Pazartesi, 23 Aralık 2024
Cevaplar Arşivi(Konusal Sınıflandırma:فلسفه اسلامی)
-
Neden Allah Teala bütün kemallere sahip olmalıdır?
3868
2018/11/14
İslam Felsefesi
Alemde var olan vahdet bizleri b yle bir tasavvura sahip olmaktan alıkoymaktadır. Zira kendine has kemallere sahip ve diğer eşitli kemallere ihtiyacı olmayan bir varlık sadece zihni kurguda ve hayali
-
Düzen kanıtı ve evrim teorisi
9391
2012/11/11
İslam Felsefesi
Bazıları yaratıklardaki mevcut düzen hakkında özel bir açıklama sunan Darwin in evrim teorisinin tevhitsel bakışı zedelediğine ve böyle bir durumda yaratıklardaki mevcut düzen için hikmet sahibi bilge
-
Burhan-i siddikin nedir? Acaba bu burhan en doğru ve en derin burhan olarak tanıtılmış mıdır?
10817
2012/09/15
İslam Felsefesi
İslami felsefe tarihinde bu burhan hakkında bir ok takrir ve beyanlar sunulmuştur. Birincisini ibni Sina işarat adlı telifinde sunmuştur. Bununla birlikte en iyi takrirlerinden birisini Hikmeti Mutali
-
Misali soyut varlıkların bir hacim ve mekânı var mıdır?
7779
2012/08/21
İslam Felsefesi
Her ne kadar boyut ve şekillere sahip olsalar da misal lemindeki mevcut suretler ve hayali şekillerin maddi mek nları olduğuna inanılamaz; nk her varlığın h k mleri kendisine zg d r ve varlıklara isna
-
Hikmet-i Müteali’ye de şey ve şey’iyyet (nesnellik) vücutla mı eşittir yoksa mahiyetle mi?
6703
2012/04/03
İslam Felsefesi
Şey iyyet ( nesnellik ) ve V cut ( varlık ) , fertleri bir olan kavramlardır. V cut s z konusu oldu mu şey olmakta s z konusu olur. Ancak filozoflar, v cudun koşulsuz manasının hem zihindeki v cudu he
-
Tanrıyı inkâr etmenin nedeni O’nu ispat eden delillerin yetersizliğinden mi kaynaklanır?
6632
2012/03/12
İslam Felsefesi
İlahi peygamberlerin t m hikmet ve kesin burhanlara rağmen yine de kendi zamanlarındaki k firlerin ink rına maruz kalması, ink rcıların inadının g stergesidir; nk onlar hakkı tasdik etmek istememekted
-
Sebr ve taksim burhanı ne şekildedir ve nasıl uygulanır?
12802
2012/03/11
İslam Felsefesi
Sebr ve taksim burhanı, eşitli ilimlerde olduğu gibi usul-u fıkh ta da kullanılan ve bir ok yerde h ccet olan bir burhandır. Ancak ona her zaman g venilmez; zira mantık kitaplarında gelen d rt şekil i
-
Berzah âleminde ilmî tekâmül gerçekleşebilmektedir, ama amelî tekâmül mümkün değildir. Bu konu felsefî açıdan ispat edilebilir mİ?
11512
2012/01/23
İslam Felsefesi
Kur’an ve rivayet açısından berzah eksenli tekâmül kabul edilmiş bir konudur. Felsefe de buna değinmiş ve onun hakkında değişik bahisler dile getirilmiştir. İnsanın berzah âleminde farzları yerine get
-
Zaman nedir? İnsan tarafından kontrol edilebilir mi?
13411
2011/11/22
İslam Felsefesi
Filozofların önemsedikleri ve görüş ayrılığına düştükleri felsefî önemli konulardan birisi zaman meselesidir. Zaman hakkında değişik teoriler öne sürülmüştür. Meşhur filozoflar şöyle demektedir: Zaman
-
Bizzat varlığı mümkün olan şey ve bizzat yokluğu mümkün olan şey ile bizzat mümkün olan şey arasındaki ilişki nedir?
11106
2011/11/22
İslam Felsefesi
Bizzat varlığı mümkün olan şey ve bizzat yokluğu mümkün olan şey, bizzat mümkün olan şeyin ta kendisidir. Başka bir tabirle, bizzat mümkün olan her şey, bizzat yokluğu ve bizzat varlığı mümkün olan şe
-
Evrendeki şerlerin arazî olarak Allah’a isnat edilmesinin nedeni nedir?
7065
2011/11/21
İslam Felsefesi
Şer olarak anılan şeyler soyutlar âleminde mevut değildir ve bu konu madde âlemiyle ilişkilidir. Hayır ve şerrin manasının tahlilinde şöyle denmiştir: Hayır, her şeyin kendi doğası hasebince talep ett
-
İbni Sina, Şeyh İşrak ve Molla Sadra görüşlerinde hayal âlemi nasıl bir âlemdir?
