جستجوی پیشرفته
بازدید
22718
آخرین بروزرسانی: 1393/06/10
خلاصه پرسش
آیا در روایت فضیلت ضربت امام علی(ع) در روز خندق، اغراق نشده است؟
پرسش
آیا از معنای برخی روایات این شبهه به ذهن نمی‌رسد که در فضائل امام علی(ع) اغراق شده است؟ مثلاً در روایتی داریم ضربه شمشیر امیرالمؤمنین(ع) در جنگ خندق افضل از عبادت جن و انس است! اگر این روایت صحیح باشد، مستلزم این است که ضربه امام علی(ع) از اعمال و عبادات خود پیامبر اسلام(ص) هم افضل باشد!
پاسخ اجمالی
به نقل شیعه و اهل سنت، پیامبر اسلام(ص) در ارتباط با فضایل و مجاهدت‌های علی(ع) می‌فرماید: «لَضَرْبَةُ عَلِیٍّ یَوْمَ الْخَنْدَقِ أَفْضَلُ مِنْ عِبَادَةِ الثَّقَلَیْن‏»؛[1] کار علی در جنگ خندق(کشتن عمرو بن عبد ودّ) برتر از عبادت جن و انس است.
شاید از این روایت، نوعی اغراق برداشت شود، اما باید دانست که روایاتی مشابه که فضیلتی برتر از تمام جهانیان را برای فردی اعلام می‌کند حتی در مورد صحابی نامداری مانند ابوذر نیز آمده است.
بدیهی است که چنین مواردی انصراف به فضیلت بر اعمال افراد عادی دارد و نه اعمال پیامبران و امامان!
در همین راستا روایت مشهوری در ارتباط با راست‌گو بودن ابوذر می‌گوید: «آسمان سایه نینداخته و زمین بر خود حمل نکرده گوینده‌اى راست‌گوتر و نیک‌تر از ابوذر».[2]
این روایت تا حدی شخصیت ابوذر را بالا می‌برد که برای برخی از شیعیان این شبهه پدید آمده بود که آیا ابوذر از اهل بیت(ع) نیز برتر بود؟!
یکی از شیعیان این اشکال را با امام صادق(ع) این‌‌گونه مطرح ساخت:
آیا پیامبر خدا(ص) در حقّ ابوذر چنین نفرمود: «آسمان بر کسى سایه نیفکنده و زمین بر خود حمل نکرده، کسى را که راست‌گوتر از ابوذر باشد؟»
امام فرمود: «آرى»
 وی پرسید: «پس پیامبر خدا(ص)، امام علی، حسن و حسین(ع) در این میان چه جایگاهی خواهند داشت؟!»
امام در پاسخ فرمود: «یک سال چند ماه است؟!»
گفته شد: «دوازده ماه!»
امام(ع) فرمود: «چند ماه از آنها، ماه حرام شمرده شده است؟»
پاسخ داده شد: «چهار ماه»
امام فرمود: «آیا ماه رمضان هم جزو آنها است؟!» که پاسخ منفی داده شد.
امام صادق(ع) فرمود: «بیقین در ماه رمضان شبى هست که برتر از هزار ماه است، و ما خاندانى هستیم که هیچ فردى با ما سنجیده نمی‌شود!».[3]
بدین ترتیب، شبهه آن فرد شیعی برطرف شد.
در فضایل و مجاهدت‌های امام علی(ع) در ارشاد مفید آمده است: ربیعه سعدى به ملاقات حذیفه یمان رفت و گفت اى بنده خدا ما همواره از على(ع) و فضایل او در محافل و مجالس یاد می‌کنیم. مردم بصره می‌گویند شما در باره او افراط می‌کنید. آیا شما حدیثى در مورد عظمت و جایگاه او به خاطر دارید. حذیفه گفت: اى ربیعه، این چه پرسشى است که در باره على(ع) از من مى‌‏نمایى! سوگند به خدایى که جان من در دست او است، هر گاه همه اعمال یاران محمد(ص) از روزى که مبعوث به نبوت شده تا به امروز را در کفه ترازویى بگذارند و کار على(ع) را در کفه دیگر آن، عمل آن‌حضرت بر تمام اعمال آنان برترى دارد. ربیعه که این منقبت امام را از على(ع) شنید گفت: این منقبت قابل قبول نیست و دلیلى بر صحت آن وجود ندارد.
حذیفه گفت: اى احمق! چگونه این فضایل قابل تحمل نیست؟! کجا بودند عمر و ابو بکر و دیگر اصحاب پیامبر(ص) در روز خندق که عمرو بن عبد ودّ مبارز می‌‌طلبید و همه غیر از على(ع) چون مرده بی‌جانى روح از کالبدشان خارج شده بود، او یک‌تنه به مبارزه وى رفت و به یارى خدا او را کشت. به حق خدایی که جان حذیفه در دست او است، پاداش کار على(ع) در آن روز از اعمال پیروان محمد(ص) تا روز قیامت بیشتر است.[4]
 

[1]. سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج ‏1، ص 467، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1409ق؛ حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق، عطا، مصطفی عبد القادر، ج ۳، ص ۳۴، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1411ق. البته در المستدرک به جای «الثقلین»، «اعمال امتی الی یوم القیامة» آمده است.
[2]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تحقیق: موسوی جزایری، سید طیب، ج ‏1، ص 52، دار الکتاب، قم، چاپ چهارم، 1367ش.
[3]. شیخ صدوق، معانی الاخبار، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ص 179، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق؛ ترجمه معانی الاخبار، مترجم: محمدی شاهرودی، عبد العلی، ج 1، ص 395 – 396، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، 1377ش.
[4]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ‏1، ص 103، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها