گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:کلیات)
-
قاعده فلسفی «کلّ ما کان أعمّ کان علمُنا به أتمّ» را توضیح داده و کاربرد آن‌را بیان کنید؟
2809 1401/11/27 --- مشابه ---کل ما کان اعم کان علمنا به اتم ؛ هر اندازه دایره عمومیت یک مفهوم گسترده‌تر باشد ، دانش ما به ان کامل‌تر خواهد بود . بر اساس این قاعده ، هر اندازه دایره شمول یک مفهوم گسترده‌تر باشد ، دانش انسان به
-
با توجه به این‌که «اسم اشاره» مفهوم کلی را جزئی می‌کند، آیا خود اسامی اشاره، کلی هستند یا جزئی، و آیا معقول فلسفی هستند یا منطقی؟
3002 1401/11/02 معقول ثانیبه نظر می‌رسد از دو زاویه می‌توان به اسم‌های اشاره نگریست: یکی به لحاظ مفهوم ، و دیگری به لحاظ مصداق. به عبارت دیگر ، گاهی تنها به مفهوم این اسم‌ها توجه می‌شود ، و گاهی از این لحاظ مورد توجه قرار می‌گ
-
قاعده فلسفی «کلّ ما هو أقدمُ بالزمان فهو آخرٌ بالرتبة و الشرف» را توضیح دهید؟
2131 1401/10/26 --- مشابه ---کل ما هو اقدم بالزمان فهو اخر بالرتبه و الشرف ؛ هر انچه از جهت زمان مقدم است ، از جهت رتبه و شرف موخر است . چنین قاعده‌ای با این عبارات در کتاب‌های فلسفی و کلامی تالیف‌شده پیش از صدرالمتالهین دیده نم
-
حیثیت تقییدی به چه معنا است؟
1981 1401/09/05 --- مشابه ---هنگامی که می‌گوییم موضوعی به واسطه‌ی حیثیت تقییدی به وصفی متصف می‌شود ، یا محمولی بر ان حمل می‌گردد ، بر خلاف حیثیت تعلیلی ، انچه در حقیقت و بالذات به ان وصف یا محمول متصف می‌شود ، خود موضوع نیست ، بل
-
حیثیت تقییدی شأنی به چه معنا است؟
2128 1401/08/16 کلیاتیکی از اقسام حیثیت تقییدی ، حیثیت تقییدی شانی است. برای روشن شدن بحث حیثیت تقییدی شانی ، نخست باید نفس و قوای ان‌را بررسی کرد ؛ لذا به صورت خلاصه می‌گوییم ، رابطه‌ی نفس با قوا از دو جهت قابل بررسی اس
-
آیا درک ما از واقعیت حاوی خیال‌پردازی بوده و با اصل واقعیت متفاوت است؟
2104 1401/04/11 --- مشابه ---اگر ادعای موجود در پرسش که درک ما حاوی مقداری خیال‌پردازی است ، خود مطابق با واقعیت باشد ؛ یعنی خیال‌پردازی در ان دخالت نداشته باشد ؛ دیگر نمی‌توان گفت تمام انچه را که انسان درک می‌کند مطابق واقعیت نی
-
معنای جعل بسیط چیست و چه تفاوتی با جعل تألیفی دارد؟
3032 1401/03/28 کثرت موجوداتخورشید وجود دارد ، خورشید گرم است . تفاوت جعل بسیط با جعل تالیفی ، همان تفاوت دو مثال بالا است که یکی در صدد اثبات اصل وجود خورشید بوده ؛ اما دیگری بعد از مفروض‌دانستن وجود خورشید به دنبال اثبات مو
-
معنای اصطلاحات «علت تامه»، «علت ناقصه» و «علت مُعد» چیست؟
10225 1401/02/11 بیشتر بدانیددر پاسخ به این پرسش باید به تفاوت انواع علت‌ها دقت کرد که از یک نگاه به علت تام ، علت ناقص و علت معد تقسیم مىشود: علت تام: علتی است که وجود او موجب وجود معلول خواهد شد ، و عدم او عدم معلول را در پی
-
قاعده «امکان اشرف» چیست و چه تفاوتی با قاعده «امکان اخسّ» دارد؟
4566 1400/11/19 مبدأ شناسیقاعده امکان اشرف عبارت است از این‌که در تمام مراحل وجود ، لازم است ممکن اشرف موجود ممکنى که از حیث وجودى والاتر و شریف‌تر است ، بر ممکن اخس موجود ممکنى که از حیث رتبه وجودى در مرتبه‌اى پایین‌تر قرار د
-
اصطلاح تحصیل حاصل به چه معنا است؟
14537 1400/11/11 معرفت شناسیتحصیل حاصل ؛ کنایه از دریافت دریافته است ؛ یعنی به دست اوردن چیزی که شخص از قبل ، ان‌را دارد. در مواردی که مورد طلب موجود باشد ، تحصیل حاصل محال است ؛ مانند پر کردن ظرف پر. کاربرد اصلی این قاعده در مب
-
حکم الامثال فی ما یجوز و فی ما لا یجوز واحد. این اصطلاح را توضیح دهید.
