Gelişmiş Arama
Ziyaret
8866
Güncellenme Tarihi: 2012/03/11
Soru Özeti
‘İnsan öldüğü zaman Allah’a döner’ dediğimizde yaşarken onun Allah’tan uzak olduğunu mu kastediyoruz?
Soru
‘İnsan öldüğü zaman Allah’a döner’ dediğimizde yaşarken onun Allah’tan uzak olduğunu mu kastediyoruz? Allah her şeye yakınken insan nasıl olur Allah’tan uzak olabilir?
Kısa Cevap

Kur’an’daki bazı ayetlerde gelen Allah’a dönüş, yakınlaşmayla aynı manayı taşımıyor. Yakınlaşmanın maddi manası da Allah konusunda geçerli değildir.

İnsanın ölümünden bahseden ayetler, bu dünyada Allah’tan uzaklaşma manasının anlaşılmasına neden olacak olan Ona yakın olma manasını değil, öldükten Allah’a döndüğümüz manasını kastetmektedirler. Allah’a dönüş demek maddi yaşamın bütün bağlarından kurtulmamız, gerçek sebep ve maliki şeffaf bir şekilde görmemizi sağlayacak olan üzerimizdeki bütün hicapların kalkması demektir. Ve bu dönüş yalnızca insana özgü değildir. Varlıkların tümü kendilerini var edene döneceklerdir.     

Ayrıntılı Cevap

Kur’an’daki bazı ayetlerde gelen Allah’a dönüş, yakınlaşmayla aynı manayı taşımıyor.

Konuya girmeden önce Allah’a yakın ve uzak olmanın manasına kısaca bakalım:

Yakınlık ve uzaklık daha çok maddi manasında kullanılmaktadır. Bu iki sözcüğü cisimler için kullandığımızda ister istemez maddi manayı kastetmekteyiz. Akıl maddi terimlerin meta fizikte kullanılmayacağını ispatlamaktadır. Mesela Allah Teala’nın bir mekanda olduğunu veya maddi bir cisminin olduğunu söyleyemeyiz. Doğal olarak maddi yakınlık ve uzaklık, Onun hakkında düşünülemez. Evet bu kelimelerin maddiyata bağlı olan zahiri manaları kastedilmezse başka.

Dolayısıyla yakınlık ve uzaklık kelimeleri Allah hakkında kullanıldığı zaman hiç bir şekilde maddi manayı içermeyecek ve kendisine tamamen manevi bir mana alacaktır. Şöyle ki Allah’a yakın olmaktan kasıt manevi ve ruhsal olarak yakınlıktır. Uzaklık ise manevi ve ruhsal uzaklıktır.

İşte burada şöyle bir soru karşımıza çıkar: İnsan öldüğünde Allah’a yakın olur mu ki dünyada insandan uzaktır diyebilelim? Bu konuda diyoruz ki, birincisi Kur’an, insan öldüğünde Allah’a yakın olur diye bir şey dememiştir. Kur’an ‘ona döneceksiniz’ demiştir. İkincisi bu dünyada birçok Allah dostunun Allah’a yakın olduklarını biliyoruz. Allah’ın düşmanları ise öldüklerinde bile Ondan uzaktırlar. Demek ki yakınlık ve uzaklık yalnızca insanın ameline bağlı olan bir şeydir.