10471
2011/11/17
İslam Felsefesi
Şeyhi İşrak şuna inanmaktadır: Misal veya hayal âlemi maddeden soyut ama eserlerinden yoksul olmayan varlığın bir mertebesidir. Yani mahsus ( hissedilen ) ile ma’kul ( akledilen ) veya madde ile mücer
-
Türsel suretlerin varlık şekli nasıldır? Maddî midirler yoksa soyut mudurlar?
6850
2011/10/23
İslam Felsefesi
Bu sorunun kısa cevabı yoktur. Ayrıntılı cevap seçeneğini tıklayınız.
-
Neden felsefî ikinci makuller tür ve ayıraca sahip değildir? Mantıkî ikinci makuller de böyle midir?
9790
2011/10/23
İslam Felsefesi
Makul, felsefî bir terim olup zihne gelen şey anlamındadır ve hissedilenin yani hisle duyumsananın karşısında yer alır. Makul terimi bazen aklî suretler için, bazen dışarıda bir varlığı olmayan hususl
-
Bir Müslüman’ın yapabileceği en üstün müstehap amel nedir?
13133
2011/10/23
İslam Felsefesi
Bu sorunun kısa cevabı yoktur. Ayrıntılı cevap seçeneğini tıklayınız.
-
Kök hücreleri araştırmak ve incelemek haram mıdır?
5663
2011/10/23
İslam Felsefesi
Sorulan sorudaki meselenin mevcut fıkhî hükmünü istemeniz nedeniyle büyük mercilerin ( Allah kendilerini korusun ) bürolarından ve Ayetullah Mehdi Hadevi Tahrani’den ( ömrü uzun olsun ) fetva sorduk v
-
Maddî varlıklara varlık bahşeden nedenin maddi şeylere yönelik sezgisel bilgiye sahip olması gibi, maddî varlıkların da kendilerine varlık bahşeden nedenlere yönelik sezgisel bilgisi var mıdır?
6994
2011/10/22
İslam Felsefesi
Maddî varlıkların bilgi sahibi olduğunu ispatlamanın yollarından birisi şudur: Varlıklar varlık olmaları ve varlıktan nasiplenmeleri nedeniyle, her ne kadar çok zayıf olarak olsa da kendi hadlerince v
-
Sonucun öznesel nedene muhtaç oluşunun ölçüsü sadece varlıksal yoksulluk mudur? Yoksa tam neden için de yeterli midir? Felsefî kavramların neden tür ve ayrımı bulunmamaktadır? Ve…
5609
2011/09/21
İslam Felsefesi
Aşağıdaki noktalara dikkat etmek, yanıtı kavramada size yardımcı olacaktır. 1. Tüm nedenler öznesel nedene döndüğünden bu konuda tam neden ile öznesel neden arsında bir fark bulunmamaktadır.2. F
-
Ast hikmet konusunda insanın sorularını yanıtlarken yanılanların (antik Yunan filozofları) ilk hikmet konusunda da aynı yanılgıya düşmüş olması muhtemel değil midir?
6965
2011/09/21
İslam Felsefesi
İlmin değeri matuf olduğu özel hedef ile ölçülür ve bir ilmin değer ölçüsü o ilmin insanın ebedî saadet alanındaki işlevidir. Aklî ilimler tümel ve insan için ebedi olması hasebiyle, insanın aşkın hed
-
Fizik ve metafizik (doğaötesi) arasındaki fark nedir? Eğer doğaötesi doğa için had ve sınır ise, bunu nasıl açıklıyorsunuz?
18677
2011/08/21
İslam Felsefesi
Fizik ilahiyat ve riyaziyatın karşısında olup doğa anlamını taşır. Metafizik bugünkü felsefî manasıyla varlıktan salt varlık olması hasebiyle bahseden disipline denmektedir. Trans fizik veya doğaötesi
-
İlim iki tarafı keskin bir kılıç mıdır yoksa ilimden kötü istifade etmek cahillik sebebiyle midir?
9568
2011/08/21
İslam Felsefesi
İlmin değişik mana ve kullanımları vardır. Göründüğü kadarıyla bu soruda bu manalar birbirine karıştırılmış ve yanlışlıkla birbirinin yerine kullanılmıştır; zira kötü kullanılması imkân dâhilinde olan
-
Gaybî varlıkların varlık felsefesi nedir?
12128
2011/07/14
İslam Felsefesi
Gayb âlemi şahadet âleminin mukabilindendir. Şahadet ve huzur da 1- mekânsal huzur; 2- zahirî hisler nezdinde huzur; 3- fikir ve ilimde huzur; 4- marifet ve basiret makamında huzur gibi mertebelere sa
-
Acaba Dinin öğrenilmesine özen gösterdiği, teşvik ve teyit ettiği dini ilimler midir, yoksa Kimya, tıp, fizik ve…gibi tüm beşeri ilimler de dahil midir?
8711
2011/06/20
İslam Felsefesi
Bu sorunun cevabı dinin insan yaşamında kapsadığı alanları ve insanın yaratılış hedefini anladıktan sonra aydınlanması kolay olur. Bu bağlamda şunu söylemek gerekir ki, İslam dininin yaşamın tüm boyut
-
İmamları (a.s) ziyaret etme felsefesi nedir?