4693 1400/11/10 کلیاتحکم الامثال فیما یجوز و فیما لا یجوز واحد ، یعنى هرگاه دو موجود از نظر ذات و عوارض وجود ، کاملا مانند یکدیگر باشند ، حکم یکسانى نیز خواهند داشت و هر انچه در مورد یکى از ان دو ممکن باشد در مورد دیگرى ن
-
نقد پوپر به فلسفه‌ی ارسطویی - افلاطونی چیست و چه پاسخی برای آن دارید؟
3345 1399/12/25 فلسفهکارل رایموند پوپر 1902- 1994 ، فیلسوف علم ، منطق‌دان و ریاضی‌دان ، اتریشی - انگلیسی است. شهرت پوپر به دلیل کوشش‌‌هایش در رد روش کلاسیک ارسطویی- افلاطونی است. وی با ابداع نظریه‌ی ابطال‌‌پذیری به مخالف
-
منظور فیلسوفان از «ابژکتیویسم» و «سوبژکتیویسم» چیست و اسلام طرفدار کدام یک از آنهاست؟
23770 1398/08/23 کلام جدیدبه صورت خلاصه سابژکتیویسم یا سوبژکتیویسم Subjectivism که در فارسی از ان به ذهن‌گرایی ، درون‌گرایی و یا خودبنیادی یاد می‌شود ، عبارت است از: دخالت دادن گرایش و ذهنیت‌های شخصی در داوری و شناخت جهان. به
-
کمال در فلسفه به چه معنا است؟
10645 1398/05/02 کلیاتکمال در فلسفه به دو معنا به کار می‌رود: 1. کمال اول ؛ همان چیزی است که شی بالفعل حاصل است ؛ یعنی همان نوعیت و فعلیت یک چیز ؛ به عبارت دیگر ، کمال اول هر موجودى به فعلیت ان است و نحوه وجود هر موجودى ،
-
مقصود از «کلام فلسفی» چیست؟
5394 1397/11/09 کلام قدیمکلام فلسفی ، اصطلاحی است که اخیرا در مباحث کلامی و فلسفی به کار گرفته می شود ، ولی حقیقت این است که برای این اصطلاح ، تعریف دقیقی نمی توان ارائه کرد ؛ زیرا غالبا کلام فلسفی ، را ﻣﻌﺮفتی می دانند ﻛﻪ ﺑﺎ
-
آیا ورود روایات باطنی و نیز نشر فلسفه در میان شیعیان اثناعشری، نوعی انحراف از آموزه‌های اصیل شیعی نبود؟
5026 1397/10/11 علوم قرآنی1. روایاتی که از پیامبر ص و ائمه ع نقل شده ، اگر معتبر و دارای شرایط پذیرش باشند مورد قبول اند ؛ [ 1 ] و فرقی ندارد که در چه موضوع و زمینه ای باشند ؛ از روایات باطنی باشند یا غیر ان. 2. سیر فلسفه و ر
-
ارتباط «فرم و محتوا» چگونه است؟ آیا مشابه همان ارتباط «ماهیت و وجود» است؟
7732 1397/08/09 کلیاترابطه فرم و محتوا از نوع رابطه حال و محل ، یا همان ظرف و مظروف است. در حقیقت ، فرم به مثابه ظرفی است که با محتوا ، پر می شود. به همین جهت هر مقدار که محتوا بیشتر باشد ، فضای بیشتری از فرم را اشغال نمو
-
آیا از نظر فلسفه چیزی ماورای وجود، حقیقتی ندارد؟
5150 1397/07/15 کلیاتبرای روشن شدن موضوع مطرح شده در پرسش ، شایسته است ابتدا به مطلبی اشاره نماییم ، و ان این است که گاهی یک لفظ به صورت مشترک لفظی در میان اهل یک علم به کار می رود و هر یک با توجه به برداشتی که از ان لفظ
