz var. rəvayətlərin bəzisində ...
  • Behiştdəki hər hansı bir fərd mələklə evlənə bilər? Belə olan vaxtda hər bir hurinin bir əri olacaq? Behiştdə gedən qadınların da kişi mələkləri olacaq?
    6711 Qədim kəlam 2011/06/19
    Allah Taalanın imanlı şəxslərə əta etdiyi nemətlərdən biri də behişt və onun nemətləridir. Behiştə getmək üçün kişi və qadının heç bir fərqi yoxdur. Behişt nemətlərindən biri də "huri əl- eyndir" (behişt mələyi) ki, bu barədə ayə və hədislərimiz vardır. Bir çox təfsirçilərin nəzərinə əsasən behiştdə evlənmək yoxdur. Belə ...
  • Динин сијасәтлә ујғунлуғу вармы?
    7081 Təzə kəlam 2009/11/10
    Илаһи тәрәфиндән ҝөндәрилән дин дүнјанын сонуна гәдәр бәшәријјәтә сәадәт јолуну зәманәт верир. Бу о демәкдир ки, онун ҹәмијјәтин әсасыны тәшкил едән дөвләт вә гурулуша биҝанә јанашмасы гејри-мүмкүндүр. Имам Рза (ә) ислами дөвләтин зәрурилији һагда бујурур: “Биз тарихдә елә бир күтлә вә ја милләт ...
  • Vəliye fəqihin vəhdətinə rəvayət dəlili hansıdır?
    5633 Nizamlar (Qurluşlar) 2012/09/01
    Bu sualın cavabında qeyd etmək lazımdır ki, vilayete fəqihin vəhdəti rəvayi dəlillərlə isbat edilmir. Bu rəvayətlər yalnız meyarları bəyan etməklə kifayətlənir və vəliye fəqihin vəhdətinə və sayına işarə vurmamışdır. Bu vəliye fəqihin vəhdəti və sayı bu rəvayətlər əasında icazə verilən və düzgündür və cəmiyyətin dini mütəxəssisləri də ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45085 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Əgər hazırkı məsihi dini təhrif olunubsa və Allah onları kafir hesab edirsə, bəs nə üçün onlara şəfa verir və onlara diqqət yetirir?
    5720 Qədim kəlam 2012/01/19
    Allahın bəzi məsihilərə şəfa verməsi və diqqət yetirməsinin səbəbi Onun rəhmaniyyət və feyzinin ümumu olmasıdır. Bu rəhmət və feyz bütün insanlara şamil olur, nəticədə ilahi nemətlərdən bəhrələnmək sayəsində səadət və iman yolunu seçir, ilahi mərifət və kamala nail olurlar. Çünki Allah-taala insanları azad yaradır, ixtiyarlarına müəyyən imkanlar verməklə onları sınaqdan ...
  • Oğurluq günahını necə bərpa edə bilərik?
    11298 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/11/24
    Allah-taalanın lütf və mərhəmətinin sizə şamil olduğuna görə təbrik edirəm! Çünki siz bu işin qəbahətli olduğunu başa düşüb tövbə ilə bu yaramaz işi bərpa etmək fikrinə düşmüşsünüz. Tövbə etməklə bu günahın bərpa olunması üçün ona deməyiniz lazım və vacib deyil. Siz onu öz işinizdən agah etməyin; özünüzlə ...
  • Bilmək istərdim ki, İslamda başqasının övladını övladlığa götürməkliydə məhdudiyyət varmı?
    8784 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/08/01
    Yetim uşaqları və ya valideynləri olan halda övladını saxlaya bilməyənlərin öz tam razılığı ilə övladlarını himayəyə verməkdə və onları himayəyə götürməkdə şəri cəhətdən, İslamda heç bir məhdudiyyət yoxdur. Amma, bəzi ölkələrdə uşaqların öz vəziyyətlərini ruhi cəhətdən nəzərə almaqla, onların bu yaşda kifayət qədər ixtiyar sahibi olmamaları və ...
  • Qurani-kərimdə gözəllikşünaslıq məsələsini isbat edən ayələr vardırmı?
    9666 Təfsir 2012/07/22
    Farsca ziba (gözəl) kəlməsinin müxtəlif mənaları vardır: layiqli, yaxşı, xoş surət. Termində isə kamalın üzərinə çəkilmiş şəffaf bir pərdəyə deyilir. Ümumiyyətlə, gözəlliyin dörd növü vardır: Hiss olunan, hiss olunmayan, məqul (əqli) və Allah-taalanın mütləq gözəlliyi. Quran nəzərindən insanın gözəlliyi, təbiət gözəlliyi, mənəvi və əxlaqi gözəlliklər ...
  • Нәјә ҝөрә Шура сурәсинин 23-ҹү ајәсиндә “әл-гурба” сөзүнү Әһли-Бејт мәнасында тәфсир едирсиниз?
    6469 Qədim kəlam 2010/11/22
    Һәр бир ҹүмлә вә ја кәлмәдә данышанын мәгсәд вә һәдәфи мәлум олмаса, кәнарда олан елә әламәт вә шаһидләрә мүраҹиәт етмәк лазымдыр ки, һәмән мәгсәд вә һәдәф мәлум олсун. Гуранын Шура сурәсинин 23-ҹү ајәсиндә охујруг: “Де: "Мән сиздән бунун (рисаләти тәблиғ етмәјимин) мүгабилиндә Әһли-бејтә ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163889 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159553 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118843 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112034 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106186 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92698 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54209 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50017 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45085 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44531 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...