گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:علوم قرآنی)
-
آیا واژه «حافظ» در روایات و منابع تاریخی، تنها ناظر به حافظان کل قرآن است، و یا شامل حافظان بخشی از قرآن هم میشود؟
391 1403/05/29 علوم قرآنیحافظ در لغت به معنای محافظتکننده و مراقب است ؛ [ 1 ] اما برای حافظ قران تعاریف مختلفی ارائه شده است ؛ مانند: با توجه به اینکه واژه حافظ به صورت مطلق در روایات و منابع امده ؛ انصراف به حافظ کل ق
-
آیا امام علی(ع) بعد از رحلت پیامبر اسلام(ص) به گردآوری قرآن پرداخت و تا پایان نیافتن آن از خانه خارج نشد؟ این گردآوری تا چه مدت به طول انجامید؟
2443 1401/08/17 حدیثهمانگونه که در پرسش امده ، بر اساس برخی منابع تاریخی و روایات ، امام علی ع بعد از وفات رسول خدا ص برای گرداوری قران در منزل خود نشست و تا اتمام این کار از انجا خارج نشد: عبدالله بن عبدالرحمن نقل کر
-
تأویل چیست و چه تفاوتی با تفسیر دارد؟ آیا افراد غیر معصوم نیز میتوانند به تأویل قرآن دست یابند؟
8012 1401/01/14 علوم قرآنیاگرچه در گفتوگوی عمومی ، میان دو واژهی اویل و تفسیر تفاوت چندانی گذاشته نمیشود و به نوعی ان دو مترادف هم هستند ؛ اما در منابع تخصصی در ارتباط با معنا و حقیقت تاویل قران و فرق ان با تفسیر قران ، دید
-
چه تفاوتی میان مکتب کوفی و مکتب بصری و دیگر مکاتب در تقسیمبندی کلمات قرآنی وجود دارد؟
3426 1400/12/05 علوم قرآنیقران کریم کتابی اسمانی است که خدا به صورت شفاهی بر پیامبر اسلام ص نازل کرد. حضرت محمد ص نیز سور و ایات قران را به صورت شفاهی به مسلمانان ابلاغ کرد. در این میان برخی مسلمانان اقدام به حفظ ایات و سور ،
-
چرا آیهی 44 سورهی هود به عنوان فصیحترین آیه قرآن شناخته میشود؟
3886 1400/10/07 قرآنیکی از ایات قران کریم که علاوه بر مجازهای زیبای موجود در ان ، بیش از 20 مورد از فنون بلاغی مختلف نیز در ان به کار رفته و بسیاری از اهل ادب و معانی را مجذوب خود ساخته ، ایهی 44 سورهی هود است: وقیل ی
-
آیا «بسم الله الرحمن الرحیم» در ابتدای هر سوره، معنای ویژهای دارد که مرتبط با محتوای همان سوره میباشد؟!
3796 1400/07/26 علوم قرآنیبرخی از مفسران بر این باورند که تکرار بسم الله الرحمن الرحیم در قران کریم نشانۀ اختلاف معنا و تفسیر ان در هر سوره است. دلیل عمدهی انان این است که بسم الله در هر سورهای جز ان سوره است ، و چون مضامین
-
استنطاق قرآن چیست و آیا در دانش فقه نیز کاربرد دارد؟
4381 1400/07/12 علوم قرآنیقران کریم ، راه حلها و راهکارهایی برای مسائل و مشکلات جوامع بشری دارد. طلب کردن پاسخ برای این مسائل از قران ، به صورت موضوعی و ب ـ ه م ـ دد ای ـ ات را میتوان استنطاق قران نامید ؛ و روشهایی مانند:
-
چرا قرآن تحدی به یک آیه نکرده است و منظور از واژه «حدیث» که قرآن به آن تحدی کرده است، شامل چه مقدار از قرآن میشود؟
3992 1400/06/11 علوم قرآنیمیدانیم که قران کریم و ایات ان ، متشکل از حروف ، کلمات و عبارتهایی است که پیش از نزول قران ، توسط مردم عرب زبان به کار میرفت و مورد استفاده قرار میگرفت ؛ از اینرو نباید انتظار داشت که یک ایهی ق
-
خطبهی اول نهج البلاغه اعلام میدارد که برخی احکام قرآن به وسیلهی سنت پیامبر(ص) منسوخ شدهاند. آیا چنین چیزی امکانپذیر است؟ همچنین آیا مطلبی در سنت وجود داشت که قرآن آنرا نسخ کرده باشد؟
2800 1400/05/03 علوم قرآنییکی از مباحثی که دانشمندان علم اصول مطرح میکنند ، مبحث امکان نسخ قران کریم ، به واسطهی اخبار و سنت است. در همین راستا گاهی مقصود ، نسخ قران به سنت غیر قطعی بوده و گاهی منظور نسخ ان به سنت قطعی است
-
آیا عبارت «فاسعوا الی ذکر الله» در آیه 9 سوره جمعه، عبارتی تحریفشده است و تلاوت صحیح آن، «فامضوا الی ذکر الله» میباشد؟
7301 1400/04/23 قرآنانچه بیشتر اندیشمندان شیعه و اهلسنت از بررسی اموزههای دینی برداشت میکنند ان است که تغییر و تحریف قران به معنای عام ان که شامل نقصان ، زیادی و یا جابهجایی در الفاظ و ترکیبها باشد در قران وجود ندار
-
آیا به نظر علامه طباطبائی، قرآن کریم در حوزههای علمیه مهجور واقع شده است؟!
