جستجوی پیشرفته
بازدید
18699
آخرین بروزرسانی: 1389/07/06
خلاصه پرسش
یوم الشک به چه معنا است؟ آیا دیدن هلال با چشم مسلح صحیح است؟ چرا نسبت به رویت هلال در ماه مبارک رمضان فقط حساسیت نشان داده می شود؟
پرسش
من چند تا سؤال دارم راجع به تعیین اول وقت ماه مبارک رمضان و ماه شوال.
چرا یوم الشک باید باشد تا ماه شعبان به سی روز منجر شود؟ آیا یوم شک دلالت بر عدم اطمینان که ماه چند روز دور زمین می چرخد است؟ چرا؟ چون هلال باید رؤیت شود؟ یا به علت عدم کشف وسایل جدید در عصر پیامبر بود؟ آیا دلیل آن که باید هلال رؤیت شود بر اساس برداشت از آیه قرآن " فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ" است؟پس چرا آیه نمی گوید فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الهلال فَلْیَصُمْهُ ؟ اگر در این آیه از کلمه "شهر" استفاده شود (به این معنی تعداد روزها 29 یا 30 روز) وجود ماه هست پس آیا آن به معنی چرخه ماه یعنی ورود اول ماه که می توان با رؤیت حاصل می شود یا با کشف دانش(حساب)؟ در مورد روزه ما باید طبق رؤیت هلال عمل کنیم ولی در ماهای دیگر بر اساس تاریخ رسمی بدون رؤیت هلال عمل می کنیم؟ در حالی که در ماهای دیگر وقتهای وجود دارد ما عملی را باید انجام بدهیم؟ در مورد ماه حج، مسلمانان که در مراسم حج شرکت می کنند فقط از تاریخ معینی را که مملکت عربیه تعیین می کنند تبعیت می کنند مانند وقوف در عرفه؟ یا مثل ماهای دیگر مثلا نیمه رجب¸ نیمه شعبان¸روزهای ولادت و شهادت؟ آیا خدا وند مهربان بین عبادت مستحب و واجب فرق قایل است؟ منظور این که عبادت واجب باید حجتش صحیح و تمام باشد در حالی که اعمال مستحبی لازم نیست این چنین شود؟ زیرا آنچه که مهم است در اعمال مستحبی ماهیت و حقیقت آن است که به دست بیاوریم؟ با تشکر
پاسخ اجمالی

«یوم الشّک» یعنى روزى که انسان شک دارد آخر ماه شعبان است یا اوّل ماه رمضان، که روزه آن واجب نیست. آیه: «فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْه‏» ،در صدد بیان جواز یا عدم جواز رویت هلال با چشم مسلح یا غیر مسلح نیست. ماه های قمری یا با گذشت 30 روز از ماه قبل یا دیدن هلال ماه جدید ثابت می شود و از این نظر فرقی بین ماه های قمری نیست اما در ماه رمضان و ماه ذی الحجه به این علت که دو عمل واجب و مهم الاهی ( روزه و حج) در آن باید انجام شود، حساسیت زیادی درباره ثبوت هلال وجود دارد.

پاسخ تفصیلی

به سؤالات شما به ترتیب جواب داده می شود:

1 . «یوم الشّک» یعنى روزى که انسان شک دارد آخر ماه شعبان است یا اوّل ماه رمضان، که روزه آن واجب نیست‏. [1] لزوماً هر یوم الشکی اثبات نمی کند که ماه شعبان 30 روز است و چه بسا بعداً اثبات شود که یوم الشک اول ماه مبارک رمضان بوده است.

2. در باب رویت هلال با چشم مسلح و جواز آن و استناد آن به روایات، می توانید به سؤال 3195 (سایت: 3455) (اثبات اول ماه با رویت هلال توسط چشم مسلح) رجوع کنید.

3. اگر چه عده ای آیه 185 سوره بقره که می فرماید:«   ِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْه‏» را به معنای حضور و عدم سفر در ماه مبارک رمضان معنا کرده و گفته اند:« یعنی هر کس که در ماه رمضان مسافر نباشد باید روزه بگیرد» [2] ، عده ای هم با توجه به روایات،« فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشهر» را به معنای دیدن هلال معنا کرده اند، [3] که  جمع بین این دو معنا نیز ممکن است. البته که ورود به ماه مبارک رمضان با رویت هلال این ماه  تحقق پیدا می کند ولی این آیه در صدد بیان جواز یا عدم جواز رویت هلال با چشم مسلح یا غیر مسلح نیست.

4. ماه های قمری یا با گذشت 30 روز از ماه قبل یا دیدن هلال ماه جدید ثابت می شود و از این نظر فرقی بین ماه های قمری نیست اما در ماه رمضان  و  ماه ذی الحجه به این علت که دو عمل واجب و مهم الاهی ( روزه و حج) در آن باید انجام شود، حساسیت زیادی درباره ثبوت هلال وجود دارد و ماه شوال نیز به این علت که در اولین روز آن( عید فطر) روزه گرفتن حرام است، برای رویت هلال آن دقت بیشتری می شود. اعمال مستحبی که زمان خاصی برای انجام آن سفارش شده باید در همان زمان انجام شود ولی با توجه به ماهیت اعمال مستحبی،در صورتی که بر اساس اشتباه در تشخیص روز اول ماه قمری، اعمال مستحبی در زمان مخصوص خود انجام نشود موجب از دست رفتن واجب نمی شود.

نمایه مربوط:

سؤال 5971 (سایت: 6158) (لزوم رؤیت هلال در ماه رمضان).

سؤال 3195 (سایت: 3455) (رؤیت هلال در ایران).



[1]   توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏1، ص 889 .

[2]  فیض کاشانی،ملا محسن،تفسیر الصافی، ج‏1، ص 221 ،انتشارات الصدر،تهران،1415.

[3] بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، ج‏13، ص 240، انتشارات جامعه مدرسین،قم،1405.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها