لطفا صبرکنید
بازدید
34119
34119
آخرین بروزرسانی:
1392/03/28
خلاصه پرسش
آیا خوردن غذاها و نانهایی که زن حائض آنرا خمیر کرده و بعد پخته، اشکال دارد؟
پرسش
خوردن غذاها و نانهایی که زن حائض آنرا خمیر کرده و بعد پخته، چه حکمی دارد؟
پاسخ اجمالی
مقدمتاً باید گفت؛ پیش از اسلام در میان بشر این ذهنیت وجود داشت که عادت ماهانه بانوان نوعى پلیدى و نقص است و به همین دلیل، نباید با آنها معاشرت داشت و در همین راستا زنان در ایام عادت مانند یک شىء پلید در گوشهاى محبوس بودهاند و از آنها دورى و اجتناب میشد.[1] اما از نظر اسلام زن حائض حکم یک انسان به اصطلاح «مُحْدِث» را دارد؛ یعنى کسی که وضو و غسل ندارد؛ لذا با «طهارت»؛ یعنى وضو یا غسل برطرف میشود. و از این جهت، حیض با جنابت، خواب، بول و غیره مساوی است.
وقتی از پیامبر اکرم(ص) درباره عادت ماهانه بانوان سؤال شد، آیهاى که در پاسخ این پرسش نازل شد این نبود که حیض پلیدى است و زن حائض پلید است و با او معاشرت نکنید، بلکه خدای متعال فرمود: «یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحِیضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّسٰاءَ فِی الْمَحِیضِ»؛ از تو درباره عادت ماهانه [زنان] میپرسند، بگو: «آن، رنجى است. پس هنگام عادت ماهانه، از [آمیزش با] زنان کنارهگیرى کنید. یعنی عادت ماهانه، نوعى بیمارى تن است و در حین آن بیمارى از همخوابگى با آنان دوری کنید، نه اینکه با آنها معاشرت خانوادگی نداشته باشید. قرآن کریم این حالت را برای بانوان، فقط نوعى بیمارى مانند سایر بیماریها میداند و هرگونه پلیدى را از آن سلب کرده است.[2] در شأن نزول این آیه شریفه نقل شده است: «انس بن مالک گفت عادت یهود این بود؛ همینکه زنى از آنها حائض میشد او را از خانه بیرون میکردند، نه با او غذا میخوردند و نه از ظرف او آب میآشامیدند و نه با او در یک اتاق میزیستند. لذا از رسول خدا(ص) در اینباره سؤال شد و این آیه نازل گشت. رسول خدا(ص) از دورى گزیدن از آنها منع کرد و فرمود: جز همبسترى هیچ ممنوعیت دیگرى ندارند».[3]
همچنین روایاتی داریم که دلالت میکنند بر اینکه انجام فعالیتهای خانگی توسط حائض حرام نیست؛ مانند:
1. پیامبر اکرم(ص) به یکى از همسران خود فرمود: «آن خمره را به من بده («خمره»؛ نام قطعه حصیرى بود که مخصوصاً براى در پوش کاسه بافته میشد[4] و پیامبر اکرم(ص) از آن حصیر براى سجده نماز استفاده میکرد.)»
پس آن زن به رسول خدا(ص) عرض کرد: من حائضم، آنحضرت به او فرمود: «مگر اختیار حیض تو در دست تو است».[5]
2. معاویة بن عمّار از امام صادق(ع) پرسید: آیا زن حائض میتواند برایم آب بیاورد؟ امام(ع) فرمود: «یکى از همسران رسول خدا(ص)، با آنکه در عادت ماهیانه به سر میبرد، روى سر آنحضرت آب میریخت تا خود را بشوید. و گاهى خُمره(حصیر نماز) را مقابل آنحضرت مینهاد تا بر آن سجده کند».[6]
بر اساس این روایات نه تنها حرمت، بلکه کراهتی در فعالیتهای خانگی حائض نیست.
