لطفا صبرکنید
بازدید
7511
7511
آخرین بروزرسانی:
1395/12/13
خلاصه پرسش
معنای واژگان «طائفه» در قرآن چیست و یک طائفه دست کم باید چند نفر باشند؟
پرسش
معنای کلمه «طائفه» در قرآن به چند نفر اشاره دارد؟ آیا در آیه 2 سوره نور خداوند از طائفه به چند نفر اشاره دارد؟
پاسخ اجمالی
واژه «طائفه» از ریشه «طوف» به معنای راه رفتن و چرخیدن به دور چیزی است؛ چه مادی باشد و چه غیر مادی. اسم فاعل این ماده نیز «طائف» به معنای چیزی یا کسی است که به دور چیزی می‌گردد. و در برخی موارد، نشان‌دهنده سلطه و نفوذ آن بر چیزی است که حول آن می‌گردد.[1]
اما کلمه «طائفه»، هنگامی که در مورد انسان به کار می‌رود، به معنای گروهی از انسان‌ها است. اما اگر در مورد اشیاء به کار برده شود، به معنای بخشی از آن شیء است.[2]
هرچند درباره آیه 2 سوره نور؛[3] بر اساس برخی روایات، حضور حتی یک نفر هم منجر به آن می‌شود که به توصیه قرآن مبنی بر حضور طائفه‌ای از مؤمنان در اجرای حد عمل شود،[4] ولی بیشتر مفسرین، آن‌را به گروهی از مردم تفسیر کرده‌اند[5] که برخی طائفه را گروهی بیش از چهار نفر و برخی دیگر نیز آن را گروهی بیش از ده نفر اعلام کرده‌اند.[6]
اما کلمه «طائفه»، هنگامی که در مورد انسان به کار می‌رود، به معنای گروهی از انسان‌ها است. اما اگر در مورد اشیاء به کار برده شود، به معنای بخشی از آن شیء است.[2]
هرچند درباره آیه 2 سوره نور؛[3] بر اساس برخی روایات، حضور حتی یک نفر هم منجر به آن می‌شود که به توصیه قرآن مبنی بر حضور طائفه‌ای از مؤمنان در اجرای حد عمل شود،[4] ولی بیشتر مفسرین، آن‌را به گروهی از مردم تفسیر کرده‌اند[5] که برخی طائفه را گروهی بیش از چهار نفر و برخی دیگر نیز آن را گروهی بیش از ده نفر اعلام کرده‌اند.[6]
[1]. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 7، ص 142 - 143، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1360ش.
[2]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص 531 - 532، دمشق، بیروت، دارالقلم، الدارالشامیة، چاپ اول، 1412ق.
[3]. «الزَّانِیَةُ وَ الزَّانی فَاجْلِدُوا کُلَّ واحِدٍ مِنْهُما مِائَةَ جَلْدَةٍ وَ لا تَأْخُذْکُمْ بِهِما رَأْفَةٌ فی دینِ اللهِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ باللهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ لْیَشْهَدْ عَذابَهُما طائِفَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنین»؛ «هر یک از زن و مرد زناکار را صد تازیانه بزنید و نباید رأفت [و محبّت کاذب] نسبت به آن دو شما را از اجراى حکم الهى مانع شود، اگر به خدا و روز جزا ایمان دارید! و باید گروهى از مؤمنان مجازاتشان را مشاهده کنند!».
[4]. بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 45، تهران، بنیاد بعثت، چاپ اول، 1416ق؛ سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج 5، ص 18، قم، کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی، 1404ق.
[5]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 14، ص 359، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش؛ طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 15، ص 79، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق؛ حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، ج 6، ص 116، دارالفکر، بیروت، بی‌تا.
[6]. مراغی، احمد بن مصطفی، تفسیر المراغی، ج 18، ص 70، بیروت، داراحیاء التراث العربی، بی‌تا.
نظرات