Kur’an çeşitli ayetlerde, ölümün insanların Allah’a dönüşlerine bir vesile olduğunu buyurmaktadır:

‘Onlar (mü'minler), şüphesiz, Rablerine ulaşacaklarını iyiden iyiye umarlar ve şüphesiz O'na döneceklerini bilirler.’[1]     

‘Onlara (sabredenlere) bir musibet ulaştığında derler ki: Biz Allah'ınız ve şüphesiz O'na dönücüleriz.'[2]

‘Öyle kişilerdir ki onlar verecekleri şeyi verirler ve yürekleri, gerçekten dönüp Rablerinin tapısına varacaklarını bildikleri için korkuyla dolar.’[3]

Kimi müfessirler Allah’a dönüşten maksadın, Allah’tan başka hiç bir malikin olmadığı, fayda ve zararın Allah’tan başka kimsenin elinde bulunmadığının ortaya çıktığı yere dönmek manasına geldiği görüşündeler. Nitekim yaratılışın başlangıcıda öyle idi ve biz yaratılışın başlangıcında olduğumuz şeye dönüyor, maddi yaşamın bütün bağlarından kurtulup, varlığın kaynağına gidiyoruz.[4]

Başka bir ifadeyle Allah’a dönüş demek maddi yaşamın bütün bağlarından kurtulduğumuz, üzerimizdeki bütün hicapların kalktığı ve gerçek sebep ve maliki açık bir şekilde görmemiz demektir. Ve bu dönüş yalnızca insana özgü değildir. Varlıkların tümü varlık kaynakları olan Allah’a dönecekler. Bu dönüş bütün alemde gerçekleşecek olan değişim vasıtasıyla olacaktır. Kur’an bu konuya şöyle işaret ediyor: ‘Bütün işler, ona dönüp varır, artık ona kulluk ve ona tevekkül et’[5] ‘Muhakkak dönüş yalnızca Rabbinedir’[6]

 

     

 

 

 


[1] -Bakara/46

[2] -Bakara/156

[3] -Müminun/60

[4] -Fahruddin, Razi, Mefatihu’l-Gayb, c.3, s.492, Dar-u İhyai’t-Terasi’l- Arabi, 3. Baskı, Beyrut, HK.1420.

[5] -Hud/123

[6] -Alak/8

 