وقتی از پیامبر اکرم(ص) درباره عادت ماهانه بانوان سؤال شد، آیهاى که در پاسخ این پرسش نازل شد این نبود که حیض پلیدى است و زن حائض پلید است و با او معاشرت نکنید، بلکه خدای متعال فرمود: «یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحِیضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّسٰاءَ فِی الْمَحِیضِ»؛ از تو درباره عادت ماهانه [زنان] میپرسند، بگو: «آن، رنجى است. پس هنگام عادت ماهانه، از [آمیزش با] زنان کنارهگیرى کنید. یعنی عادت ماهانه، نوعى بیمارى تن است و در حین آن بیمارى از همخوابگى با آنان دوری کنید، نه اینکه با آنها معاشرت خانوادگی نداشته باشید. قرآن کریم این حالت را برای بانوان، فقط نوعى بیمارى مانند سایر بیماریها میداند و هرگونه پلیدى را از آن سلب کرده است.[2] در شأن نزول این آیه شریفه نقل شده است: «انس بن مالک گفت عادت یهود این بود؛ همینکه زنى از آنها حائض میشد او را از خانه بیرون میکردند، نه با او غذا میخوردند و نه از ظرف او آب میآشامیدند و نه با او در یک اتاق میزیستند. لذا از رسول خدا(ص) در اینباره سؤال شد و این آیه نازل گشت. رسول خدا(ص) از دورى گزیدن از آنها منع کرد و فرمود: جز همبسترى هیچ ممنوعیت دیگرى ندارند».[3]
همچنین روایاتی داریم که دلالت میکنند بر اینکه انجام فعالیتهای خانگی توسط حائض حرام نیست؛ مانند:
1. پیامبر اکرم(ص) به یکى از همسران خود فرمود: «آن خمره را به من بده («خمره»؛ نام قطعه حصیرى بود که مخصوصاً براى در پوش کاسه بافته میشد[4] و پیامبر اکرم(ص) از آن حصیر براى سجده نماز استفاده میکرد.)»
پس آن زن به رسول خدا(ص) عرض کرد: من حائضم، آنحضرت به او فرمود: «مگر اختیار حیض تو در دست تو است».[5]
2. معاویة بن عمّار از امام صادق(ع) پرسید: آیا زن حائض میتواند برایم آب بیاورد؟ امام(ع) فرمود: «یکى از همسران رسول خدا(ص)، با آنکه در عادت ماهیانه به سر میبرد، روى سر آنحضرت آب میریخت تا خود را بشوید. و گاهى خُمره(حصیر نماز) را مقابل آنحضرت مینهاد تا بر آن سجده کند».[6]
بر اساس این روایات نه تنها حرمت، بلکه کراهتی در فعالیتهای خانگی حائض نیست.
[1]. مطهرى، مرتضى، مجموعه آثار، ج 19، ص 418، انتشارات صدرا، قم، چاپ اول.
[2]. ر.ک: همان، ص 418 – 419.
[3]. ازدی سجستانی، ابو داود سلیمان بن الأشعث، سنن أبی داود، محقق: عبد الحمید، محمد محیی الدین، ج 1، ص 67، المکتبة العصریة، بیروت، بیتا؛ بغوی، حسین بن مسعود، معالم التنزیل فی تفسیر القرآن، تحقیق: المهدی، عبدالرزاق، ج 1، ص 285، داراحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ اول، 1420ق.
[4]. ر.ک: مجلسی اول، محمد تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: موسوی کرمانی، سید حسین، اشتهاردی، علیپناه، طباطبائی، سید فضل الله، ج 1، ص 259، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، قم، چاپ دوم، 1406ق؛ مازندرانی، محمد هادی بن محمد صالح، شرح فروع الکافی، محقق و مصحح: محمودی، محمد جواد، درایتی، محمد حسین، ج 2، ص 90، دار الحدیث للطباعة و النشر، قم، چاپ اول، 1429ق.
[5]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 67، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق.
[6]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 3، ص 110، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات