Ətraflı axtarış
Baxanların
6663
İnternetə qoyma tarixi: 2010/04/22
Sualın xülasəsi
Хәстә шәхс шәфа тапмагдан өтрү һәкимә мүраҹиәт етмәли, имам Һүсејнин (әлејһиссалам) түрбәтиндән истифадә етмәли, јахуд дуа етмәлидир?
Sual
Хәстә шәхс шәфа тапмагдан өтрү һәкимә мүраҹиәт етмәли, имам Һүсејнин (әлејһиссалам) түрбәтиндән истифадә етмәли, јахуд дуа етмәлидир?
Qısa cavab

Бу үч әмәл, һәр бириси һәм ајрылыгда вә һәм дә бирликдә хәстәнин шәфасы ола биләр. Амма јахшысы будур ки, бүтүн әмәлләримиз, о ҹүмләдән, о ики әмәл дуа (Аллаһ-таала илә бирбаша иртибат) илә бирликдә олсун. Чүнки, һәкимин әмәлијјаты вә дәрманын тәсири ....Имамын (әлејһиссалам) түрбәтинин шәфасы Аллаһ-тааланын гүдрәт вә ирадәсиндән кәнарда дејил вә анҹаг илаһи истәјә бағлыдыр.

Диҝәр мәсәлә дә будур ки, инсан тәкҹә бүтүн васитәләр әлдән чыхдыгдан сонра вә ҝирифтарчылыг заманы мәсум Имамлара (әлејһимуссалам) тәвәссүл етмәли дејил, бәлкә дә, әввәлҹәдән бүтүн ишләриндә әввәл Аллаһ-таалаја дуа вә тәвәссүл етмәклә бирҝә ади вә тәбии јолларла да өз мүшкүлатымызы һәлл етмәјә чалышмалыјыг. Һәмчинин, дуа вә тәвәссүл етмәк һеч дә бу демәк дејил ки, тәнбәллик етмәклә тәбии јолларла мәсәләни һәлл етмәкдән әл чәкәк. Чүнки, Аллаһ-тааланын илк әввәлдән ирадәси будур ки, бүтүн ишләр ади вә тәбии јолларла һәлл олсун. Демәли, һәр үч әмәли бир јерә ҹәм етмәк олар. Јәни,Аллаһа дуа, имам Һүјсенин (әлејһиссалам) түрбәтинә тәбәррүк етмәклә јанашы һәкимә мүраҹиәт едиб дәрманлардан истифадә етмәк. Бунунла да Аллаһ-таала Имамын (әлејһиссалам) шәфаәтини гәбул етсин вә бу јолла истифадә олунан дәрмандан мүнасиб нәтиҹә әлә ҝәлсин.

Һәр һалда, һеч бир вәзијјәтдә Аллаһ-тааланын хүсуси мәрһәмәтиндән, мәсум Имамларын (әлејһимуссалам) шәфаәтиндән вә ејни һалда ади јолларла мәсәләни һәлл етмәкдән үмидсиз олмаг олмаз.

Ətreaflı cavab

Һәкимин дәрманларындан истифәдә етмәк, имам Һүсејн (әлејһиссалам)-ын түрбәтиндән бәһрәләнмәк, илаһи өвлијалара тәвәссүл етмәк вә Аллаһ-таалаја дуа етмәк һәр бир хәстәнин әҹәли чатмајыбса, үч јолла шәфасы демәкдир. Бу үч амил, Аллаһ-тааланын ирадәси илә үчү дә хәстәнин шәфасы олмагла јанашы онлардан биринин тәсири илә диҝәр икисиндән истифадә етмәмәк дә олар. Һәмчинин, тәм бир сәбәб кими һәр үч амилин үчүндән дә хәстәнин шәфасында бәһрәләнмәк олар. Јәни, Аллаһ-таалаја дуа етмәк имам Һүсејнин (әлејһиссалам) шәфаәтинин  гәбул олмасы вә дәрманын јахшы тәсир гојмасы, Имамын (әлејһиссалам) түрбәтинин тәсири исә һәкимин мүалиҹәсинин мүнасиб нәтиҹә вермәсинә сәбәб ола биләр вә хәстә тезликлә сағала биләр.