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Lütfen Hz. Yusuf kıssasındaki önemli noktaları açıklar mısınız?
    45081 Masumların Siresi 2010/11/08
    Kur’an’daki en güzel kıssa olarak nitelendirilen Hz. Yusuf (a.s) kıssası ders, ibret ve şahsi, ahlakî, içtimai ve ailevî erdemleri içermektedir. Bu erdemlerden bazıları şunlardır: 1. İnsanları Allah’a doğru çağırma yolunda Peygamberlerin ifa ettikleri rolü ve çektikleri sıkıntıyı tanımak
  • Mü’minun Suresinin 101. Ayeti ile Saffat surenin 27 ve 50. ayetleri arasında var olan çelişkiyi nasıl bertaraf ediyorsunuz?
    8956 Tefsir 2012/06/10
    Genel anlamda kuranı kerim ayetleri arasında ve özel anlamda soruda zikredilen ayetler arasında çelişki ve tezat bulunmamaktadır. Zira “o günde hiç kimse başka bir kimseden sual etmez ve yârdim dilemez” şeklindeki ayetler, dirilmenin ilk merhalesine işaret etmektedir. Bu da o günün çok dehşetli bir gün ve o ...
  • Hz. Abbas su getirirken hangi şiiri okudu?
    15574 Büyük Şahsiyetlerin Siresi 2011/12/20
    Eskiden savaşçılar savaşlarda kendi safındakilere moral vermek, düşmanların da moralini bozmak için şiarlar verir, kahramanlık şiirleri okurlardı. İmam Hüseyin (a.s) ve ashabı da aşura günü anlamlı ve etkili şiarlar verir, kahramanlık şiirleri okurlardı. İmamın (a.s) değerli kardeşi Hz. Ebulfazl Abbas da aşura gününde güzel ve eşsiz şiirler ...
  • 'Her gün Aşuradır, her yer Kerbela' sözü bir hadis midir? Hadis ise senet ve itibarı ne ölçüdedir?
    11651 Masumların Siresi 2009/02/22
    Hadis kitaplarında 'Her gün Aşuradır, her yer Kerbela' sözünün Masumlara (a.s) ait olduğuna dair bir delile rastlamadık. Ancak bu söz Kerbela olayı hedef ve maksadını ifade etmek yönünden güzel bir anlamı ifade eden anlamlı mesajlar içeren bir sözdür. Zira İmam Mehdi (a.s) zuhur edip zalimlerin kökünü ...
  • Bir insan Cuma gecesi veya günü ölürse, her zaman için kabir baskısından güvende olur, diye söylenen söz doğru mudur?
    10870 Eski Kelam İlmi 2012/01/18
    Hafta içinde Cuma gecesi ve gününün özel bir üstünlük ve değeri vardır ve bunlardan birisi şudur: Eğer mümin bir insan bu vakitte dünyadan göçerse, onun bereket ve değeriyle kabir ve berzah âlemindeki bazı sorun ve hadiseler ondan uzak kılınır. Peygamber-i Ekrem’den (s.a.a) şöyle rivayet edilmiştir: Cuma, günlerin efendisidir ve ...
  • Neden Allah cennetin çoğunu maddi hususlar ile nitelemiştir?
    6922 Eski Kelam İlmi 2012/05/27
    Kur’an-ı Kerim’de cennet ve cehennem hem maddi özellikler ve hem de ruhani ve manevi özellikler ile betimlenmiştir. Maddi nimetler ile nitelemek, birçok insanın manevi ve ruhani nitelemeler aracılığıyla bilgi edinmesinin zor ve hatta imkânsız olması nedeniyledir. Zira insanların zihni daha çok maddi konulara alışıktır ve bu nedenden ...
  • Evrendeki boylamsal silsileyi açıklar mısınız?
    7155 İslam Felsefesi 2010/09/22
    Meşa, İşrak ve Aşkın Hikmet ekolü taraftarı dâhil tüm ilahî bilgeler “bir kaidesi” esasınca şöyle demektedir: Yüce Allah yalın ve birdir. Hakeza bir cihete sahiptir. Bu nedenle yaratılış evreni ve birçok sonucun bir ve yalın olan ilahî zattan sadır olması muhaldir. Bundan dolayı bilgeler akıllar ...
  • İmam Hüseyin’in (a.s) kıyamında şehitlerden kaç tanesi Allah Resulü’nün (s.a.a) ashabındandı?
    7876 Büyük Şahsiyetlerin Siresi 2012/08/26
    Son Aşura araştırmacıları arasında ve yaptıkları tahkikat sonucu, İmam Hüseyin’in (a.s) yarenleri arasında beş kişinin Peygamber’in (s.a.a) ashabından olduğu ve Aşura kıyamında şahadete eriştikleri meşhurdur. Bu beş kişi şunlardır: Enes b. Haris, Hani b. Urve, Müslim b. Evsece, Habip ibni Mezahir ve Abdullah b. Yektar ...
  • Pak ve tertemiz olan ehlibeyt İmamlarının (a.s.) kabirleri hangi şehirlerdedir?
    13840 تاريخ بزرگان 2011/09/21
    Pak ve tertemiz olan ehlibeyt İmamlarının (a.s.) kabirleri aşağıdaki Şehir ve Ülkelerdedir:1-  İmam Ali’nin (a.s.) mübarek kabri Irak’ın Necef şehrinde.
  • Niçin bir erkeğin şahitliği iki kadının şahitliği ile eşittir?
    21658 Hukuk ve Şer’I Hükümler Felsefesi 2009/07/04
    Yüce Allah tarafında insanlar için belirlenen kanunlar yaratılış âlemi, evrenin gerçekleri ve insanın yaratılışı ile uyum içindedir. Kadının yaratılışı erkeğin yaratılış ve yapısı ile farklı olduğu için Bu iki varlığın görev ve hükümleri de farklıdır. Bu görevlerden biri mahkemede şahitlik yapmaktır Bu görev hislerin etkisinde kalınmadan ve ...

En Çok Okunanlar