جستجوی پیشرفته
بازدید
3458
آخرین بروزرسانی: 1401/04/12
خلاصه پرسش
آیا در قرآن کریم به مشروعیت و مجاز بودن زیارت قبور اشاره‌ای شده است؟
پرسش
آیا برای زیارت معصومان(ع) آیه‌ای از قرآن را می‌توان یافت؟
پاسخ اجمالی

اگرچه در مورد زیارت قبور - از جمله زیارت حرم اهل‌بیت(ع) - بیشتر به روایات صادره از پیامبر اسلام(ص) و ائمه(ع) استناد می‌شود، با این‌حال برخی آیات قرآن نیز به این مسئله اشاره داشته و می‌تواند مستندی برای جواز زیارت قبور باشد:

  1. خدای متعال در سوره‌ی توبه می‌فرماید: «وَ لا تُصَلِّ عَلى‏ أَحَدٍ مِنْهُمْ ماتَ أَبَداً وَ لا تَقُمْ عَلى‏ قَبْرِهِ...»؛[1] هرگز بر هیچ‌یک از آنها (منافقان) که مُردند نماز نخوان! و بر قبرشان نایست (طلب مغفرت و رحمت مکن)؛ چرا که آنها به خدا و رسولش کافر شده و در حال فسق مردند.

مفسران با استدلال به این آیه، ایستادن کنار قبر و دعا کردن را عبادتی مشروع می‌دانند؛ زیرا اگر چنین نبود خدای سبحان از این عمل تنها نسبت به منافقان نهی نمی‌کرد، بلکه به پیامبرش می‌فرمود که به کنار هیچ قبری -حتی قبور مؤمنان - نرو و برای صاحب قبرها طلب مغفرت نکن![2]

  1. هنگامی که اصحاب کهف از خواب 309 ساله خود بیدار شدند و پس از مدتى از دنیا رفتند، مردم در مورد مزارشان دچار اختلاف نظر شدند که قرآن کریم، این اختلاف را با این عبارات بیان کرده است:

«گروهى می‌گفتند: بنایى بر آنها بسازید [تا براى همیشه از نظر پنهان شوند] پروردگارشان از وضع آنها آگاه‌‌‌تر است، ولى گروهی که از رازشان آگاهى یافتند (و آن‌را معجزه‌‌اى بر رستاخیز دیدند) گفتند ما مسجدى در کنار (مدفن) آنها می‌سازیم [تا خاطره آنان فراموش نشود و مورد زیارت قرار گیرند]».[3]

از این آیات چنین برمی‌آید که بعد از فوت اصحاب کهف مردم به کنار قبرهایشان آمده و بنا و مسجدى در کنار آن ساختند، و خداوند نیز به نوعی این رفتارشان را مورد تأیید قرار داد.[4]

از طرفی، دلیلی وجود ندارد که مجاز بودن بنای مسجد در کنار مدفن اولیای خدا، ویژه اصحاب کهف باشد، پس می‌توان نتیجه گرفت که ساخت عبادتگاهی در کنار مرقد آن بزرگواران مخالف آموزه‌های قرآنی نیست.


[1]. توبه، 84.

[2]. ر. ک: طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی‏، محمد جواد، ج 5، ص 87، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش؛ طباطبائی، سید محمد حسین‏، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 9، ص 365، قم، دفتر انتشارات اسلامی‏، چاپ پنجم‏، 1417ق؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 8، ص 72، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.

[3]. «فَقالُوا ابْنُوا عَلَیْهِمْ بُنْیانًا رَبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ قالَ الَّذینَ غَلَبُوا عَلى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَیْهِمْ مَسْجِدًا». کهف، 21.

[4]. ر. ک: مدرسی، سید محمد تقی، من هدی القرآن، ج 6، ص 391، تهران، دار محبی الحسین، چاپ اول، 1419ق.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها