حسین بن محمد بن حسن دیار بکری از مورّخان قرن دهم است[1] که اطلاعات چندانى از وى در دست نیست. او ساکن مکه بود و مدتى سمت قضاوت آن‌جا را بر عهده داشت.[2]
اثر مشهور وى کتاب «الخمیس فی احوال أنفس نفیس» است[3]  که با عنوان «تاریخ الخمیس» شهرت دارد. دو اثر دیگر وى عبارت‌اند از: «أهبة الناسک و الحاج، لانتفاعه بها لدى الاحتجاج، على المذاهب الأربعة»،[4] و «مساحة الکعبة و المسجد الحرام».[5]
مذهب وى را مالکى گفته‌اند.[6] درباره زمان درگذشت او اختلاف نظر وجود دارد، برخى سال 966 یا پیش از آن‌را ذکر کرده‌اند،[7] اما یاد کردِ او از سلطان سلیم دوم[8] نشان می‌دهد که او تا سال 982 زنده بوده است.
کتاب «تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس نفیس‏»؛ کتابى است که با استفاده از منابع متعدد، که در ابتداى کتاب از آنها نام برده شده است، درباره تاریخ اسلام و سیره پیامبر اکرم(ص) و اخبار صدر اسلام و نیز اخبار خلفاء و پادشاهان به بحث و بررسى می‌پردازد. مؤلف تمام تلاش خود را براى سنجش اخبار و تمییز صحیح از ناصحیح بکار برده و کتاب را بر یک مقدمه و سه رکن و یک خاتمه نگاشته است.

---