به استناد برخی از گزارش‌ها، سعد(شعبه)[1] بن حنظله تمیمی یکی از افرادی بود که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) جنگید و نام خود را در زمره‌ی شهدای کربلا ثبت کرد.[2]

وی بعد از خالد بن عمرو بن خالد و قبل از عمیر بن عبدالله مذحجی به میدان رفت و این‌گونه رجز می‌خواند:

«صَبْراً عَلَی الْأَسْیافِ وَ الْأَسِنَّهِ             صَبْراً عَلَیهَا لِدُخُولِ الْجَنَّهِ‏

وَ حُورُ عِینٍ نَاعِمَاتٌ هَنٌهْ             یا نَفْسُ لِلرَّاحَةِ فَاجْهَدَنَّهُ‏

وَ فِی طِلَابِ الْخَیرِ فَارْغَبَنَّهُ»؛[3]

در مقابل شمشیر و نیزه‏ها صبور باش! صبر کن تا داخل بهشت شوی! نزد حور عین نرم‌خو و نرم‌تن بروی! ای جان برای آسایش کوشش کن و در طلب خیر راغب باش.

در برخی از منابع، مصرع «لمن یرید الفوز لا بالظنة»؛[4] نیز در میان اشعار وی وجود دارد، یعنی در رکاب فردی که رستگاری را نه به گمان (بلکه به یقین) می‌طلبد.

وی بعد از نبردی سخت به شهادت رسید.

البته در زیات‌نامه‌ها نامی از این شهید به چشم نمی‌خورد.

گفتنی است که در برخی از منابع متأخر، این شهید را همان حنظله بن اسعد شبامی دانسته‏اند[5] که از اصحاب امام حسین(ع) بود و در منابع دیگر نیز به نام او اشاره شده است.[6]

[1]. ابن اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، تحقیق، شیری، علی، ج 5، ص 105، بیروت، دار الاضواء، 1411ق.

[2]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب(ع)، ج 4، ص 101، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.

[3]. همان.

[4]. الفتوح، ج ‏5، ص 105.

[5]. شوشترى، محمد تقى‏، قاموس الرجال‏، ج 2، ص 8، قم، مؤسسة نشر اسلامی‏، چاپ دوم، 1410ق.

[6]. شیخ طوسی، محمد بن حسن، الابواب(رجال طوسی)، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، ص 100، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ سوم، 1373ش.