-
آیا فلاسفه یونان؛ مثل افلاطون، سقراط و ارسطو موحّد و خداپرست بوده و باورهای خود را از آموزه‌های ابراهیمی به ارث برده بودند؟
22987 1397/06/19 بیشتر بدانیداگرچه احتمال تاثیرگذاری اموزه های ابراهیمی بر فلاسفه موحد یونان وجود دارد ، اما توجه به این نکته ضروری است که برای موحد بودن ، لزوما نباید شخص متصل و مرتبط با دین حضرت ابراهیم ع باشد ؛ زیرا علاوه بر ا
-
معنای «هیولی» در کتب فلسفی چیست؟
22100 1397/02/20 کلیاتاصطلاح هیولا در فلسفه به معنای قوه است و گاهی به معنای ماده نیز بکار می رود. برای روشن شدن ارتباط هیولا با ماده و پیش از پرداختن به معنای فلسفی هیولا ، ضروری است توضیح مختصری در باره تاریخچه بحث ماده
-
فلسفه‌ی مشاء و فلسفه‌ی اشراق چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟
15199 1397/02/18 آراء شناسیاگرچه فلسفه مشا و اشراق از جهات متعددی مشترک اند ؛ مانند پذیرش خداوند به عنوان سرسلسله موجودات و تنظیم تمامی موجودات در یک نظام رتبی ، اما تمایزات متعددی هم دارند که شامل اختلاف روشی عدم اکتفا به استد
-
آیا امام صادق(ع) در کتاب توحید مفضل، فلاسفه را مورد نکوهش قرار می‌دهد؟!
7680 1397/01/05 درایه الحدیثدر کتاب توحید مفضل امده است که امام صادق ع در ضمن بیان اثار قدرت ، عظمت ، حکمت و تدبیر خداوند در افرینش جهان و انسان فرمود: خسران ، حرمان و ناامیدی بر کسانی باد که مدعی فلسفه هستند ! چگونه قلب های ان
-
مراد از «تدبیر منزل» در حکمت عملی چیست؟
10530 1396/12/20 کلیاتتدبیر از ریشه دبر ، در لغت به معنای اندیشیدن و عاقبت بینى در کارها و امور است ، [ 1 ] که به تنظیم و اداره کردن و مدیریت توسعه معنایی داده شده است. مقصود از اصطلاح تدبیر منزل نیز ، همین معنا است. تدبی
-
بحث از «اسناد و ربط در جملات خبری» که در فلسفه به آن پرداخته می‌شود بحثی ادبی است یا فلسفی؟
5058 1396/12/03 کلیاتبحث از اسناد و ربط در جملات ، می تواند بحثی ادبی ، منطقی ، فلسفی ، اصولی و... باشد ؛ زیرا با معیار ذکر شده در تمایز علوم سازگاری داشته و از جهتی مناسب با هر یک از علوم نامبرده است ؛ بدین لحاظ ، در حال
-
گفته می‌شود تغییر دادن نام برخی افراد که از لحاظ ابجدی با نام مادر و یا دیگر بستگانشان همخوانی ندارد، موجب حل مشکلات آنان می‌شود! آیا این مطلب صحیح است؟!
13899 1396/07/24 کلیاتدر اسلام توصیه شده که نام هایی که دارای معنای نامناسب است به نام مناسبی تغییر پیدا کند ، اما دستوری برای تغییر یک نام ، تنها به دلیل متناسب نبودن ان با نام والدین و یا دیگر بستگان ، به ما نرسیده است.