8747
2011/05/21
İslam Felsefesi
Saygı ve tazim etme eşliğinde herhangi bir şahıs veya şeye yönelik duyulan içsel bir temayül ve eğilime ziyaret denir. İnsanın hakikati ruhu olduğundan ve o da hiçbir zaman fani olmadığından, bir büyü
-
Filozoflar diyorlar ki, Allah’tan şer gelmez. Oysa Şems suresinin 8. ayetinde bunun aksi buyurulmaktadır. Bu tezat nasıl halledilebilir?
8878
2011/04/28
İslam Felsefesi
Şems suresinin 8. ayeti, insanın yapması ve yapmaması gereken şeylerin Allah tarafından ona öğretilmesi, Allah’ın inayet ettiği akıl ve vicdanla ‘fücur’ ve ‘takva’yı tespit edebileceği hakkındadır. Ya
-
Allame Tabatabai gibi alimlerin görüşüne göre ruhun cismaniyet-ul hüdus olmasıyla (bedenle varolması) alem-i zer arasında nasıl bir bağlantı kurulabilir?
9460
2011/04/13
İslam Felsefesi
Ruhun cismaniyet-ul hüdus olduğuna ( bedenle varolduğuna ) inanmakla Allame Tabatabai’nin bahsettiği şekilde alem-i zer’e inanma arasında çelişki yoktur. Zira cismaniyet-ul hüdus demek, maddi oluşumla
-
Aristo mantığı ile diyalektik arasındaki farkı nedir?
15097
2011/03/02
İslam Felsefesi
Mantık bir kanunlar manzumesidir ve bu kanunlara riayet etmek düşüncede hataya düşmemizi engeller. Mantık eski ve yeni mantık diye iki kısma ayrılır. Eski mantık, bize nasıl doğru bir kıyas ve istidla
-
Allah’ın varlığının sonsuz olması diğer varlıkların varlığıyla çelişmez mi?
15763
2011/01/17
İslam Felsefesi
Allah’ın sonsuz olması demek, zatının her yönden sınırsız ve bütün kemallere sahip olması demek olup hangi yönden bakılırsa bakılsın herhangi bir sınırının olmaması manasına gelmektedir. Bir yer yok k
-
Cevheri hareketten maksat nedir?
11747
2010/12/05
İslam Felsefesi
Hareketten maksat, bir şeyin kuvve ( durgunluk ) halinden fiil haline geçmesidir. Cevher ( öz ) ’den maksat ise dış alemde varolabilmesi için mevzuya ( yapıntı ) ihtiyacı olmayan mahiyettir. Oysa araz
-
Evrendeki boylamsal silsileyi açıklar mısınız?
6951
2010/09/22
İslam Felsefesi
Meşa, İşrak ve Aşkın Hikmet ekolü taraftarı dâhil tüm ilahî bilgeler “bir kaidesi” esasınca şöyle demektedir: Yüce Allah yalın ve birdir. Hakeza bir cihete sahiptir. Bu nedenle yaratılış evreni ve bir
-
Uykuda ve baygınlıkta ruhun faaliyetleri farklı mıdır?
17622
2010/08/15
İslam Felsefesi
Uyanıkken ruhla beden arasındaki tepkileşim, uykudakinden tamamen farklıdır. Bu yüzden İslami öğretilerde uykuya ölümün kardeşi denmiştir. Bilimin uyku sırasında ruhla beden arasındaki değişken ilişki
-
İbn-i Sina mantık kitaplarındaki konuların sıralamasını neden değiştirdi?
10829
2010/07/17
İslam Felsefesi
İbn-i Sina mantıkta iki yenilik yaptı:1- Mantığın konularında.2- Mantığın yapısında.Mantığın yapısı konusundaki ikinci yenilik, onun iki derin düşüncesinin sonucudur. Bu iki düşünceden birincisi, mant
-
Nefis, ruh, can, akıl, zihin ve fıtrat arasında nasıl bir ilişki vardır?
15800
2010/04/07
İslam Felsefesi
Bazen bu kelimelerden maksat bir şeydir. Hepsi de aynı gerçeğe yani insanın varlığına ve hakikatine işarettir. Bazen de onlardan değişik manalar irade edilir ve her biri nefsin mertebe ve makamlarında
-
Neden hikmet-i meşşa eşyayı birbirine zıt, ama hikmet-i mütealiye teşkik-ül vücud (varlığı dereceli) olarak kabul ediyor?
8127
2010/03/13
İslam Felsefesi
Bu mesele filozofların bakış açılarına ve onların varlık felsefesi ekollerine bağlıdır. Meşşa filozoflarına ait olduğu söylenen ve ‘vücud ve mevcudun çokluğu’ diye bilinen görüşün özeti şudur: Varlıkl
-
Vahdeti vücuttan kastedilen nedir?
10864
2010/03/03
İslam Felsefesi
Arif ve hakimler, vahdeti vücutla varlık aleminin bütününün Allah olduğunu kastetmezler; zira bütünün gerçek bir varlığı ve birliği yoktur, aynı şekilde vahdeti vücut, Allah ile varlıkların birlikteli