4048 1399/10/17 علوم قرآنیهمانگونه که در پرسش بدان اشاره شد ، علامه طباطبائی این نگرانی را در تفسیر ایهی 19 سورهی مائده مطرح نموده و در مورد غربت و مهجوریت قران در میان مسلمانان میگوید: این راهى که امت در مورد حدیث پیش گرف
-
چرا و چه زمانی پیامبر اسلام(ص)، حکم ابلاغ سوره برائت را از ابوبکر بازپس گرفته و این وظیفه را به امام علی(ع) واگذار فرمود؟ آیا پیامبر(ص) با این عزل و نصب، آبروی ابوبکر را به خطر نینداخت؟!
6656 1399/08/15 حدیثبرخی از ایات سورهی برائت در سال نهم هجری نازل شد ، [ 1 ] که تعداد این ایات را نه ایه ، [ 2 ] ده ایه ، [ 3 ] سی ایه [ 4 ] و یا چهل ایه [ 5 ] گفتهاند. رسول خدا ص نیز مامور شد تا یکی از مسلمانان را مام
-
مراد از نسخ سنت توسط قرآن چیست؟
3432 1399/05/20 علوم قرآنینسخ از جمله مسائل مهم در حوزهی فهم قران و سنت است. در منابع دینی برای نسخ اقسامی ذکر شده است که مورد مناقشهی میان دانشمندان اسلامی است. از جملهی این اقسام نسخ سنت به وسیله قران است. نسخ سنت به قران
-
توضیح مختصری در مورد انواع مختلف قرائت قرآن کریم (ترتیل، تحقیق، تدویر، تحدیر و ...) ارائه نمایید؟
31842 1399/03/29 علوم قرآنیقران کریم ، با نگاه به سرعت خواندن ، به سه نوع تحقیق ، تحدیر و تدویر تقسیم میشود که در ادامه به توضیح هرکدام میپردازیم. تحقیق: تحقیق به معنای ادا کردن حق حروف به طور کامل است ؛ اعم از ادای صحیح ان
-
چرا از میان حروف الفبا، تنها حرفهای «ث»،«خ»، «ج»، «ز »، «ش»، «ظ» و «ف» در سوره حمد وجود ندارد؟!
18741 1397/11/23 تفسیرسوره حمد را می توان مهم ترین سوره قران دانست که خواندن ان در تمام نمازها لازم است ، [ 1 ] اما همان گونه که در پرسش بدان اشاره شد ، هفت حرف ث ، خ ، ج ، ر ، ش ، ظ و ف در سوره حمد نیامده است. در این
-
در علوم قرآنی، دو اصطلاح «تخصیص حکم به سبب نزول» و «عدم خروج سبب نزول از حکم عام آیه»، به چه معنا است؟
6484 1397/10/17 علوم قرآنیدو اصطلاح تخصیص حکم به سبب و عدم خروج سبب از حکم عام ، از مباحث مطرح شده در علوم قرانی می باشند که در ادامه به طور جداگانه بدان خواهیم پرداخت. الف تخصیص حکم به سبب برخی از اهل سنت معتقدند که سبب نزو
-
آیا ورود روایات باطنی و نیز نشر فلسفه در میان شیعیان اثناعشری، نوعی انحراف از آموزههای اصیل شیعی نبود؟
5026 1397/10/11 علوم قرآنی1. روایاتی که از پیامبر ص و ائمه ع نقل شده ، اگر معتبر و دارای شرایط پذیرش باشند مورد قبول اند ؛ [ 1 ] و فرقی ندارد که در چه موضوع و زمینه ای باشند ؛ از روایات باطنی باشند یا غیر ان. 2. سیر فلسفه و ر
-
در مورد قرائات گوناگون آیه 40 سوره اعراف توضیح دهید؟
5510 1397/05/20 علوم قرآنیدر قرائت مشهور ایه 40 سوره اعراف می خوانیم: ان الذین کذبوا بایاتنا و استکبروا عنها لا تفتح لهم ابواب السما و لا یدخلون الجنه حتى یلج الجمل فی سم الخیاط و کذلک نجزی المجرمین ؛ [ 1 ] کسانى که ایات ما را
-
خطبه اول نهج البلاغه اعلام میدارد که برخی احکام قرآن به وسیله سنت پیامبر(ص) منسوخ شدهاند. آیا چنین چیزی امکانپذیر است؟
8155 1397/05/17 علوم قرآنیاگر اصل امکان نسخ که در ایه 106 سوره بقره بدان اشاره شده است را بپذیریم ، از لحاظ نظری ، نسخ احکام موجود ایات قران کریم توسط پیامبر ص نیز امکان پذیر است ؛ زیرا بر اساس قران ، اطاعت از شخص پیامبر خدا ص
-
چرا برخی از سورههای قرآن شأن بالاتری نسبت به دیگر سورهها دارند؟
5524 1397/05/16 علوم قرآنیدر روایات ؛ به برخی از سوره های قران به جهت خواص و اثاری که دارند ، اهمیت ویژه ای داده شده است. [ 1 ] دلیل ان این است که اصل نظام خلقت به گونه ای طراحی شده و تنها در همین صورت معنا می یابد که تفاوت ها
-
آیا فردی که معتقد به تحریف لفظی قرآن - و لو در مقیاس کوچک - میباشد، منکر ضروری دین اعلام شده در آیه 9 سوره حجر بوده و کافر به شمار میآید؟
6452 1397/05/09 علوم قرآنیاگرچه به تحریف ناپذیری الفاظ قران در جای خود پرداخته شده و ایه انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون نیز به عنوان مؤیدی بر این واقعیت اعلام شده است ، [ 1 ] اما این گونه نیست که کم و زیاد نشدن الفاظ قرا
-
«تلاوت»، «قرائت» و «ترتیل» چه تفاوتی با هم دارند؟
14810 1397/03/31 علوم قرآنی. تلاوت ، از ریشه تلو ، به معنای خواندن است. [ 1 ] به نوشته برخی از علمای لغت ، [ 2 ] این ریشه یک معنا بیش ندارد و ان اتباع ؛ یعنی در پی امدن است و چون در خواندن قران ، ایات در پی یکدیگر می ایند ، به
-
چرا بر خلاف قواعد تجویدی، «فیه» در آیه 69 سوره فرقان را با اشباع و «یرضه» در آیه 7 سوره زمر را بدون اشباع میخوانیم؟
12399 1397/03/22 علوم قرآنییکی از احکام تجویدی قران ، اشباع و عدم اشباع حرکت ضمیر متصل مفرد مذکر غائب ها در شرایط مختلف است که از ها به صله نیز یاد شده و اشباعش را نیز مد صله می گویند. [ 1 ] ها ضمیر که به ان ها کنایه نیز گفته م
-
آیا در قرآن کریم، هامان وزیر خشایارشاه به اشتباه، وزیر فرعونی اعلام شده که معاصر با حضرت موسی(ع) بود؟
14749 1396/11/03 تفسیربسیاری از محققان ، کتاب استر که هامان در ان کتاب ، وزیر خشایارشا اعلام شده را اثری افسانه ای دانسته اند. از سوی دیگر ، گزارش مستقلی وجود ندارد که هامان نام وزیر خشایارشاه و یا حتی نامی مرسوم در فرهنگ
-
اینکه گفته میشود آیات قرآن با هم پیوستگی و ارتباط دارند، معنایش چیست؟
8060 1396/10/25 علوم قرآنیمراد از پیوستگی ایات ، وجود نوعی ارتباط معنایی میان اجزای ان است که ان را از گسستگی ، ناهماهنگی و پریشانی در هدف یا موضوع حفظ می کند. ایات قران از جوانب مختلفی با یکدیگر پیوند دارند ؛ مانند: 1. پیوست
-
چرا در مورد آیات قرآن کریم، تفسیرهای گوناگونی داریم؟
7851 1396/09/27 علوم قرآنیمهم ترین معجزه پیامبر اسلام ص ، قران کریم است. [ 1 ] قران همه منکران را به مبارزه طلبیده و اوردن یک سوره مانند ان را از انان می خواهد. [ 2 ] ناتوانی مخاطبان ، دلیلى روشن بر اصالت این وحى اسمانى است.
-
هارون بن عبدالله مهلّبی که بود؟
5084 1396/09/08 علوم قرآنیدر اسناد روایاتی منقول از شیخ صدوق ، شخصی به نام هارون بن عبدالله مهلبی وجود دارد [ 1 ] و غیر از این ، مطلب دیگری درباره شخصیت او در منابع رجالی شیعه نیامده و بر این اساس ، راوی مجهولی ارزیابی می شود.
-
آیا از نظر قرآن، عمل به «ظن» و «گمان» مطلقاً ممنوع است؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، چگونه میتوان به مضمون برخی آیات که نمیتوان تفسیری قطعی از آنها ارائه داد عمل نمود؟
9794 1396/08/21 تفسیرابتدا باید گفت که همواره نباید به ظن و گمان با دیده منفی نگریست. بیشتر رفتارهای مردم با اعتماد به ظن و گمان قوی انجام می شود و در ایات بسیاری از قران کریم نیز عمل به ظن و یا گمان قوی در طراز عمل به عل
-
اینکه برخی علما توصیه میکنند که سوره «یس» خوانده شده و ثواب آن هدیه آن به حضرت زهرا(س) شود، مستندش چیست؟
10321 1396/08/02 علوم قرآنیگرچه قرائت هر بخشی از قران و هدیه ان به روح بزرگ بانویی که سرور جهانیان است از اجر و پاداش برخوردار خواهد بود ، اما در منابع معتبر روایی ، توصیه ای نیافتیم مبنی بر اینکه خصوص سوره یس را برای حضرتشان ب
-
چه افرادی در کمیسیون جمعآوری قرآن کریم در زمان خلیفه اول(ابوبکر) شرکت داشتند؟
7057 1396/05/22 علوم قرآنینخست توجه به نکاتی لازم به نظر می رسد: 1. اصطلاح جمع قران گاه به حفظ و ضبط قران در سینه ها اطلاق می شود ، و گاه به کتابت و ثبت تمامى قران. اصطلاح اول به جمع در قلب ها و سینه ها اختصاص دارد ؛ و اصطلاح
-
«نظریه صرفه» درباره اعجاز قرآن را توضیح دهید؟ چه افرادی طرفدار این نظریه بودند؟
18292 1396/04/25 علوم قرآنیاز جمله دیدگاه هایی که از گذشته دور در مورد اعجاز قران بدان پرداخته شد ، اعتقاد به صرفه در مورد اعجاز قران است. [ 1 ] شیخ مفید [ 2 ] و سید مرتضی و نیز اندیشمندان معتزله [ 3 ] نظریه صرفه را مطرح کرده
-
در سورههای مکی به اتهاماتی - چون ساحر، کاهن، مجنون و ... - که پیامبر اسلام(ص) را با آنها مورد اذیت و آزار قرار میدادند اشاره شده است، اما در آیات مدنی بیشتر به تعظیم و بزرگداشت ایشان تأکید میشود. علت این تغییر رویه چیست؟!
5933 1396/03/02 تفسیرعلت تغییر لحن ایات مدنی نسبت به ایات مکی ، تفاوت شرایط زندگی پیامبر ص در شهرهای مدینه و مکه بوده است. شروع رسالت پیامبر ص در مکه بوده و بدیهی است که مخالفان با شنیدن پیام و محتوای رسالت ان حضرت که در
-
آیا میتوان شخصی را مستقیم و یا غیر مستقیم، مخاطب و مصداق آیات قرآن قرار داد؟
5609 1396/03/01 علوم قرآنیانچه در سؤال بدان اشاره شد ، مربوط به جرى و تطبیق است. جرى و تطبیق در اصطلاح علوم قرانى ؛ به معنای تطبیق مفاهیم به دست امده از ایات قران ، بر مصادیقی است که غیر از مصداق شان نزول - اما مشابه ان - است.
-
چرا تا یک نظریه علمی ثابت میشود، مسلمانان میگویند که در قرآن نیز بدین مطلب اشاره شده است؟! اگر واقعاً چنین بود، پس چرا دانشمندان اسلامی قبل از کشف و اثبات این نظریات بدانها اشارهای نکرده بودند؟!
6978 1396/02/25 علوم قرآنیدر این زمینه باید گفت که قران در صدد بیان تمام جزئیات دانش تجربی و حتی علوم انسانی نیست و از طرفی نیز نمی توان تمام انچه به عنوان معجزات علمی قران از انها یاد می شود را مورد پذیرش قرار داد ، اما باید
-
با توجه به اینکه قرآن کتابى مبین و روشنگر هر چیزی است، شرایط فهم آیات آن چیست؟
27409 1387/02/07 قرآنقران معجزۀ جاودان پیامبر اسلام ص است که از این حیث نیز خارق العاده و غیر طبیعى است ، و قابل مقایسه با کتب معمولى نیست ؛ یعنى اگرچه قران خود مبین و مبین سایر امور است و در قالب الفاظ و عباراتى ساده ، ر