-
وجه تسمیه فلسفه به فلسفه اولی چیست؟
10487 1396/06/20 کلیاتواژه فلسفه ریشه یونانى دارد. همه علماى قدیم و جدید که با زبان یونانى و تاریخ علمى یونان قدیم اشنا بوده اند مى گویند: این لغت مصدر جعلى عربى کلمه فیلوسوفیا است. کلمه فیلوسوفیا مرکب از دو کلمه فیلو و سو
-
برای خداوند که زمان مطرح نیست، پس بر این اساس، مخلوقاتی که سابقه عدم دارند باید همزمان هم معدوم باشند و هم موجود؟! این مشکل را چگونه حل می‌کنید؟
5012 1396/06/16 کلیاتمعنای این جمله که برای خداوند زمان مطرح نیست ، این است که خداوند تحت سیطره زمان قرار نمی گیرد و زمان موجب محدود شدن ذات و فعل خداوند نمی شود ؛ بلکه زمان را ما از افعال خداوند انتزاع می کنیم ؛ در نظر ح
-
منظور از این‌که «حقیقت، خدا است» چیست؟
9556 1396/06/09 کلیاتحق در لغت حقیقت ، مصدر صناعی و بر گرفته از ریشه حق است. واژه حق ، در معانی متعدد به کار رفته است ؛ مانند: مطلق ثبوت و وجود ، وجود دائم ، وجود واجب ، اهلیت و صلاحیت داشتن ، رسیدن به غایت و هدف ،
-
معنای عبارات «تغییر و تغیّر» و «تعیین و تعیّن» که در منابع اسلامی از آنها استفاده می‌شود چیست؟
25863 1395/09/13 کلیاتالف. معنای تغییر و تغیر در لغت و اصطلاح تغییر و تغیر از ماده غیر ؛ به معناى تغییر صورت چیزى بدون تغییر ذات ان ، تبدیل به غیر ، [ 1 ] تحول و دگرگون شدن چیزی ، [ 2 ] است. این دو کلمه ؛ در اصطلاح فق
-
معنا و مفهوم وجود در فلسفه چیست؟
11296 1395/03/12 هستی شناسیفلاسفه بر این باورند که معنا و مفهوم وجود بدیهی و روشن است ؛ یعنی نمی توان لفظی واضح تر از خود وجود را برای ارائه توصیفی از ان یافت. البته لفظ بودن و هستی را می توان ترجمه فارسی کلمه وجود دانست.
-
فرق بین ابداع تکوینی و خلق چیست؟
9476 1395/02/20 کلیاتابداع به معنای خلق بدون الگو و نمونه است. اما خلق اعم از ان است ؛ یعنی هرگونه ایجادی را خلقت می گویند اعم از این که همراه با الگو و نمونه قبلی باشد یا نباشد. برای اطلاع بیشتر رجوع شود به: پاسخ 32148
-
مبانی عقلی و مبانی نقلی چه تفاوتی با هم دارند؟
17649 1395/02/11 کلیاتمبانی جمع مبنا ، از ریشه بنی ، به معنای پایه و هرچه که بر ان و با تکیه بر ان بر رویش چیزی می گذارند. [ 1 ] منظور از مبانی عقلی ، مطالبی است که از نظر عقل و برهان ، پایه ای برای یک نظریه محسوب می شود
-
فلسفه تحلیلی با فلسفه صدرایی چه تفاوتی دارد؟
7015 1395/02/08 آراء شناسییافتن تعریف دقیق از فلسفه تحلیلی مشکل است ؛ زیرا این اسم از سوی برخی از پژوهندگان مباحث فلسفی بر نحوه کار بعضی از فیلسوفان ، نهاده شده است. از ان جا که هر محقق و پژوهش گری ممکن است ملاک و معیار خاصی ب
-
منظور از جوهر، صفت و حالت در فلسفه اسپینوزا چیست؟
13426 1395/02/06 جوهر و عرضاسپینوزا در باب مسائل فلسفی نظریات و اصطلاحات جدیدی ابداع کرده است ؛ توضیح برخی از این اصطلاحات را در پاسخ تفصیلی اشاره می کنیم. البته تحلیل اصطلاحاتی که او مورد استفاده قرار داده کمی دشوار است. به تع
-
چرا با وجود تفاوت‌های اساسی بین برخی اعتقادات اصیل دینی با عرفان و فلسفه؛ عده‌ای از اهل علم و فضل اصرار بر مطابقت اینها با یکدیگر دارند؟
6554 1395/01/24 کلیاتاولا: این گونه نیست که اهل علم و فضل از حوزه ، هر گونه عرفان و فلسفه ای را تایید کنند ؛ بلکه عرفان و فلسفه اصیل اسلامی مورد تایید است. [ 1 ] ثانیا: منظور از تایید عرفان و فلسفه ، تایید تمام انچه عار