Амма диггәт етмәк лазымдыр ки, дәрманын тәсири, һәкимин фәалијјәти вә һәтта Имамын (әлејһиссалам) түрбәтинин тәсири дә Аллаһ-тааланын ирадәсиндән асылыдыр. Һәкимин әмәлијјатынын мүвәффәгијјәтли олмасы вә Имамын (әлејһиссалам) түрбәтинин тәсир гојмасында Аллаһ-таалаја дуа етмәјин мәхсус ролу вар. Чүнки, дуа, Аллаһ-таала илә бирбаша әлагә вә Ондан гејрисинин мүстәгил олмамасы һаләти, Аллаһ-тааланын арзу олунан нәтиҹәни вермәсинә сәбәб олур. Бу ҹәһәтдән, һәр бир ишин әввәлиндә, һәтта мәсум Имамлара (әлејһимуссалам) тәвәссүл етмәк вә онлардан шәфаәт истәдикдә әввәл Аллаһ-таалаја дуа едиб Ондан хүсуси көмәк истәмәк о Һәзрәтләрин шәфаәтинин гәбул олмасына сәбәб олур. Хүсусилә, мүнасиб һәким тапмаг, хәстәнин диагнозуну дәгиг тәјин едиб она мүнасиб дәрман јазмаг вә мүалиҹәнин дүзҝүн јолла апарылмасы чох долашыг мөвзулардандыр ки, бу јолда дуа вә Аллаһ-тааладан көмәк истәмәк (Онун әзәмәтини вә гүдрәтини нәзәрә алмаг) зәруридир.

Бундан әлавә, шәһидләр ағасы Имам Һүсејнин (әлејһиссалам) түрбәтинин дә шәфа вермә тәсири ашағыдакы шәраитләдир. Мүасир заманда исә бу шәраитин әлә ҝәлмәси чох чәтин бир ишдир.

1.О торпаг, Имамын (әлејһиссалам) дәфн олундуғу мәнтәгәдән (Кәрбәла)[1] ҝөтүрүлмүш олсун вә гырмызы рәнҝдә олсун. 2. Торпағы ҝөтүрүб һәрәмдән чыхдыгдан сонра тәсиринин арадан ҝетмәмәси үчүн ҹин вә ја шиәләрин јахында олан шејтани дүшмәнләри торпаға тохунмасынлар. Јәни, торпаг мәхфи шәкилдә бағлы бир шејдә апарылмалыдыр. 3. Торпагдан шәфа үчүн чох аз мигдарда истифадә олунсун. 4. Торпағын истифадәсиндә тәсиринә шәкк етмәдән халис нијјәтлә истифадә етмәк лазымдыр. 5.Истифадә заманы Аллаһ-таалаја дуа етмәк вә Она имам Һүсејнин (әлејһиссалам) һаггына анд вермәклә шәфа истәмәк лазымдыр.[2]

Бир мәсәлә шүбһәсиздир ки, шәһидләр Ағасына (әлјеһиссалам) вә диҝәр илаһи Өвлијалара тәвәссүл етмәк, Имама (әлејһиссалам) мәхсус түрбәтә халис нијјәтлә тәбәррүк етмәк фајдасыз олмаз вә бу мөвзу дәфәләрлә тәҹрүбә олунмушдур. Әлбәттә, дуаларын гәбул олмасы вә Өвлијауллаһларын да шәфаәти јалныз, Аллаһ-таалнын разылығы вә изни илә баш вериб ашағыдакы шәраитә маликдир: 1. Халис нијјәтлә дуа салават, истиғфар вә төвбә илә јанашы олсун. 2. Шәхс илаһи һүгуглары, хумс вә зәкат верән олсун. 3. Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әләјһи вә алеһи вә сәлләм) вә мәсум Имамларын (әлејһимуссалам) ганунлары илә мүхалифәт етмәсин. 4. Дуа едән, Гуранын бујурдугларына әмәл едән олсун; 5) Һәр һалда Аллаһ-таалаја шүкр едән олсун; 6) Әмр бе мәруф вә нәһј әз мүнкәр едән олсун;      7) Бүтүн бу дуалар вә тәвәссүллә бирҝә мәнәви вә тәбии васитләрдән дә истифадә етмиш олсун (тәнбәлликлә ишин һәллини истәмәсин); 8) Малында инсанларын һаггы галмасын; 9) Әһд-пејманына әмәл едән олсун...[3]

Бәзән јухарыда гејд олунмуш шәраитләр олмадан да бәндәнин гәлбинин шөвгә ҝәлмәси вә ја һөҹҹәтин тамам олмасындан өтрү олунан дуалар вә тәвәсүлләр гәбул ола биләр. Бунунла да инсан һаггы баша дүшүб кечмиш ҝүнаһларына тәрәф гајытмаға бәһанә ахтармасын. Чүнки, инсан ади вә тәбии јолларла өз чәтинликләринин һәллиндә аҹиз галдыгда, Аллаһ-тааланын вә мәсум Имамларын (әлејһимуссалам) мәхсус мәрһәмәтинә шамил олур вә бу вәзијјәтдә Һагга тәрәф јөнәлмиш бүтүн шәкк вә шүбһә јоллары бағланыр. Инсан там халис нијјәтлә дуаја әл галдырыр. Ола билсин, һәмин вәзијјәтдә дуанын гәбул олмасы Аллаһ-таала тәрәфиндән инсанын ани дә олса халис нијјәтлә дуа едиб әл ачмасынын мүкафаты олсун. Јахуд, ола билсин дуа едән шәхс өмрүндә һачанса Аллаһа хатир хејир вә салеһ иш ҝөрмүш, јахуд, һансыса Аллаһа јахын бир шәхсә хүсуси еһтирам ҝөстәрмишдир вә бунунла да Аллаһ-таала онун мүкафатыны верир ки, о фәрд  Ахирәтдә нәсә тәләб етмәсин.

Башга мүһүм мәсәлә дә будур ки, Аллаһ-таалаја дуа, Өвлијауллаһа (әлејһимуссалам) тәвәссүл вә тәбәррүк  етмәк һеч дә бу мәнада дејил ки, бүтүн тәбии васитәләрдән әл чәкиб тәнбәлҹәсинә ишләрин һамысыны Аллаһа тапшыраг. Чүнки, имам Садиг (әлејһиссалам) бујурур: “Аллаһ-таала ишләри тәбии шәраит һазыр олмадан ҝөрүлмәсини бәјәнмәз!”[4]    Дуа вә тәвәссүллә јанашы ишләримизин нәтиҹә вермәсиндән өтрү тәбии ахары илә ҝөрмәмиз даһа мәсләһәтдир. Дуа вә тәвәссүлдән истифадә о шәкилдә олмасын ки, артыг бүтүн тәбии васитәләрдән әлимиз үзүлсүн вә бүтүн чарә јоллары үзүмүзә бағлансын вә ондан сонра тәвәссүл вә дуаја башлајаг. Чәтинлијимиз һәлл олдугдан сонра исә һәр шеји унудаг. Чүнки, белә һаләт вә вәзијјәт Гуранда[5] вә бир чох рәвајәтләрдә мәзәммәт олунмушдур.  Бу вәзијјәтдә дуанын гәбул олмасы инсана һөҹҹәти тамам едир вә (әҝәр гәфләт јухусундан ајылмаса) Ахирәтдә онун әзабыны артырыр. Амма, дуанын вә ја шәфаәтин гәбул олмасындан һеч вахт наүмид олмаг лазым дејил. Чүнки, варлыг аләминдә сәбәб вә нәтиҹә ганунунун олмасына бахмајараг бүтүн сәбәбәләрин әввәли вә нәтиҹә Аллаһ-тааланын гүдрәтиндәдир. О, һәр бир ушаға онун һамисиндән јахындыр. (ушағын һамиси ону ади вә тәбии сәбәбләрлә идарә едир, амма Аллаһ-таала һәмишә белә дејил) Чүнки, (әсл) һимајәтчи (Аллаһ-таала) бәзән ушаға сәбәб һазырлајыр, бәзән дә сәбәбин тәсирини арадан апарыр. Јәни, ола билсин, бәзән ади вә тәбии сәбәбләри дә тәсирсиз етсин. Неҹә ки, Ибраһим пејғәмбәр (әлејһиссалам) оғлу Исмајылы (әлејһиссалам) гурбан кәсмәк истәдикдә вә ја Нәмруд Ибраһими (әлејһиссалам) атәшин ичиндә јандырмаг истәдикдә бу ҹүр һаллар баш верди. Бәзән һеч бир заһири вә тәбии васитә олмадан илаһи гејби көмәк инсана јетишир вә ја намәлум сәбәб үзүндән Аллаһ-таала интизарында олдуғумуз тәсири гаршыја чыхарыр ки, бу да Һагг-тааланын лүтф етдији фејзиндәндир.[6]

Мусанын (әлејһиссалам) әсасынын әждаһа олмасы вә ја Салеһ пејғәмбәрин (әлејһиссалам) дәвәсинин дашын ичиндән чыхмасыны башга нүмунә кими гејд етмәк олар.

Нәтиҹә будур ки, јахшы олар һәјатымызын бүтүн саһәләриндә һәмишә Аллһ-таалаја дуа етмәклә јанашы мәсум Имамлардан (әлејһимуссалам) шәфаәт вә тәвәссүл истәмәји унутмајаг, бу шәфаәт вә тәвәссүлдә һеч вахт наүмид олмајаг вә Һаггын гүдрәтини үзүмүзә бағламајаг!

 

Даһа чох мүталиә үчүн бах:

1.     Мәраһил әхлаг дәр Гуран, Әбдуллаһ Ҹавад Амули, нашир Исра, Гум.

2.     Ҹами әз зүлали Көвсәр, мәһәммәд Тәги Мисбаһ Јәзди, Мүәссисеји амузеш вә пәжуһеши имам Хумејни (руһ), Гум.

3.     Мәкарим Ширази, Әнҝизеји пејдајиш мәһазиб, Мәтбуати һәдәф, Гум.

4.     Камилуз-Зәијарат, Ибни Гулевеј Гумми, тәрҹүмә, Мәһәммәд Ҹавад Зәһәни Теһрани, Пејам һәгг, Теһран.

5.     Әшк рәван бәр әмир Кариван, Шејх Ҹәфәр Шүштәри, тәрҹүмә Мәһәммәд Һүсејн Шәһристани, Дарул-Китаб Ҹәзаири, Гум.



[1] Фигһ вә ибадәт термининдә имам Һүсејн (әлејһиссалам)-ын һәрәми онун дәфн олундуғу мәкан вә әтрафдыкы сәһнәләр, бәзиләри исә бу мәканы бүтөв һәрәм әразси һесаб едирләр.

[2] Зәһәни Теһрани, Мәһәммәд Ҹавад, тәрҹүмә Камилуз-Зијарат, 91-95-ҹи баб,сәһ-832,867.нәшр Пејами Һәгг; Биһарул-Әнвар, 98-ҹи ҹилд, сәһ-128-132.

[3] Мәкарим Ширази, Әнҝизеји пејдајиш мәһазиб, сәһ-90-112.

[4] Кафи, 1-ҹи ҹилд, сәһ-183.

[5] Рум сурәси, 32, Лоғман сурәси, 32, Әнкәбут сурәси, 65, Јунус сурәси, 12-22-

3-ҹү ајәләр.

[6] Ҹавад Амули, Әбдуллаһ, Мәраһил әхлаг дәр Гуран, сәһ-63.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163741 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158490 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118615 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111616 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    104778 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92398 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54026 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48759 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44759 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44176 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...